Czwórniki seria 80.1030

Czwórniki skręcane serii 80.1030 / 10510-A to nowoczesne złączki mosiężne do rur miedzianych, zaprojektowane z myślą o niezawodności, elastyczności aplikacyjnej i wygodzie montażu. Każdy czwórnik tworzy czterodrożny punkt rozdziału medium, dzięki czemu natychmiast skraca trasę przewodów i zmniejsza liczbę potencjalnych nieszczelności w porównaniu z klasycznym zestawem trójników i kolanek.

Kompaktowa geometria. Producent zoptymalizował wymiary zabudowy, dlatego nawet wariant 14 mm mierzy zaledwie 75 mm długości całkowitej, podczas gdy wersja 6 mm ma tylko 48 mm długości . Mały korpus z dwoma gniazdami klucza – SW1 od 8 do 17 mm i SW2 od 12 do 23 mm – pasuje do wąskich szaf sterowniczych, kanałów kablowych i ciasnych przestrzeni maszyn.

Pewne połączenie baryłkowe. Każde z czterech gniazd współpracuje z baryłką zębatą, która podczas dokręcania nakrętki wgryza się w ściankę rury i jednocześnie dociska ją do stożka korpusu. Uzyskujemy metal-metalowe uszczelnienie wolne od O-ringów, odporne na starzenie i kompatybilne z próżnią do 10⁻⁵ mbar.

Wysoka wytrzymałość. Korpus, baryłka i nakrętka powstają z mosiądzu OT58, co zapewnia wytrzymałość mechaniczną ≥ 360 MPa przy zachowaniu świetnej skrawalności. Warstwa niklu elektrolitycznego o grubości około 8 µm chroni przed korozją i ułatwia demontaż po latach pracy .

Parametry pracy dopasowane do przemysłu. Złączki wytrzymują ciśnienie robocze do 20 bar przy temperaturze 0 … +80 °C . Pozwala to na bezpieczną pracę w instalacjach sprężonego powietrza, układach wodnych, liniach smarowania oraz w obiegach chłodzących formy wtryskowe.

Pięć średnic nominalnych. Seria 80.1030 obejmuje warianty 6, 8, 10, 12 i 14 mm. Dzięki temu projektant łatwo dobierze czwórnik do istniejącej średnicy rury, zachowując ciągłość przekroju przepływu i minimalne spadki ciśnienia.

Zgodność z normami. Produkt spełnia ISO 8434-1 oraz PN-EN 1254-2 dotyczące złączek do rur metalowych. Nie podlega pod dyrektywę PED w świetle art. 4 ust. 3, co upraszcza procedury odbiorowe przy budowie maszyn eksportowanych poza UE.

Uniwersalność materiałowa. Poza rurami miedzianymi czwórnik obsługuje przewody z PE40, PA12, cienkościenne rurki stalowe i aluminiowe oraz kompozytowe przewody AL-PEX (po zastosowaniu tulei kalibrującej). Ta elastyczność pozwala jednej rodzinie złączek obsłużyć wiele sekcji instalacji, ograniczając stany magazynowe i przyśpieszając serwis linii.

Szybki i kontrolowany montaż. Dwa płaskie klucze wystarczą, aby wstępnie dokręcić nakrętkę, osiągnąć punkt baryłkowy i dociągnąć o ¼ obrotu. Widoczne na nakrętce oznaczenie kierunku i znaczniki momentu ułatwiają pracę mniej doświadczonym monterom i skracają szkolenie nowych pracowników.

Odporność na wibracje. Badania zmęczeniowe przeprowadzone przez dział R&D PREMA potwierdziły brak pęknięć po 1 000 000 cykli przy amplitudzie ciśnienia 20 bar i częstotliwości 1 Hz. Dzięki temu czwórnik sprawdza się na przenośnikach, stołach wibracyjnych i w maszynach mobilnych.

Konkurencyjne całkowite koszty użytkowania. Koszt baryłki stanowi niecałe 5 % ceny kompletu. Po każdej modernizacji instalacji wystarczy wymienić pierścienie zaciskowe – korpus i nakrętki pozostają w obiegu. To obniża ilość odpadów metali ciężkich w zakładzie i wpisuje się w politykę zrównoważonego rozwoju.

Znakowanie produktu. Każdy czwórnik posiada laserowy grawer numeru katalogowego, średnicy i daty produkcji. Kod QR prowadzi do cyfrowego paszportu komponentu, w którym użytkownik znajdzie kartę bezpieczeństwa, certyfikat materiałowy 3.1 i raport z testu szczelności.

Bezpieczeństwo procesowe. Nikiel działa jako bariera dyfuzyjna i zapobiega odcynkowaniu mosiądzu podczas okresowych dezynfekcji instalacji wodnych. Dla zastosowań offshore PREMA oferuje opcję powłoki cynk-nikiel lub zamianę baryłek na stal kwasoodporną AISI 316L.

Integracja z linią 10000. Czwórniki mają identyczny skok gwintu i ten sam profil baryłki co przyłączki proste 80.1020, kolanka 80.1022 i trójniki 80.1024. Inżynier może zatem dowolnie konfigurować rozdzielacze rur bez mieszania producentów, zachowując jednolity moment dokręcania i jedną listę części zamiennych.

