Seria ZEM

Seria ZEM firmy CPP PREMA obejmuje innowacyjne i dopracowane akcesoria przeznaczone do zaworów pneumatycznych rozdzielających. W skład tej rodziny produktów wchodzą przede wszystkim Komplety naprawcze ZEM oraz Płyty przyłączeniowe ZEM. Oba rozwiązania zapewniają skuteczne wsparcie w utrzymaniu ruchu instalacji pneumatycznych, a ich głównym celem jest przedłużanie żywotności zaworów oraz ułatwienie montażu i rozbudowy układów. Szeroka gama akcesoriów zawarta w serii ZEM świadczy o zaangażowaniu CPP PREMA w dostarczanie nowoczesnych i spójnych rozwiązań dla przemysłu..

Pierwszą grupą akcesoriów w serii ZEM są Komplety naprawcze ZEM. Te zestawy zawierają niezbędne elementy do regeneracji i uszczelniania zaworów pneumatycznych rozdzielających. Wiele zakładów przemysłowych polega właśnie na zaworach, które odpowiadają za kierowanie sprężonego powietrza do siłowników, napędów i innych podzespołów wykonawczych. Z czasem, nawet najwyższej jakości zawory mogą tracić szczelność. Dzieje się tak głównie wskutek zużycia uszczelek, oringów i drobnych komponentów mechanicznych. Dlatego komplet naprawczy staje się nieocenionym wsparciem, ponieważ pozwala szybko wymienić kluczowe elementy, przywracając fabryczną sprawność zaworu. Wyeliminowanie wycieków wpływa na poprawę efektywności energetycznej całej instalacji, a brak przestojów przekłada się na oszczędności finansowe.

Drugim filarem oferty są Płyty przyłączeniowe ZEM, często nazywane wyspami zaworowymi. Te wielowarstwowe lub jednoelementowe konstrukcje służą do zintegrowania kilku lub kilkunastu zaworów na wspólnej płycie, co ułatwia zarządzanie przepływem powietrza oraz organizację przewodów. Rozwiązanie to ogranicza liczbę połączeń, minimalizuje ryzyko potencjalnych nieszczelności i sprawia, że serwis staje się prostszy. Płyty przyłączeniowe z serii ZEM są oferowane w różnych wariantach: od niewielkich, przeznaczonych do dwóch lub trzech zaworów, aż po rozbudowane wyspy zaworowe obejmujące kilkanaście gniazd. Można je dopasować do konkretnych potrzeb zakładu i wdrożyć w istniejące lub tworzone linie technologiczne.

Seria ZEM wyróżnia się ponadto uniwersalnością zastosowań. Odpowiednio dobrane akcesoria można używać w wielu gałęziach przemysłu, między innymi w przemyśle spożywczym, chemicznym, automotive, drzewnym, farmaceutycznym czy papierniczym. Kluczem do tego jest elastyczny projekt poszczególnych elementów, który umożliwia bezproblemowe łączenie z zaworami różnych rozmiarów (często w standardzie G1/4) i różnych typów (zawory 3/2, 5/2 lub inne), pod warunkiem dopasowania do danego układu dróg przepływowych.

Warto podkreślić, że seria ZEM powstaje w oparciu o rygorystyczny reżim kontroli jakości. Przed wprowadzeniem do sprzedaży akcesoria przechodzą szereg testów sprawdzających ich wytrzymałość, odporność na warunki środowiskowe, szczelność i kompatybilność wymiarową. Te działania minimalizują ryzyko wystąpienia wad fabrycznych i pozwalają CPP PREMA utrzymać wysoki poziom satysfakcji klientów. Producent troszczy się również o bezpieczeństwo użytkowania, co jest istotne dla wielu sektorów przemysłowych, w których błędy mogą skutkować poważnymi konsekwencjami.

Patrząc z perspektywy ekonomicznej, wybór serii ZEM to nie tylko inwestycja w jakość, ale także w optymalizację kosztów eksploatacji. Dzięki kompletom naprawczym zawory nie wymagają częstej, kosztownej wymiany na nowe. Regeneracja bywa znacząco tańsza, a jednocześnie zapewnia zadowalające parametry pracy. W dłuższej perspektywie takie podejście generuje oszczędności i sprzyja idei zrównoważonego rozwoju. Z kolei płyty przyłączeniowe, dzięki scaleniu wielu zaworów w jednym miejscu, obniżają zużycie materiałów i usprawniają zarządzanie instalacją, co przekłada się na wyższą efektywność energetyczną i mniejszy wpływ na środowisko.

W dobie zaostrzających się norm ekologicznych i konieczności ograniczania strat energii, seria ZEM odpowiada na potrzeby nowoczesnej, odpowiedzialnej produkcji. Producent zwraca uwagę na aspekty związane z dbałością o środowisko, choćby przez wspieranie procesów recyklingu elementów metalowych i ograniczanie emisji dwutlenku węgla w trakcie produkcji. Tworzenie trwałych i niezawodnych akcesoriów do zaworów pneumatycznych sprzyja redukcji ilości odpadów, bo nie trzeba przedwcześnie wyrzucać całości zaworu, jeśli wystarczy wymiana konkretnych części.

