Napędy pneumatyczne jednostronnego działania do zaworów kulowych i przepustnic

Napędy pneumatyczne jednostronnego działania (ASR – Spring Return) to siłowniki obrotowe typu rack&pinion (zębatka–koło) z pakietem sprężyn powrotnych. Po zaniku zasilania pneumatycznego siłownik samoczynnie wraca do pozycji bezpiecznej (fail-safe) — „zamknij” lub „otwórz”, zgodnie z konfiguracją sprężyn. Dzięki temu ASR są naturalnym wyborem wszędzie tam, gdzie liczy się bezpieczeństwo procesu i wymagania procedur HAZOP/SIL. Mechanika przekładni gwarantuje liniową charakterystykę momentu na całym skoku 90° (regulacja 85–95° na ogranicznikach), co ułatwia precyzyjne doszczelnienie kuli lub klapy przepustnicy. Interfejsy montażowe ISO 5211 / DIN 3337 oraz górne/boczne standardy NAMUR VDI/VDE 3845 zapewniają kompatybilność z elektrozaworami, krańcówkami, pozycjonerami i wskaźnikami położenia wielu producentów.

Korpusy z twardo anodowanego aluminium, pokrywy epoksydowe, wały pokrywane ENP lub w wykonaniu AISI 316, śruby A2/A4 i zestaw uszczelnień NBR/FKM/silikon tworzą platformę odporną na ścieranie i korozję. Dostępne klasy zabezpieczenia antykorozyjnego od C3 przez C4 do C5-I/M (EN-ISO 12944-2) pozwalają precyzyjnie dobrać napęd do środowiska pracy — od hali produkcyjnej po atmosferę morską. Maksymalne ciśnienie robocze 8 bar (wyjątek dotyczy najmniejszego ADA10 – 10 bar; standard istotny przy doborze akcesoriów pilotowych). Zakres temperatur obejmuje aplikacje niskotemperaturowe i wysokotemperaturowe, z opcjami uszczelnień i materiałów dla –60…+150 °C. Każdy siłownik jest testowany i oznaczany numerem seryjnym.

• Fail-safe on/off: zawory kulowe i przepustnice, gdzie po zaniku powietrza wymagany jest automatyczny powrót do pozycji bezpiecznej (np. odcięcie medium). Charakterystyka sprężyn gwarantuje odpowiedni moment rozruchowy i domykający przy pełnym skoku.

• Media procesowe i infrastruktura: sprężone powietrze, woda, ciepłownictwo/HVAC, instalacje komunalne, przemysł ogólny; w wariantach C4/C5 — branże narażone na korozję oraz środowiska zewnętrzne.

• Automatyka i sygnalizacja: szybki montaż krańcówek/pozycjonerów dzięki topowej płycie VDI/VDE 3845 i bocznym przyłączom NAMUR; wskaźniki położenia kompatybilne z czujnikami (w tym wersje do wykrywania 45°).

• Bezpieczeństwo i utrzymanie ruchu: ograniczniki pochłaniające energię uderzenia, numeracja seryjna, opcjonalna blokada kłódką, wersje szybkoreagujące, a nawet systemy ognioodporne (K-mass/blanket).

• Mechanizm: zębatka–koło; moment liniowy w funkcji kąta; skok 90° ± 5°, regulacja ogranicznikami 85–95° (boczne, pochłaniające energię).

• Interfejsy: dolny kołnierz ISO 5211 / DIN 3337 (wyjście kwadrat/oktagon), górny interfejs NAMUR VDI/VDE 3845 (akcesoria), boczne NAMUR (zawory pilotowe).

• Ciśnienie robocze: do 8 bar (istotne dla doboru sprężyn i momentu).

• Temperatura pracy (warianty uszczelnień):
  – standard –30…+100 °C,
  – wysoka temp. –15…+150 °C (O-ring FKM),
  – niska temp. –40…+80 °C (O-ring silikon),
  – ekstremalnie niska –60…+80 °C (silikon + wał 316).

• Charakterystyki momentu (przykłady, typy sprężyn Sxx):
  – ASR 80 S04: ok. 31 → 27 Nm @ 3 bar do 95 → 91 Nm @ 8 bar (start→koniec),
  – ASR 130 S10: ok. 51 → 40 Nm @ 4 bar do 130 → 119 Nm @ 8 bar,
  – ASR 500 S06: ok. 152 → 119 Nm @ 3 bar do 513 → 480 Nm @ 8 bar,
  – ASR 1200 S06: ok. 373 → 289 Nm @ 3 bar do 1239 → 1154 Nm @ 8 bar,
  – ASR 2100 S06: ok. 702 → 509 Nm @ 3 bar do 2512 → 2319 Nm @ 8 bar,
  – ASR 4000 S08: ok. 1549 → 880 Nm @ 3 bar do 5068 → 4399 Nm @ 10 bar.
  (Dobór: moment zaworu + zapas 20–30%, ciśnienie dostępne 5–8 bar, wariant sprężyn S04…S14).