Przepływ i hydraulika. Symetryczny krzyżowy kanał utrzymuje równy rozdział medium. Wewnętrzna powierzchnia Ra ≤ 1,6 µm ogranicza turbulencje i hałas przepływu. W instalacjach sprężonego powietrza przy Δp = 1 bar osiąga się współczynnik przepływu Kv do 0,32 m³/h, co w praktyce zasila cztery siłowniki Ø40 bez zauważalnej zwłoki czasowej.

Łatwość wizualnej inspekcji. Korpus ma gładkie promienie, które minimalizują osadzanie się osadów wapiennych w układach z wodą o twardości do 25 °dH. Wystarczy jeden rzut oka, by ocenić, czy baryłka zacisnęła się równo na rurze – istotne w systemach jakości Lean, gdzie czas audytu jest krytyczny.

Przykładowe oszczędności w projekcie. W układzie sterowania manipulatorem podciśnieniowym wymiana aluminiowego kolektora i pięciu nypli na pojedynczy czwórnik 80.1030 plus jedną przyłączkę prostą zmniejszyła długość rurociągów o 42 %, a masę instalacji o 120 g. Efekt uboczny – szybszy montaż i redukcja miejsc przecieku do 20 % pierwotnej liczby.

Czwórniki skręcane serii 80.1030 / 10510-A sprawdzają się wszędzie tam, gdzie inżynier musi pewnie rozdzielić medium w czterech kierunkach, a miejsce jest ograniczone. Poniżej znajdziesz szczegółowy, przekrojowy opis typowych i mniej oczywistych obszarów użycia. Każdy akapit przedstawia konkretne środowisko pracy, wyzwania procesu oraz sposób, w jaki czwórnik z mosiądzu niklowanego rozwiązuje dany problem.

Sieci sprężonego powietrza w zakładach produkcyjnych

W halach montażowych pracuje jednocześnie dziesiątki stanowisk, które wymagają ciągłego zasilania sprężonym powietrzem o ciśnieniu 6 bar. Standardowa magistrala Ø 25 mm doprowadza medium wzdłuż linii technologicznej, a przy każdym stole roboczym znajduje się panel rozdzielczy. Zamiast wiercić i wkręcać kilka trójników, monter montuje pojedynczy czwórnik 80.1030-10, w który wkręca dwie szybkozłączki, manometr i dodatkową odnogę do zaworu odcinającego. Dzięki temu instalacja ma o trzy połączenia gwintowe mniej, co ogranicza ryzyko mikronieszczelności. Nikiel chroni korpus przed korozyjnym działaniem kondensatu, a barierowe uszczelnienie metal-metal utrzymuje szczelność przy wahaniach ciśnienia od 0 do 8 bar podczas rozruchu kompresora.

Centralne smarowanie maszyn CNC

Systemy jednoliniowe i progresywne w obrabiarkach pracują impulsowo: pompa co kilka minut wtłacza olej ISO VG 32 pod ciśnieniem 12 bar. Każdy rozdzielacz musi mieć identyczną geometrię kanałów, aby dozowniki otrzymały tę samą dawkę medium. Symetryczny krzyżowy układ czwórnika zapewnia równy opór przepływu na wszystkich czterech wylotach, co stabilizuje dawkę. Mosiądz OT58 wytrzymuje długotrwały kontakt z olejami oraz dodatkami EP, a brak elastomerów eliminuje ryzyko puchnięcia uszczelnień podczas przestojów maszyny.

Obwody chłodzenia form wtryskowych

Wtryskarki pracują z wodą chłodzącą o temperaturze 20–40 °C i okresowo z mieszaniną woda-glikol. W formach wielogniazdowych trzeba w jednym miejscu rozdzielić zasilanie na cztery kanały o jednakowej średnicy 8 mm. Czwórnik 80.1030-08 mieści się między żeberkami słupa formy, więc instalator nie musi prowadzić osobnych przewodów na zewnątrz. Nikiel odcina mosiądz od wody bogatej w chlorki, spowalniając odcynkowanie. Korpus wytrzymuje max 20 bar, czyli dwukrotnie więcej niż typowe ciśnienie pompę obiegowej .

Linia pneumatyki w przemyśle spożywczym

Zgodnie z ISO 8573-1 sprężone powietrze kontaktujące się pośrednio z żywnością musi być wolne od oleju i rdzy. Elektrolitycznie niklowana powierzchnia czwórnika jest gładka (Ra ≤ 1,6 µm), co utrudnia osadzanie biofilmu. W komorach pakowarek próżniowych jeden łącznik 80.1030-06 zastępuje zestaw: trójnik + kolanko + złączkę redukcyjną. Redukcja miejsc łączenia skraca mycie CIP i minimalizuje strefy stagnacji, w których mogłyby namnażać się bakterie.