Istotnym atutem serii ZEM jest także standaryzacja wymiarowa i funkcjonalna. Wiele firm, które wcześniej korzystały z rozwiązań CPP PREMA, docenia możliwość unifikacji podzespołów. Zamawianie kompletów naprawczych o podobnej charakterystyce czy płyt przyłączeniowych w jednym standardzie upraszcza logistykę magazynową. Redukuje to liczbę różnych komponentów, które trzeba przechowywać w magazynie części zamiennych, a tym samym przyczynia się do usprawnienia zarządzania łańcuchem dostaw.

Nie bez znaczenia jest również współpraca z działem wsparcia technicznego CPP PREMA. W razie wątpliwości można liczyć na fachową poradę związaną z doborem odpowiednich rozwiązań, wskazówkami dotyczącymi montażu czy przeprowadzania przeglądów. Podobnie wygląda kwestia szkoleń – firma udostępnia materiały pomagające poznać zasady działania i podstawowe techniki serwisowe. To dodatkowe ułatwienie, zwłaszcza dla personelu, który na co dzień nie zajmuje się pneumatycznym sterowaniem, a jedynie odpowiada za utrzymanie ruchu.

Wszystkie te czynniki sprawiają, że Seria ZEM postrzegana jest jako kompletna i wszechstronna oferta dla wszelkich podmiotów działających w obszarze automatyki i pneumatyki. Zarówno Komplety naprawcze ZEM, jak i Płyty przyłączeniowe ZEM tworzą spójną całość, pozwalającą przedłużyć okres eksploatacji zaworów oraz zorganizować instalację w sposób nowoczesny i ergonomiczny. Niezależnie od branży, z którą kojarzą się nasze przedsiębiorstwa – spożywczej, chemicznej, farmaceutycznej czy szeroko pojętego sektora maszynowego – produkty te znajdują zastosowanie i przynoszą wymierne korzyści.

Seria ZEM firmy CPP PREMA obejmująca Komplety naprawcze oraz Płyty przyłączeniowe znajduje zastosowanie w wielu branżach przemysłowych, w których kluczową rolę odgrywają elektrozawory i zawory pneumatyczne rozdzielające. W poniższej części przedstawiamy najważniejsze obszary, w których produkty z tej serii przyczyniają się do podnoszenia wydajności, obniżenia kosztów i poprawy niezawodności układów sterowania sprężonym powietrzem.