• Wymiary/kołnierze: szeroki zakres ISO 5211 (F03…F25), stała wysokość osi akcesoriów wg VDI/VDE 3845 — ułatwia standaryzację osprzętu na obiekcie.

• Korpus: aluminium, twarde anodowanie 25–30 µm (C3) lub epoksyd 80–90 µm (C4) / 200–300 µm (C5-I/M).

• Pokrywy: aluminium, żywica epoksydowa 80–180 µm (kolorystyka rozróżnia typ: ADA/ASR).

• Wał (pinion): stal węglowa z ENP 25–30 µm lub AISI 316 (C5); łożyskowanie o niskim tarciu, wysoka odporność na rozerwanie.

• Tłoki: aluminium z powłoką antykorozyjną; 3-drogowe prowadnice minimalizujące tarcie i luzy.

• Uszczelnienia i prowadnice: NBR (std.), FKM/silikon (opcja); PA 6.6 / PA 6.6 + 30% GF na prowadnice, miękka uszczelka wałka PA 6.6; śruby A2/A4.

• Dodatki/oznaczenia: wielofunkcyjny wskaźnik pozycji współpracujący z czujnikami indukcyjnymi/mechanicznymi (także warianty 45°, góra/dół).

1. Określ pozycję bezpieczną – na etapie projektu zdecyduj, czy po zaniku powietrza zawór ma przejść do „Zamknięty” czy „Otwarty” (dobór ułożenia sprężyn). Uwzględnij moment rozruchowy i domykający zaworu oraz temperaturę/medium.

2. Dobierz interfejs i sprzęg – sprawdź trzpień (kwadrat/okrąg z wpustem), kołnierz ISO 5211 na zaworze oraz wysokość osi akcesoriów VDI/VDE 3845. W razie potrzeby użyj adaptera.

3. Montaż mechaniczny – połącz napęd z zaworem, wyzeruj wskaźnik pozycji i ustaw ograniczniki 85–95° (boczne, absorpcja energii). Dokręć śruby z momentem zalecanym przez producenta.

4. Pneumatyka i sterowanie – zasilanie do 8 bar; jakość powietrza wg ISO 8573-1 dla elementów precyzyjnych. Zawór pilotowy/wyspa na NAMUR, średnice przewodów dobrane do wymaganego czasu przejścia. Sprawdź logikę „Open/Close”.

5. Warunki środowiskowe – dobierz C3/C4/C5-I/M, ewentualnie wał 316 i śruby A4. Dla temperatur –60…+150 °C zastosuj właściwe uszczelnienia (silikon/FKM) i rozważ osłony.

6. Test i odbiór – wykonaj cykle próbne, skalibruj krańcówki i wskaźnik, sprawdź szczelność i poprawność sekwencji; udokumentuj numer seryjny, nastawy ograniczników oraz wariant sprężyn Sxx.

1. ASR czy ADA — co wybrać?
   ASR (Spring Return) wybieraj, gdy wymagana jest pozycja bezpieczna po zaniku powietrza. ADA (dwustronny) jest optymalny do pracy cyklicznej bez wymagań fail-safe. Decyzję podejmuj na podstawie analizy ryzyka i wymogów procesu.

2. Jak dobrać rozmiar ASR do zaworu?
   Punkt wyjścia to moment zaworu (rozruch/domykanie) przy rzeczywistym medium i temperaturze. Następnie dobieramy napęd tak, by przy dostępnych 6–8 bar zapewniał ≥ 20–30% zapasu momentu. Dla ASR uwzględnij charakterystykę sprężyn (np. S04…S14) i różnicę „start → koniec”.

3. Jakie standardy montażowe obsługuje napęd?
   Dolny kołnierz ISO 5211 / DIN 3337, górny interfejs i boki zgodne z NAMUR VDI/VDE 3845 — bezproblemowy montaż elektrozaworów, wyłączników zbliżeniowych, pozycjonerów i wskaźników.

4. W jakich temperaturach mogą pracować ASR?
   Od –30…+100 °C standardowo; opcje: –15…+150 °C (FKM), –40…+80 °C (silikon), aż po –60…+80 °C (silikon + wał 316). Dobór uszczelnień i powłok zgodnie z warunkami aplikacji.

5. Czy dostępne są wykonania antykorozyjne?
   Tak — klasy C3/C4/C5-I/M, pokrywy i korpusy z grubym epoksydem, wał AISI 316, śruby A4. Rozwiązania dedykowane do atmosfer morskich i agresywnych chemicznie.

6. Jakie opcje specjalne mogę zamówić?
   Blokadę kłódką, siłowniki szybkoreagujące, 100% regulację skoku oraz systemy ognioodporne (K-mass/blanket).

7. Gdzie realizujecie wsparcie?
   Obsługujemy Kielce i całe woj. świętokrzyskie, a także Mazowsze, Małopolskę, Śląsk, Łódzkie, Dolny Śląsk, Pomorze i inne regiony. Działamy również w UE — doradztwo, dobór, uruchomienia, przeglądy.