Instalacje HVAC i budowa urządzeń grzewczych

Automatyka przepustnic, siłowniki klap oraz presostaty regulujące filtry powietrza są zwykle zasilane powietrzem 3 bar. Ścieżki sterujące biegną w peszlach wraz z kablami. Czwórnik 80.1030-12 wprowadza cztery rury Ø 12 mm w jednej płaszczyźnie, dlatego peszel o średnicy 60 mm nadal można zamknąć bez miejscowego spęcznienia. Monter doceni także możliwość demontażu linii bez konieczności odcinania medium – wystarczy zakręcić jeden zawór odcinający, odkręcić baryłkę i wyjąć przewód.

Robotyka i chwytaki próżniowe

Ramię pick-and-place potrafi wykonywać 60 cykli na minutę. Przy każdym ruchu węże sprężynują, co przenosi wibracje na złączki. Test zmęczeniowy PREMA wykazał brak pęknięć korpusu po > 1 000 000 cykli 20 bar/0 bar przy 1 Hz. Dzięki temu czwórnik można śmiało zamocować bezpośrednio na nadgarstku robota, gdzie spadek masy ma kluczowe znaczenie dla dynamiki.

Laboratoria i systemy gazów technicznych

Analizatory chromatografii gazowej potrzebują rozdzielić azot 99,999 % na cztery moduły pomiarowe. Połączenie metal-metal ogranicza emisję do poziomu 10⁻⁵ mbar l/s, co spełnia wymogi szczelności instalacji laboratoryjnych. Mała objętość złączki eliminuje „martwe przestrzenie” i skraca czas płukania układu przy zmianie gazu nośnego.

Budowa maszyn mobilnych i pojazdów szynowych

W wagonach system hamulcowy łączy przewody stalowe z elastycznymi odgałęzieniami PE40. Czwórnik 80.1030-14 odporny na wibracje i zmiany temperatur od –40 °C do +80 °C zapewnia szczelne przejście przez podwozie. Nikiel zwiększa odporność na mgłę solną podczas eksploatacji w zimie. Dzięki oznaczeniu laserowemu numeru partii dział utrzymania ruchu może szybko zweryfikować zgodność elementu z dokumentacją pojazdu.

Układy pneumatycznego formatowania kartonów

Stacje formujące opakowania używają kombinacji podciśnienia i nadciśnienia. Jeden czwórnik rozdziela zasilanie podciśnienia do czterech przyssawek, a w razie nieużywania gniazda można zaślepić baryłkę korkiem M5. To prostsze niż używanie osobnego kolektora i redukcji gwintu.

Rozdzielacze powietrza w drukarkach 3D klasy przemysłowej

Komora robocza utrzymywana jest w nadciśnieniu 0,2 bar, aby zapobiec wnikaniu pyłu z tworzywa do prowadnic. Cztery dysze dystrybuują powietrze w narożnikach. Czwórnik 6 mm zajmuje 48 mm, co pozwala zamontować go tuż obok bloku extrudera, zmniejszając liczbę węży krzyżujących się z trasą przewodów prądowych.

Linie testowe End-Of-Line w branży automotive

Banki prób ciśnieniowych silników korzystają z medium testowego – powietrza lub azotu – o ciśnieniu 8–12 bar. Wymagane są szybkie przezbrojenia. Czwórnik jest elementem „plug-and-play”: monter wkręca baryłkę na rurkę Cu Ø 10 mm, dociąga kluczem, po czym podłącza komplet czujników przepływu. Brak elastomerów ogranicza ryzyko zafałszowania wyników na skutek rozszerzalności uszczelki.

Przemysł farmaceutyczny i linie procesowe CIP

Podczas dezynfekcji instalacji roztworem NaOH w temperaturze 70 °C konieczna jest odporność chemiczna i termiczna. Nikiel tworzy barierę dla ługu. Złączka zachowuje parametry do +80 °C w pracy ciągłej, z możliwością krótkich pików do +90 °C. Po zakończonej procedurze baryłki nie pęcznieją i zachowują moment dokręcenia.

Układy chłodzenia cieczą serwerowni

Nowoczesne centra danych stosują wodno-glikolowe pętle chłodzenia na poziomie szaf rack. Cztery linie Ø 8 mm zasilają cold-plate’y procesorów. Czwórnik montuje się bezpośrednio na kolektorze rozdzielczym, redukując liczbę trójników. Gładkie powierzchnie ograniczają kawitację i chronią pompy niskonapięciowe przed erozją.

Kolejki linowe i systemy pneumatyczne hamulców

W kabinie operatora trzy obwody (awaryjny, serwisowy, parkowania) wymagają wspólnego przyłącza do rezerwowego zbiornika powietrza. Kompaktowy czwórnik 10 mm montuje się w pulpicie. Dzięki dwóch kluczom SW 13/19 wymiana na linii trwa poniżej dwóch minut, co spełnia przepisy UDT dotyczące szybkiej naprawy urządzeń transportu linowego.

Branża chemiczna, laboratoria aplikacyjne

Rozdział gazów obojętnych, takich jak argon lub hel, przy miareczkowaniu automatycznym wymaga minimalnej powierzchni reaktywnej. Mosiądz niklowany nie wchodzi w reakcje, a brak smarów montażowych wyklucza zanieczyszczenie śladowymi węglowodorami. Krótkie ścieżki w czwórniku skracają czas odpowiedzi elektrochemicznych sensorów gazu.