Przemysł spożywczy
W zakładach produkujących żywność i napoje powszechnie wykorzystuje się linie technologiczne oparte na pneumatyce. Znajdują się tam dozowniki cieczy, aplikatory, maszyny pakujące czy systemy myjąco-dezynfekujące, działające w oparciu o zawory 3/2 lub 5/2. Bardzo często firmy te muszą sprostać surowym wymogom higienicznym i kontrolować temperaturę oraz ciśnienie w różnych częściach linii. Komplety naprawcze ZEM pomagają utrzymać zawory w optymalnej kondycji, co minimalizuje ryzyko nieszczelności i skażenia produktów spożywczych. Z kolei Płyty przyłączeniowe ZEM pozwalają scalić wiele zaworów w jednym miejscu, co skraca czasy przezbrojeń i upraszcza konserwację.
Przemysł chemiczny i petrochemiczny
W branży chemicznej i petrochemicznej zawory pneumatyczne rozdzielające kontrolują przepływ substancji chemicznych, gazów i cieczy w instalacjach produkcyjnych. Warunki eksploatacji bywają ekstremalne: wysokie temperatury, obecność agresywnych mediów czy duża wilgotność. Komplety naprawcze ZEM umożliwiają szybką wymianę zużytych elementów uszczelniających, zapobiegając niekontrolowanym wyciekom, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia, bezpieczeństwa i środowiska. Płyty przyłączeniowe ZEM dają możliwość uporządkowania układu zaworów i ograniczenia liczby przewodów w środowisku, w którym każdy dodatkowy punkt potencjalnej awarii stanowi poważne ryzyko.
Przemysł automotive
Linie produkcyjne w sektorze motoryzacyjnym często cechuje wysoka wydajność i automatyzacja. Aby zachować ciągłość wytwarzania, konieczne jest niezawodne sterowanie siłownikami i narzędziami pneumatycznymi – od robotów spawalniczych po manipulatory montażowe. Komplety naprawcze ZEM przystosowują zawory do pracy w trybie ciągłym, dzięki czemu przestoje są redukowane do minimum. Gdy jednak wymiana okazuje się nieunikniona, wystarczy przeprowadzić regenerację, a nie kupować cały nowy zawór. Tymczasem Płyty przyłączeniowe ZEM pozwalają inżynierom sterowania zaprojektować przejrzysty układ pneumatyki, w którym wiele zaworów montowanych jest na jednej wyspie, co przyspiesza diagnostykę i ewentualne naprawy.
Przemysł drzewny i papierniczy
Zakłady obrabiające drewno, a także wytwarzające papier i tekturę, często pracują w warunkach wysokiego zapylenia i znacznej wilgotności. Występują tam liczne siłowniki i przetworniki pneumatyczne, niezbędne do transportu, cięcia czy prasowania materiałów. Niesprawne zawory mogą prowadzić do strat w postaci wadliwych produktów. Komplety naprawcze ZEM, wykonane z materiałów odpornych na zużycie w obecności pyłu drzewnego, pomagają zapewnić szczelność i niezawodność zaworów. Dodanie płyt przyłączeniowych ZEM upraszcza strukturę całego systemu, ograniczając pęknięcia przewodów czy niepotrzebne połączenia.
Przemysł farmaceutyczny
Wytwarzanie leków, szczepionek czy suplementów diety wymaga sterylnych warunków i precyzyjnej kontroli przepływów. Zawory pneumatyczne tu zastosowane muszą być łatwe do czyszczenia oraz dostosowane do surowych regulacji. Komplety naprawcze ZEM przydają się w profilaktycznych wymianach uszczelek, ponieważ branża farmaceutyczna kładzie nacisk na precyzyjną kontrolę jakości i szczelności. Płyty przyłączeniowe ZEM ułatwiają natomiast integrację zaworów w kompaktowych instalacjach laboratoryjnych lub pilotażowych, które często są modyfikowane w zależności od aktualnych badań i potrzeb produkcyjnych.
Branża opakowaniowa i logistyka
W automatycznych liniach pakujących oraz w systemach logistycznych, gdzie towary są sortowane, etykietowane i przesyłane dalej, kluczowa jest duża szybkość i powtarzalność procesów. Zastosowanie wielu zaworów, często 3/2 i 5/2, wymaga dobrej organizacji sieci pneumatycznej. Płyty przyłączeniowe ZEM pozwalają w jednym miejscu zamontować kilka zaworów sterujących różnymi strefami linii pakującej. Komplety naprawcze ZEM umożliwiają ponadto utrzymywanie zaworów w idealnym stanie, co przekłada się na mały wskaźnik awaryjności i stabilne tempo pracy.
Przemysł HVAC i wentylacja
Nie tylko maszyny produkcyjne korzystają z układów pneumatycznych. Również duże instalacje klimatyzacyjne i wentylacyjne w halach fabrycznych, biurowcach czy centrach handlowych bazują na zaworach przełączających przepływ powietrza lub czynnika chłodniczego. Z czasem, w takich zaworach mogą pojawiać się nieszczelności ograniczające sprawność całego systemu. Szybka wymiana oringów i uszczelek za pomocą Kompletów naprawczych ZEM przywraca pierwotne parametry instalacji. Gdy w budynku działa kilka obwodów wentylacyjnych równolegle, płyty przyłączeniowe ZEM upraszczają montaż i pozwalają ograniczyć liczbę węży oraz ryzyko przecieków.