Rolnictwo i maszyny do aplikacji nawozów płynnych

Sekcje rozpylające opryskiwaczy potrzebują podziału cieczy pod ciśnieniem 4–6 bar. Czwórnik 12 mm gwarantuje identyczną dawkę nawozu w każdy ramie opryskiwacza. Materiał OT58 toleruje roztwory azotanu amonu i mocznika, a pierścienie baryłkowe nie ulegają zjawisku creep przy temperaturze otoczenia +40 °C.

Aplikacje offshore i stocznie

Na jednostkach FPSO powietrze instrumentacyjne prowadzone jest w rurach CuNi10Fe1Mn. Czwórnik z mosiądzu niklowanego tworzy połączenie galwanicznie kompatybilne z tym stopem, ograniczając korozję kontaktową. Wariant z powłoką cynk-nikiel dostępny na zamówienie wydłuża odporność w 720-godzinnym teście mgły solnej.

Systemy poduszek powietrznych w logistyce wewnętrznej

Stoły dźwigowe korzystają z worków pneumatycznych napełnianych 8 bar. Jeden czwórnik 14 mm rozdziela kompresję z centralnej linii na cztery poduszki, utrzymując równy poziom. Dzięki równoległemu przepływowi eliminujemy zjawisko kolejnego wypełniania, przez co stół podnosi ładunek równomiernie.

Przykład modernizacji – zakład produkcji mebli

W dziale lakierni rozprowadzono 16 linii powietrza. Po wymianie kolektorów z aluminium na czwórniki skręcane zmniejszono liczbę złączek o 128 szt. Czas przezbrojenia kabiny skrócił się o 1 h dziennie, co przy stawce 60 € / h dało roczną oszczędność 14 400 €. Dodatkowo spadek ciśnienia w magistrali obniżył pobór mocy kompresora o 2 %, co odpowiada 3 MWh rocznie.

 A – wymiary geometryczne
Czwórnik 80.1030 jest dostępny w pięciu średnicach nominalnych. Wariant 6 mm ma długość korpusu 48 mm, gniazdo klucza SW1 8 mm, a klucz kontrujący SW2 12 mm. Wersja 8 mm mierzy 62 mm i wymaga kluczy SW1 11 mm / SW2 14 mm. Czwórnik 10 mm ma długość 64 mm, z parami kluczy 13 mm / 19 mm. Model 12 mm wydłuża się do 70 mm, a pierścień baryłkowy dociąga się kluczami 17 mm / 21 mm. Największy, 14 mm, osiąga 75 mm i pracuje z kluczami 17 mm / 23 mm. Wszystkie odmiany zachowują tę samą symetryczną bryłę krzyżową, co ułatwia projektowanie rozdzielaczy i gwarantuje identyczne trasy przepływu .

 B – zakres ciśnienia i temperatury
Producent klasyfikuje czwórniki jako elementy do pracy ciągłej przy 0 – 20 bar. Testy szczelności prowadzone są przy 1 × PN, a próbę wytrzymałości wykonuje się w wodzie pod ciśnieniem 30 bar przez pięć minut. Temperatura robocza wynosi od 0 °C do +80 °C w cyklu ciągłym. Korpus toleruje krótkie piki do +90 °C, co zabezpiecza instalację przy awaryjnym przegrzaniu cieczy chłodzącej. Minimalna temperatura –40 °C jest możliwa po zastosowaniu baryłek z mosiądzu CuZn38Pb2, dlatego producent wymaga deklaracji, gdy użytkownik planuje eksploatację w chłodniach lub pojazdach szynowych. Zgodność z parametrami potwierdza karta katalogowa z rozdziału „złącza skręcane” .

 C – charakterystyka przepływu
Kanały wewnętrzne obrabiane są w jednym ustawieniu centrum CNC, co zapewnia osiowość < 0,05 mm i powierzchnię Ra ≤ 1,6 µm. Tak gładka ścianka zmniejsza chropowatość hydraulicznie równoważną i ogranicza punktowe kawitacje. W praktyce czwórnik 6 mm osiąga przepływ Kv 0,12 m³/h przy Δp = 1 bar i powietrzu 20 °C; wariant 14 mm daje Kv 0,32 m³/h. Kanały biegną współosiowo, dlatego spadek ciśnienia na każdym wylocie pozostaje równy, co stabilizuje tym samym czasy napełniania siłowników lub objętości dozowników.

 D – materiały i powłoki
Korpus, nakrętki i baryłki wykonano z pręta mosiężnego OT58 (57–59 % Cu, 1,8–3,0 % Pb). Stop łączy wysoką wytrzymałość 360 MPa z dobrą skrawalnością. Po obróbce wszystkie detale trafiają do kąpieli elektrolitycznej, gdzie zyskują 8 µm niklu o twardości 500 HV. Warstwa tworzy skuteczną barierę antykorozyjną i blokuje dyfuzję cynku podczas długotrwałego kontaktu z wodą o podwyższonym pH. Opcjonalnie PREMA nakłada powłokę cynk-nikiel 12 µm, przeznaczoną dla środowisk offshore i mgły solnej powyżej 480 h.

 E – tolerancje i kontrola jakości
Gwinty gniazd mają klasę dokładności 6H zgodnie z ISO 965-1. Stożki uszczelniające kontroluje się trzpieniem kalibrującym; maksymalna odchyłka kąta wynosi 0,25°. Producent sprawdza 100 % wyrobów kamerą wizyjną 5 Mpx, która wykrywa rysy > 30 µm i wady krawędzi. Każda partia przechodzi badanie szczelności powietrzem pod wodą (bąbelki ≤ 0,5 mm / 10 s) oraz próbę zmęczeniową na losowej próbie 3 % elementów: 1 000 000 cykli 0 → 20 bar przy 1 Hz. Raport z inspekcji 3.1 dostępny jest w cyfrowym paszporcie produktu dzięki kodowi QR wytrawionemu laserowo na korpusie.

 F – momenty dokręcania i narzędzia
Moment nominalny określa tabela serwisowa: 23 Nm dla rur 6 mm, 27 Nm dla 8 mm, 30 Nm dla 10 mm, 34 Nm dla 12 mm i 39 Nm dla 14 mm. Monter powinien używać dwóch płaskich kluczy. Jeden klucz stabilizuje korpus na SW1, drugi dokręca nakrętkę przez SW2. Dalsze dokręcanie o ¼ obrotu po minięciu punktu baryłkowego kompensuje tolerancje rur Cu / PE / PA i zapewnia jednakowe wgryzienie pierścienia. Zalecana pasta montażowa bazuje na MoS₂; producent zabrania stosowania taśmy PTFE, bo może zaburzyć tarcie i przekłamać moment.

 G – media kompatybilne
Lista dozwolonych mediów obejmuje sprężone powietrze zgodne z ISO 8573-1 klasy 4-4-2, azot, argon, dwutlenek węgla, oleje mineralne ISO VG 32–46, emulsje chłodzące pH 6–9, wodno-glikolowe roztwory do 50 %. Składniki agresywne chemicznie, jak amoniak czy kwasy organiczne, wymagają wersji ze stalą AISI 316L lub baryłką z CuNi10Fe. Próba chemiczna wg ASTM G31 w 3 % roztworze NaCl wykazała ubytek masy < 0,3 mg / dm² po 96 h.

 H – certyfikaty i zgodność
Czwórnik spełnia EN 1254-2, ISO 8434-1 oraz nie podlega modułowi oceny zgodności PED według art. 4 § 3. Materiał mosiężny jest zgodny z dyrektywą RoHS 2011/65/EU oraz REACH. Nikiel spełnia wymogi dyrektywy 2006/42/WE dla części maszyn, a oznaczenie laserowe upraszcza identyfikację podczas audytów CE. Użytkownik może zamówić wariant z deklaracją CRN do montażu w kanadyjskich rurociągach ciśnieniowych.

 I – opakowanie i logistyka
Zakład w Opolu pakuje czwórniki w woreczki LD-PE po 10 szt. z pochłaniaczem wilgoci. Kartony pięciowarstwowe mają etykietę EAN-13. Producent podaje masy netto: 42 g dla 6 mm, 63 g dla 8 mm, 78 g dla 10 mm, 101 g dla 12 mm i 118 g dla 14 mm. Parametry transportowe pozwalają układać 8 warstw na euro-palecie bez ryzyka deformacji gwintów.

 J – dane eksploatacyjne
Czwórnik zachowuje szczelność przy podciśnieniu 10⁻⁵ mbar l/s. Wibro-analiza według MIL-STD-810H, metoda 514.8, profil ciężarówek europejskich, nie wykazała odkręcania nakrętek po 8 h testu. Odporność na mgłę solną wynosi 240 h wg ISO 9227. Badanie spadku momentu po pięciu cyklach montaż-demontaż pokazało redukcję o 8 % w porównaniu z wartością początkową, co mieści się w limicie 15 %. Żywotność baryłki określono na minimum 10 cykli montażu, zakładając wymianę pierścienia po każdym demontażu.

Czwórniki 80.1030 / 10510-A powstają w całości z mosiądzu OT58 — stopu CuZn39Pb3 zgodnego z normą UNI 5705, w którym 57 – 59 % stanowi miedź, a 2,5 – 3,0 % ołów. Dodatek ołowiu obniża współczynnik tarcia narzędzia skrawającego, dlatego gwint i gniazda stożkowe powstają w jednym przejściu, bez zadziorów i bez konieczności kosztownego honowania. Gotowy korpus uzyskuje średnią wytrzymałość na rozciąganie 360 MPa przy wydłużeniu A₅ ≈ 16 %. Taka kombinacja cech daje konstruktorowi pewność, że złączka nie pęknie pod impulsami 20 bar, a jednocześnie wybaczy lekkie ugięcia rur podczas montażu.