Maszyny rolnicze i urządzenia do przetwórstwa żywności
Także w gospodarstwach rolnych i zakładach przetwórstwa żywności wykorzystuje się siłowniki pneumatyczne, choćby do sterowania klap w silosach, automatycznego karmienia zwierząt czy do chłodzenia. W miejscach tych panują specyficzne warunki, często o podwyższonej wilgotności. Komplety naprawcze ZEM zapewniają trwałe uszczelnienia w zaworach, przedłużając okres eksploatacji nawet w ciężkich warunkach. Z kolei płyty przyłączeniowe umożliwiają grupowanie zaworów w jednym punkcie, co ułatwia codzienną kontrolę i ewentualne naprawy.
Urządzenia laboratoryjne i prototypowe
Seria ZEM cieszy się powodzeniem także w mniejszych laboratoriach oraz przy prototypowych instalacjach. Badacze i inżynierowie często dokonują częstych modyfikacji układu, zmieniając liczbę zaworów lub testując różne konfiguracje przepływu. Płyty przyłączeniowe ZEM stają się tu praktyczne, bo ułatwiają montaż i eliminują konieczność każdorazowego rozwijania plątaniny przewodów. W razie wystąpienia awarii testowej, szybkiej naprawy dokonuje się dzięki gotowym zestawom Kompletów naprawczych, co skraca czas postoju i przyspiesza wdrażanie nowych pomysłów.
Branża kosmetyczna i higieniczna
Produkcja kosmetyków i środków higienicznych to procesy oparte na mieszaniu, dozowaniu i pakowaniu. Podobnie jak w przemyśle spożywczym, konieczne jest zachowanie czystości oraz stabilności parametrów. Pneumatyka stanowi kluczowy element wielu linii produkcyjnych. Komplety naprawcze ZEM umożliwiają zachowanie wysokiego poziomu szczelności zaworów w otoczeniu, które może zawierać drobinki pyłu lub opary chemikaliów używanych w produkcji. Płyty przyłączeniowe pozwalają zaś w prosty sposób zaadaptować kolejne moduły dozujące czy pakujące, dzięki możliwości szybkiej rozbudowy o nowe gniazda zaworowe.
Przemysł ciężki i stalowy
W hutach i stalowniach warunki bywają wyjątkowo trudne: wysokie temperatury, wibracje i duże zapylenie. Zawory pneumatyczne sterują zasuwami, przepustnicami i innymi elementami linii. Komplety naprawcze ZEM o wzmocnionych uszczelnieniach minimalizują ryzyko wystąpienia nieszczelności przy intensywnej eksploatacji. Płyty przyłączeniowe ZEM pozwalają z kolei na modułowe zaprojektowanie układu sterowania, co jest praktyczne, gdy konieczne jest częste konserwowanie bądź wymiana niektórych elementów instalacji.
Systemy bezpieczeństwa
W wielu fabrykach czy zakładach przetwórczych funkcjonują instalacje awaryjnego odcinania sprężonego powietrza czy automatyczne układy ewakuacji mediów. W takich miejscach niezawodność zaworów staje się kwestią priorytetową. Komplety naprawcze ZEM gwarantują szybką regenerację newralgicznych zaworów, ograniczając ryzyko niesprawności w krytycznych momentach. Płyty przyłączeniowe ułatwiają z kolei skoncentrowanie wszystkich zaworów bezpieczeństwa w jednym obszarze, co przyspiesza ich cykliczne testowanie i zapewnia łatwiejsze uruchamianie procedur awaryjnych.
Logistyka w magazynach i centrach dystrybucyjnych
Systemy transportu wewnętrznego, przenośniki rolkowe czy sortowniki pneumatyczne – to kolejne pola, gdzie seria ZEM odnajduje zastosowanie. Komplety naprawcze pozwalają zachować sprawność zaworów sterujących mechanizmami przesuwu, a płyty przyłączeniowe organizują te zawory w logiczne bloki, co zmniejsza chaos w systemie instalacyjnym. Dzięki temu magazyny działają bez zbędnych przestojów, a kluczowe obszary – na przykład sortownie paczek – mogą obsługiwać rosnące wolumeny przesyłek.
Maszyny specjalistyczne i OEM
Producenci maszyn (Original Equipment Manufacturer) często sięgają po uniwersalne akcesoria, które można dopasować do różnych aplikacji końcowych. Komplety naprawcze ZEM oraz Płyty przyłączeniowe ZEM oferują standaryzowane wymiary i wytrzymałe materiały, co bywa cenne dla firm tworzących urządzenia o zróżnicowanej specyfice. Dzięki temu OEM-y mogą szybko projektować linie i urządzenia dopasowane do indywidualnych potrzeb klientów, bazując na sprawdzonych i gotowych do integracji rozwiązaniach.