Korpus jest kuty matrycowo w prasie poziomej o nacisku 630 t, co zagęszcza ziarno i usuwa mikroporowatość. Po kuciu detale trafiają do pieca tunelowego 680 °C na 45 min, gdzie zachodzi odprężanie. Obróbka CNC wykonuje jednocześnie cztery kanały i cztery gwinty, utrzymując współosiowość < 0,05 mm. Następnie detale wchodzą do sześciostopniowej linii galwanicznej: odtłuszczanie alkaliczne, płukanie, aktywacja kwasem, niklowanie Wattsa 8 µm, płukanie DI, pasywacja końcowa. Warstwa niklu ma twardość 500 HV, dzięki czemu gwinty nie zacierają się nawet po dziesiątym cyklu montaż-demontaż. Test ISO 9227 (240 h mgły solnej) potwierdza brak czerwonej korozji i utratę połysku poniżej 3 % powierzchni.

Pierścień zaciskowy (baryłka) wycinany jest z pręta OT58, ale przechodzi dodatkowe wyżarzanie w 580 °C. Proces zmniejsza twardość z 90 HRB do 80 HRB i zwiększa plastyczność, co pozwala zębom baryłki równomiernie wcinać się w miedź, PE lub PA. Na automacie wzdłużnym nacinany jest rowek centrujący ± 0,03 mm, który ustawia baryłkę prostopadle do osi rury. Każda baryłka ma sfazowane krawędzie 0,2 × 45°, aby uniknąć „skrobania” ścianki przewodu podczas nasuwania. Kontrola wizyjna odrzuca cząstki z rysą > 30 µm.

Nakrętka powstaje w kuźni z pręta sześciokątnego; gorące kucie zachowuje strukturę włókien wzdłuż kierunku największych naprężeń. Po gwintowaniu M-rolką nakrętka trafia na stanowisko do gratowania mechanicznego i na wirówkę odtłuszczającą. Niklowanie prowadzimy w tej samej kąpieli co korpus, więc barwa powierzchni obu elementów zawsze jest identyczna. Gwint klasy 6H współpracuje z gwintem korpusu klasy 6g, co daje luz 0,02 – 0,04 mm, ułatwiający montaż ręczny bez zacinania.

Powłoki alternatywne. Dla instalacji offshore producent oferuje cynk-nikiel 12 µm (84 % Zn, 16 % Ni). Ta powłoka wytrzymuje 720 h w komorze solnej, ma napięcie galwaniczne bliższe stali węglowej, więc ogranicza korozję kontaktową przy skręcaniu do korpusów stalowych. Użytkownik może też zamówić baryłkę ze stali AISI 316L, jeśli medium zawiera amoniak lub alkohole nasycone. Wersja całostalowa spełnia wymagania dyrektywy EU 2020/2184 dotyczącej wody pitnej (Pb < 0,1 %). Czas realizacji wynosi osiem tygodni, bo wymaga przezbrojenia linii tokarskiej.

Uszczelnienie metal-metal. Stożek w korpusie ma kąt 60°, baryłka 24°, a rura łączy się bezpośrednio z tym gniazdem. Dzięki różnym kątom siły radialne blokują baryłkę w jednym położeniu i powstaje mikrozgrzew miedź-mosiądz. Brak elastomerów oznacza brak starzenia cieplnego i brak migracji plastyfikatorów. Uszczelnienie działa równie dobrze w nadciśnieniu 20 bar, jak i w próżni 10⁻⁵ mbar, co potwierdzają próby helu.

Galwaniczne współdziałanie. Mosiądz i miedź leżą blisko w szeregu elektrochemicznym (−0,35 V vs −0,33 V), więc złącze nie wytwarza prądów błądzących. Nikiel działa jako ekran zapobiegający odcynkowaniu, bo jon Zn²⁺ ma wyższą prędkość dyfuzji niż Cu²⁺. W wodzie miękkiej (< 60 mg CaCO₃/l) podnosimy jednak pH do 7,5, aby zminimalizować wypłukiwanie cynku — standardowa procedura w chłodniach kominowych.

Aspekty środowiskowe. Zgodność z RoHS 2011/65/EU i REACH jest potwierdzona coroczną analizą XRF partii wejściowych. Zużyte baryłki trafiają do recyklingu — odzyskujemy > 95 % miedzi. Obróbka niklu odbywa się w obiegu zamkniętym, a filtr jonowymienny obniża stężenie Ni²⁺ w ściekach poniżej 0,5 mg/l. Bilans śladu węglowego wykazał, że ponowne użycie korpusu i nakrętki z wymianą samej baryłki zmniejsza emisję CO₂ o 82 g na jedno miejsce połączenia.

Kontrola jakości. Laboratorium PREMA wykonuje spektrometrię emisyjną na losowych próbkach, sprawdzając zawartość Pb. Wytrzymałość na zryw badamy na maszynie 250 kN: średnia siła zniszczenia dla wariantu 10 mm wynosi 34 kN (1,7-krotność PN). Wibro-badanie MIL-STD-810H metoda 514.8 profil ciężarówek europejskich nie wykazało luzowania gwintu po 8 h drgań.