Zrozumienie danych technicznych jest kluczowe przy wyborze odpowiednich akcesoriów dla zaworów pneumatycznych. W serii ZEM od CPP PREMA, obejmującej Komplety naprawcze i Płyty przyłączeniowe, te parametry pomagają w dopasowaniu rozwiązań do wymagań konkretnej branży oraz w sprawnym wdrożeniu na liniach produkcyjnych. Poniżej prezentujemy najistotniejsze informacje techniczne, które warto wziąć pod uwagę, by w pełni skorzystać z możliwości oferowanych przez serię ZEM.

Zakres kompatybilności
- Komplety naprawcze ZEM zostały zaprojektowane głównie do zaworów pneumatycznych rozdzielających w standardzie 3/2, 5/2, a czasem również wariantów 3/2 NAMUR czy 5/2 NAMUR (w zależności od linii). Producent precyzyjnie określa, z którymi modelami zaworów dany zestaw jest kompatybilny.
- Płyty przyłączeniowe ZEM występują w różnych wersjach, by obsługiwać różną liczbę zaworów – od niewielkich wysp dwu- czy trzygniazdowych, po rozbudowane płyty dla kilkunastu zaworów. Najczęściej stosuje się gwinty G1/4, co pozwala na podłączenie przewodów pneumatycznych o powszechnie używanym rozmiarze.
Wymiary i geometria uszczelek (w kompletach naprawczych)
- Komplety naprawcze zawierają precyzyjnie dobrane oringi i elementy uszczelniające. Ich wymiary (średnica, grubość, rodzaj przekroju) są dostosowane do kanałów przepływowych w korpusie zaworu.
- Użycie elastomerów różnego typu (np. NBR, FKM, EPDM) pozwala na eksploatację w odmiennych warunkach temperatury i w obecności różnych mediów (od czystego powietrza, przez mgłę olejową, aż po bardziej agresywne substancje).
- Dzięki tabelom rozmiarowym oraz instrukcjom montażowym, dział utrzymania ruchu może łatwo zidentyfikować właściwy zestaw naprawczy dla konkretnego zaworu i uniknąć błędnego dopasowania uszczelnień.
Ciśnienie robocze
- Zarówno w przypadku Kompletów naprawczych ZEM, jak i Płyt przyłączeniowych ZEM, producent zazwyczaj rekomenduje zakres ciśnienia od 0,5 do 10 bar (choć bywa to zależne od samego zaworu i jego konstrukcji).
- W praktyce, instalacje działające w niższych ciśnieniach (np. 1–3 bar) lub wyższych (nawet do 12 bar) mogą korzystać z elementów serii ZEM, jeśli zawór, do którego je stosujemy, jest na to przystosowany.
- Warto sprawdzić maksymalne dopuszczalne ciśnienie, aby nie naruszyć warunków gwarancji i nie narażać systemu na przeciążenia.
Temperatura pracy
- Większość zastosowań przemysłowych mieści się w zakresie temperatur od –10°C do +60°C, co stanowi standard dla pneumatyki. Jednak w niektórych branżach, np. spożywczej czy chemicznej, temperatura robocza może być wyższa bądź niższa.
- Stosując komplety naprawcze z uszczelnieniami Viton (FKM) czy EPDM, można osiągnąć wyższą odporność termiczną (nawet do ok. 120°C). Z kolei elastomery EPDM radzą sobie znakomicie w obecności gorącej wody czy pary (w zależności od ciśnienia).
- Płyty przyłączeniowe ZEM wykonane z anodowanego aluminium zachowują swoją stabilność wymiarową w szerokim przedziale temperatur, dzięki czemu mogą być montowane zarówno w chłodniach, jak i w otoczeniu ciepłych maszyn.
Materiał konstrukcji płyt przyłączeniowych
- Anodowane aluminium jest najpopularniejszym materiałem, łączącym niską masę i odporność na korozję. Dla środowisk agresywnych lub gdzie wymagana jest najwyższa czystość, producent może oferować warianty ze stali nierdzewnej.
- Grubość i kształt płyty zapewniają wystarczającą wytrzymałość mechaniczną oraz minimalizują ryzyko odkształceń pod wpływem wibracji czy sił dynamicznych.
- Kanały wewnętrzne w płycie przyłączeniowej formowane są w taki sposób, by zapewnić możliwie duży przepływ powietrza i ograniczyć straty ciśnienia.
Przepływ i współczynniki Kv/Cv
- Parametry te wskazują, jak dużą objętość powietrza (lub innego medium) można przesłać przez zawór (i przyłączoną do niego płytę) w jednostce czasu przy określonym spadku ciśnienia.
- Dla standardowych zaworów 3/2 czy 5/2 z gwintem G1/4, wartości Kv bywają wystarczające, by napędzać większość typowych siłowników w przemyśle maszynowym, spożywczym czy opakowaniowym.
- W przypadku większych przekrojów (np. G3/8 czy G1/2), należałoby dobrać akcesoria o innych wymiarach, ale seria ZEM najczęściej skupia się na standardzie G1/4.
Standardy montażu (w tym NAMUR)
- Niektóre zawory w przemyśle wykorzystują standard NAMUR, co oznacza inny układ otworów montażowych i kanałów przepływu. Wówczas należy dobrać dedykowane Komplety naprawcze ZEM czy Płyty przyłączeniowe ZEM o wariancie NAMUR.
- Wersje NAMUR przyspieszają montaż zaworów bezpośrednio na siłowniku pneumatycznym i są często stosowane w przemyśle chemicznym czy petrochemicznym.
- Dokumentacja techniczna zawsze wskazuje, czy dany model płyty bądź zestaw naprawczy wspiera standard NAMUR, co ułatwia integrację.
Klasa szczelności i normy bezpieczeństwa
- Seria ZEM jest projektowana zgodnie z normami ISO i DIN odnoszącymi się do zaworów oraz elementów pneumatyki (np. ISO 5599/1 w przypadku pewnych typów wysp).
- W zależności od środowiska użytkowania można wymagać potwierdzenia klasy IP (np. IP65 czy IP67) dla zaworów i cewek, jednak klasa IP dotyczy głównie osłon zaworów. Sama płyta przyłączeniowa nie generuje ryzyka kontaktu z elektrycznością, więc rzadko podlega tym normom, choć w praktyce liczy się tu odporność na pył i wilgoć.
- W aplikacjach z atmosferą wybuchową (ATEX) istotne jest, czy zawory i akcesoria mają stosowne certyfikaty. Seria ZEM może współpracować z zaworami ATEX, lecz należy osobno potwierdzić, czy producent dopuszcza płyty do takiego środowiska.
Instrukcje montażu i obsługi
- Komplety naprawcze ZEM są dostarczane wraz z prostymi rysunkami, które pokazują rozkład oringów i uszczelek w zaworze. Te schematy wskazują, gdzie dokładnie założyć każdą uszczelkę oraz w jakiej kolejności dokonywać demontażu i montażu.
- Płyty przyłączeniowe ZEM posiadają w dokumentacji informacje na temat rozstawu otworów, gwintów montażowych, maksymalnego momentu dokręcania śrub. Dzięki temu personel serwisowy może uniknąć błędów związanych z nadmiernym dociskiem i ewentualnym uszkodzeniem materiału.
- Jasno sprecyzowane procedury ułatwiają też wdrażanie systemów jakości (np. ISO 9001) w zakładach przemysłowych, bo zapewniają zgodne z wytycznymi powtarzalne czynności serwisowe.
Odporność na zużycie i starzenie