Pakowanie i identyfikacja. Każde 10 szt. zgrzewamy w torebkę LD-PE z pochłaniaczem wilgoci. Laser F-IBG nanosi kod QR zawierający partię materiału, datę produkcji, numer linii galwanicznej i łącze do cyfrowego paszportu. Dzięki temu służby Utrzymania Ruchu znajdą certyfikat 3.1 w mniej niż minutę.

1. Przygotowanie stanowiska
Wyłącz medium, zablokuj energię zgodnie z LOTO i załóż okulary oraz rękawice antyprzecięciowe. Sprawdź, czy klucze SW odpowiadają wartościom podanym w tabeli czwórnika 80.1030 – 8 mm to SW1 11 mm / SW2 14 mm, 10 mm to 13 mm / 19 mm itd. Przygotuj klucz dynamometryczny nastawny 5 – 60 Nm i zestaw czujników ciśnienia do próby.

2. Cięcie rury
Odciągnij przewód w imadło z wkładkami miedzianymi. Użyj walcowej gilotyny lub obcinaka kółkowego. Unikaj piłki, bo tworzy nierówną szczelinę i nagrzewa metal. Cięcie musi być prostopadłe ≤ 0,5° odchyłki.

3. Szlifowanie i fazowanie
Usuń gratuje zewnętrzne oraz wewnętrzne skrobakiem 90°. Fazka 0,2 × 45° zapobiega ścinaniu materiału rury w głąb baryłki. Spłucz przewód izopropanolem, aby nie wprowadzić wiórów do układu.

4. Montaż nakrętki i baryłki
Wsuwaj nakrętkę gwintem do tyłu, potem baryłkę zębami w stronę końcówki. Rowek baryłki musi pozostawać widoczny. Jeśli rowek zniknie, odwróciłeś element.

5. Wprowadzenie rury do gniazda
Dociśnij do oporu, aż poczujesz twardy styk. Nie wierz tylko oczom — lekko pociągnij rurę, aby upewnić się, że dolna krawędź baryłki dotyka stożka korpusu.

6. Dokręcanie wstępne
Palcami nakręć nakrętkę do momentu oporu. Ustaw klucz dynamometryczny na moment z tabeli — np. 30 Nm dla 10 mm. Przytrzymaj korpus kluczem SW1, a drugim kluczem SW2 dociągnij do kliknięcia torquemetru.

7. Punkt baryłkowy
Po osiągnięciu momentu odczujesz wzrost oporu, a nakrętka „przeskoczy” o ułamek milimetra – to znak, że zęby baryłki wgryzły się w rurę. Zatrzymaj dokręcanie, ustaw klucz o 90° do nowej pozycji i dociągnij dokładnie o ¼ obrotu. Pozwala to wyrównać naprężenia i zniwelować tolerancję średnicy rury.

8. Znakowanie kontroli
Naniesie krzyk marker „OK” na nakrętce i korpusie — ułatwi audyt 5S. W produkcji seryjnej stosuj nasadki kolorystyczne: zielona dla momentu ≤ 30 Nm, żółta 31-35 Nm.

9. Próba szczelności
Podnieś ciśnienie medium do 1,5 × PN (czyli 30 bar dla tego czwórnika). Utrzymaj 3 min i obserwuj manometr oraz okolice połączenia. Brak spadku ciśnienia i brak bąbelków w emulsji mydlanej = zaliczone. Jeśli pojawi się bąbelek, poluzuj nakrętkę, wróć do kroku 4 i wymień baryłkę.

10. Demontaż i ponowny montaż
Odciśnij medium, odkręć nakrętkę o dwa obroty i porusz rurą. Jeśli baryłka nie puści, dobij ją wybijakiem z aluminium; nigdy stalowym, bo uszkodzisz nikiel. Przy ponownym montażu załóż NOWĄ baryłkę 80.0133 rozmiar odpowiadający rurze.

11. Konserwacja okresowa
Raz na rok sprawdzaj moment dokręcenia przy złączkach pracujących w wibracjach > 20 mm/s rms. Przy temperaturach > 60 °C powtarzaj kontrolę co 6 miesięcy. Jeśli spadek momentu > 15 %, wymień baryłkę.

12. Częste błędy
– Przewód niedociśnięty do końca gniazda ⟶ objawia się mikrowyciekiem po kilku godzinach.
– Przekroczenie momentu o > 20 % ⟶ łuszczenie gwintu nakrętki, nieodwracalne.
– Użycie taśmy PTFE na gwincie czwórnika ⟶ błędne tarcie, brak kontroli momentu.
– Cięcie rury piłką ⟶ skośna powierzchnia, baryłka nie dociska osiowo.

13. Narzędzia zalecane
Klucze płaskie DIN 3113, dynamometryczny z kalibracją roczną, gilotyna rolkowa Ø 4-18 mm, pilot gratownik 90°, pasta MoS₂.

14. Bezpieczeństwo
Pracuj w okularach ochronnych; baryłka może odprysnąć przy niekontrolowanym demontażu. Nie przekraczaj +90 °C, bo pierścień mięknie i utrata momentu następuje szybciej.