Wysoka jakość elastomerów w kompletach naprawczych przekłada się na dłuższą żywotność uszczelnień, zwłaszcza w zastosowaniach o wysokiej częstotliwości przełączeń.
Płyty przyłączeniowe, wytwarzane z twardych stopów aluminium, wytrzymują wieloletnią eksploatację w większości zastosowań przemysłowych. Ich anodowana powierzchnia chroni je przed korozją i ścieraniem, co jest istotne przy częstych wymianach zaworów.
Regularna konserwacja (np. czyszczenie, smarowanie uszczelek) może znacząco wydłużyć czas eksploatacji zarówno zaworu, jak i elementów serii ZEM.

Możliwość rozbudowy systemu

Płyty przyłączeniowe ZEM bywają modułowe: użytkownik może dobrać liczbę sekcji (np. 3, 5, 8 zaworów) zależnie od zapotrzebowania. Jeśli w przyszłości pojawi się konieczność rozbudowy, można zakupić kolejną płytę lub większy wariant i przetransferować zawory.
Przez standaryzację wymiarową i portów G1/4, zmiana bądź uzupełnianie instalacji nie wiąże się zazwyczaj z wymianą całej infrastruktury sprężonego powietrza.

Wymiary montażowe wysp (dla Płyt przyłączeniowych ZEM)

Dokumentacje techniczne zawierają szczegółowe rysunki z wymiarami długości, szerokości i rozstawu otworów. Niezbędne są też oznaczenia portów (P, A, B, R, S dla zaworów 5/2) i ewentualnie numeracja poszczególnych sekcji.
Wiedza na temat rozstawu gwarantuje możliwość przygotowania stelaża czy płyty mocującej w maszynie. Projektanci mechaniki mogą uwzględnić zapas wolnej przestrzeni dla złączek i przewodów.

Wersje specjalne

Oprócz standardowych modeli, producent może wprowadzać warianty o zwiększonej odporności na korozję (stal nierdzewna) lub warianty przeznaczone do temperatur skrajnie niskich bądź wysokich.
Na zamówienie dostępne są także płyty z niestandardowym układem kanałów, jeśli klient wymaga nietypowego projektu instalacji pneumatycznej.

Testy fabryczne

Zarówno komplety naprawcze, jak i płyty przyłączeniowe w serii ZEM przechodzą wewnętrzne testy jakości. Zestawy uszczelek są kontrolowane pod kątem wymiarów i zgodności materiałowej, a płyty przyłączeniowe – pod względem szczelności i obróbki wymiarowej.
Producent często testuje płyty przy wyższym ciśnieniu niż dopuszczalne roboczo, aby zweryfikować ich zachowanie w warunkach ekstremalnych. Dzięki temu klienci otrzymują pewność, że element wytrzyma codzienne obciążenia w typowych warunkach przemysłowych.

Zgodność z dyrektywami i przepisami

W Unii Europejskiej akcesoria pneumatyczne powinny spełniać założenia Dyrektywy Maszynowej czy Dyrektywy Ciśnieniowej (o ile podlegają jej zapisom). Seria ZEM jest projektowana zgodnie z tymi wymogami, co pomaga ograniczyć formalności przy wdrażaniu do linii produkcyjnych.

Wybierając akcesoria pneumatyczne, szczególnie ważne jest zrozumienie, z jakich materiałów zostały wykonane. Jakość i rodzaj surowca determinuje nie tylko trwałość i odporność na warunki środowiskowe, ale też wpływa na parametry pracy, takie jak szczelność czy zakres temperatur. W serii ZEM – obejmującej Komplety naprawcze ZEM i Płyty przyłączeniowe ZEM – producent CPP PREMA zwraca uwagę na przemyślany dobór tworzyw i metali, co przekłada się na długą żywotność oraz niezawodność w codziennej eksploatacji. Poniżej przedstawiamy najważniejsze aspekty dotyczące materiałów konstrukcyjnych:

Elastomery w kompletach naprawczych
- NBR (kauczuk butadienowo-akrylonitrylowy): powszechnie używany w przemyśle pneumatycznym. Dobrze znosi kontakt z olejami i smarami, co czyni go idealnym do standardowych układów z mgłą olejową. Jest stosunkowo tani i elastyczny, choć mniej odporny na ekstremalne temperatury czy substancje agresywne chemicznie.
- FKM (Viton): wyróżnia się znakomitą odpornością na wysoką temperaturę i środki chemiczne. W zastosowaniach wymagających pracy w wyższych przedziałach temperaturowych lub przy kontakcie z rozpuszczalnikami, to właśnie FKM gwarantuje trwałość i szczelność przez długi czas.
- EPDM: doskonale radzi sobie w środowiskach o wysokiej wilgotności czy przy styczności z gorącą wodą i parą. Dodatkowo jest wytrzymały na działanie promieni UV, więc jeśli zawory pracują w nasłonecznionych obszarach, EPDM może okazać się strzałem w dziesiątkę.
- Inne elastomery specjalistyczne: w zależności od serii czy szczególnych wymagań, producent może oferować elastomery o podwyższonej odporności na ścieranie, ozon czy inne czynniki. Informacje o tych wariantach zwykle znajdują się w katalogu CPP PREMA.
Elementy mechaniczne w kompletach naprawczych
- Poza uszczelkami, wiele kompletów naprawczych ZEM zawiera dodatkowe sprężyny, pierścienie czy drobne części prowadzące. Zazwyczaj wykonuje się je z stali nierdzewnej lub stal sprężynowej zabezpieczonej przed korozją.
- Sprężyny muszą być wytrzymałe na wielokrotne zginanie przy zmianie ciśnienia, co wymaga stosowania stali o odpowiednich parametrach wytrzymałości i elastyczności.
- W rzadkich przypadkach można spotkać również elementy z mosiądzu czy tworzyw sztucznych, które wyróżniają się lepszymi właściwościami antykorozyjnymi w określonych aplikacjach.
Aluminium anodowane w płytach przyłączeniowych
- Płyty przyłączeniowe ZEM w standardzie G1/4 często produkuje się z aluminium anodowanego. Proces anodowania tworzy na powierzchni warstwę tlenku, która poprawia odporność na korozję i uszkodzenia mechaniczne.
- Aluminium samo w sobie jest lekkie, co bywa korzystne w miejscach, gdzie masa instalacji ma znaczenie (np. w robotyce). Jednocześnie zachowuje sporą sztywność, co zapobiega odkształceniom przy ciśnieniu roboczym rzędu kilku czy kilkunastu barów.
- Anodowana warstwa może mieć różny kolor (srebrny, ciemny), zależnie od preferencji producenta. Estetyka bywa istotna zwłaszcza w urządzeniach, w których wygląd odgrywa rolę marketingową.
Stal nierdzewna
- W przemyśle spożywczym, chemicznym czy farmaceutycznym zastosowanie płyty przyłączeniowej ze stali nierdzewnej ma sens z uwagi na wyższą odporność na agresywne substancje i konieczność zachowania sterylności.
- Płyty przyłączeniowe wykonane ze stali nierdzewnej, choć cięższe i droższe w produkcji, znakomicie nadają się do środowisk mokrych, korozyjnych czy narażonych na kontakt z detergentami (np. CIP/SIP).
- Poziom polerowania stali może się różnić – w rozwiązaniach higienicznych dąży się do możliwie gładkiej powierzchni, aby ograniczyć przywieranie osadów i ułatwić mycie.
Mosiądz i brąz
- Niektóre elementy płyt przyłączeniowych (np. wstawki gwintowane, gniazda przyłączy) mogą być wykonane z mosiądzu czy brązu. Materiały te cechuje dobra odporność na korozję i łatwość obróbki mechanicznej.
- Mosiądz jest często stosowany w produkcji złączek i zaworów, więc jego obecność w konstrukcji płyty może gwarantować homogeniczność materiałową z resztą instalacji.
Tworzywa sztuczne w detalach
- W niektórych węzłach konstrukcyjnych można spotkać tworzywa inżynierskie typu POM (polioksymetylen) czy PBT (politereftalan butylenu). Stosuje się je do elementów prowadzących, dystansowych lub usztywniających.
- Tworzywa takie wytrzymują kontakt z olejami czy smarami, a jednocześnie nie rdzewieją. Zaletą jest też mniejszy ciężar w porównaniu do stali.
Odporność chemiczna
- Wybór materiałów w serii ZEM nie jest przypadkowy. Producent dba, by wszystkie użyte metale i elastomery charakteryzowały się szeroką odpornością chemiczną. To szczególnie ważne w branżach, gdzie występuje kontakt z substancjami agresywnymi, rozpuszczalnikami czy substancjami żrącymi.
- W przypadku kontaktu z bardzo agresywnymi mediami warto sprawdzić w tabelach odporności, czy konkretny elastomer (np. FKM) lub metal (np. stal nierdzewna 316) nadaje się do danej aplikacji.
Wykończenie powierzchni
- Anodowanie aluminium wspominaliśmy jako podstawową metodę zabezpieczenia płyt przyłączeniowych. Może ono mieć różną grubość warstwy (np. 5, 10 czy 20 mikrometrów). Od tego zależy ostateczna trwałość i odporność na zarysowania.
- W niektórych sytuacjach, np. w przypadku stali nierdzewnej, można stosować elektropolerowanie, by uzyskać idealnie gładką i lśniącą powierzchnię. Zmniejsza to ryzyko przywierania zanieczyszczeń i podnosi właściwości higieniczne.
Sposoby łączenia i spawania (w niestandardowych projektach)
- Standardowe Płyty przyłączeniowe ZEM są zazwyczaj frezowane z bloków metalu lub odlewane, a następnie wykańczane. Czasem jednak klienci potrzebują płyty o szczególnie dużych wymiarach lub niestandardowych kanałach.
- W takich przypadkach możliwe jest zespawanie konstrukcji z kilku elementów, choć bywa to droższe i wymaga zachowania wysokiej dokładności. Spoiny muszą być później szlifowane i testowane, by uniknąć rozszczelnienia.
- Informacje o ewentualnych łączeniach spawanych zwykle znajdują się w specyfikacjach wersji dedykowanych.
Ekologiczny aspekt materiałów