15. Walidacja końcowa
Oznacz unikatowy numer stanowiska na QR czwórnika w systemie CMMS. Skoruje to historię serwisową i przypomni operatorowi o przeglądzie za rok.

Czy mogę podłączyć rurę PE40 do czwórnika 80.1030?
Tak. Baryłka gryzie mechanicznie w ściankę PE40. Zwróć uwagę na niższą twardość plastiku i nie przekraczaj momentu tabelarycznego.

Ile cykli montaż-demontaż wytrzyma korpus?
Laboratoryjne badanie 10 cykli nie wykazało pęknięć gwintu ani odpadania niklu. Użyj nowej baryłki przy każdym ponownym montażu, bo zęby zużywają się asymetrycznie.

Czy złączka nadaje się do wody pitnej?
Standardowy mosiądz OT58 zawiera ołów, więc nie spełnia normy 5 µg Pb/l w dyrektywie EU 2020/2184. Zamów wariant stalowy 316L.

Jakie medium maksymalnie?
Powietrze, azot, argon, woda techniczna, emulsja chłodząca pH 6-9, olej ISO VG 32-46. Nie stosuj do amoniaku ani kwasów organicznych bez baryłki 316L.

Czy mogę prowadzić próżnię?
Tak. Test helu potwierdził szczelność 10⁻⁵ mbar l/s.

Jakie są momenty dokręcania?
23 Nm – 6 mm, 27 Nm – 8 mm, 30 Nm – 10 mm, 34 Nm – 12 mm, 39 Nm – 14 mm.

Czy muszę stosować pastę montażową?
Tak, cienką warstwę MoS₂. Nie smaruj gwintu PTFE, bo fałszuje tarcie i moment.

Co zrobić, gdy nakrętka się zapiecze?
Podgrzej korpus do 120 °C opalarką i użyj klucza udarowego 90°; następnie wymień baryłkę.

Czy czwórnik wytrzyma drgania maszyny?
Tak. 1 000 000 cykli 0-20 bar przy 1 Hz bez pęknięć.

Jak sprawdzić, czy baryłka dobrze zacięła rurę?
Po dokręceniu spróbuj obrócić rurę palcami; nie powinna się ruszyć.

Czym różni się złączka skręcana od wtykowej push-in?
Push-in ma uszczelkę NBR i szybki montaż, ale gorzej toleruje pulsacje i próżnię. Skręcana baryłkowa jest wolniejsza w montażu, lecz szczelna metal-metal.

Czy mogę pomalować czwórnik?
Tak. Zmatowić włókniną P800, odtłuścić IPA i pokryć lakierem akrylowym do metali.

Jak długi odcinek rury musi wystawać za baryłką?
Co najmniej 1,5 × średnica – zapewni pełen kontakt baryłki i umożliwi inspekcję wizualną.

Czy dostępne są modele 3D?
Tak, STEP i IGES do pobrania z paszportu produktu przez QR.

Jak magazynować złączki?
W suchym magazynie < 60 % RH. Nikiel matowieje przy kondensacji.

Jaka jest gwarancja?
24 miesiące od daty sprzedaży.

Czy mogę użyć czwórnika w instalacji LPG?
Nie. Propan-butan wymaga uszczelnień zgodnych z EN 549 i baryłek stalowych.

Czy produkt ma certyfikat CRN?
Opcja na zamówienie, numer rejestrujemy w ABSA w 6 tygodni.

Jakie jest dopuszczalne podciśnienie przy transporcie?
Czwórnik wytrzyma pełną próżnię 0,001 bar bez deformacji.

Czy złączka jest zgodna z RoHS?
Tak. Ołów w stopie < 0,1 % wag. w wyróbku, dopuszczony przez załącznik III RoHS.

Jak długo trwa dostawa?
Magazyn w Opolu wysyła tego samego dnia przy zamówieniu do 12:00 CET.

Czy mogę naprawić gwint korpusu?
Nie zaleca się. Usunięcie niklu odsłoni mosiądz i przyspieszy korozję.

Jaki jest minimalny promień gięcia rury po wejściu do czwórnika?
4 × średnica zewnętrzna. Mniejszy promień zwiększa moment na baryłce i może ją poluzować.

Jak monitorować zużycie?
Odczytuj moment dokręcenia przy planowanym postoju i porównuj z wartością początkową; spadek > 15 % oznacza konieczność wymiany baryłki.

Czy produkt spełnia PED?
Nie podlega, bo poniżej kategorii art. 4 § 3. Ułatwia to eksport maszyn poza UE.

Czy są wersje z gwintami NPT?
Tak, program specjalny; czas realizacji 4 tygodnie.

Jak zabezpieczyć zapasowe baryłki?
Przechowuj w woreczkach antystatycznych z zatyczką z pianki, aby zęby nie uległy stępieniu podczas transportu.

Maksymalna temperatura krótkotrwała?
+90 °C przez 30 min; później pozwól schłodzić do +60 °C przed ponownym obciążeniem.

Czy nikiel może się odwarstwić?
Tylko przy przekroczeniu momentu o > 40 %. Dlatego stosuj klucz dynamometryczny i pastę MoS₂.