CPP PREMA kładzie nacisk na to, by wykorzystywać materiały nadające się do recyklingu. Aluminium i stal można z powodzeniem przetwarzać, co przyczynia się do zrównoważonego rozwoju.
Wytrzymałe komponenty oznaczają rzadszą wymianę, a tym samym mniejszą ilość odpadów. To korzystne z punktu widzenia firm dążących do ograniczenia śladu środowiskowego.

Trwałość i odporność na ścieranie

Ponieważ w układach pneumatycznych występują różne cząstki (pył, drobne zanieczyszczenia) przenoszone z powietrzem, istotne jest, aby elementy styku zachowywały odporność na ścieranie.
Anodowanie czy stosowanie twardszych stopów aluminium pozwala ograniczyć powstawanie rys, które mogłyby obniżyć szczelność. Natomiast w przypadku ślizgów i prowadnic (w zestawach naprawczych) decyduje się często na poliuretan bądź inne powłoki o wysokiej odporności mechanicznej.

Zgodność z normami branżowymi

Materiały używane w przemyśle spożywczym (np. uszczelnienia EPDM spełniające normy FDA) czy farmaceutycznym powinny posiadać niezbędne atesty. W serii ZEM często uwzględnia się takie wymagania, oferując warianty z certyfikowanymi elastomerami.
W kontekście ATEX, liczy się poziom iskrzenia metali. Aluminium anodowane ma niewielką tendencję do powstawania iskier, co w wielu strefach zagrożenia wybuchem jest korzystne. Niemniej, zawsze należy sprawdzać dokumentację producenta dotyczące konkretnego środowiska ATEX.

Proces kontroli jakości

Każdy materiał – czy to aluminium, czy elastomer – przechodzi u producenta proces kontroli. Polega on na sprawdzeniu właściwości mechanicznych (twardość, elastyczność), wymiarów, odporności na czynniki chemiczne i temperaturę.
Testy wytrzymałości często obejmują cykliczne napełnianie i opróżnianie układu powietrzem pod ciśnieniem wyższym niż nominalne. W ten sposób weryfikuje się, czy materiał płyt i uszczelek wytrzyma długotrwałe obciążenia.

Możliwe modyfikacje indywidualne

Jeśli klient potrzebuje akcesoriów o nietypowych parametrach – np. płyty przyłączeniowej ze specjalnym układem kanałów lub kompletu naprawczego z elastomerem o podwyższonej odporności chemicznej – CPP PREMA może dostosować się do wymogów.
Tego rodzaju usługi są jednak zazwyczaj realizowane przy większych zamówieniach lub w porozumieniu z inżynierami przedsiębiorstwa.

Proekologiczny punkt widzenia

Coraz częściej klienci oczekują, że producenci zadbają nie tylko o parametry techniczne, ale i o wpływ na środowisko. Wykorzystanie materiałów trwałych i powtórnie przetwarzalnych wpisuje się w gospodarkę cyrkularną.
Seria ZEM, dzięki zaprojektowanym do wieloletniej eksploatacji płytom i zestawom naprawczym, pozwala ograniczać generowanie odpadów. Zamiast wymieniać cały zawór, wystarczy zastosować właściwy komplet naprawczy, co obniża ilość zużytych surowców.

Poprawny montaż akcesoriów z serii ZEM – w tym Kompletów naprawczych i Płyt przyłączeniowych – zapewnia optymalną pracę zaworów pneumatycznych rozdzielających i wpływa na stabilność całej instalacji. Błędna instalacja może skutkować nieszczelnościami, przedwczesnym zużyciem uszczelek, a nawet uszkodzeniem zaworów. Dlatego warto skrupulatnie przestrzegać poniższych wskazówek i zaleceń producenta CPP PREMA.

Przygotowanie stanowiska pracy
- Zaplanuj montaż w czystym i dobrze oświetlonym miejscu. Unikaj warunków, w których do wnętrza zaworu lub płyt przyłączeniowych mogłyby dostać się pyły, wióry czy inne zanieczyszczenia.
- Zabezpiecz odpowiednie narzędzia: klucze imbusowe, wkrętaki, klucz dynamometryczny, środki czyszczące (np. alkohol izopropylowy do odtłuszczania), a także komplet uszczelek i śrub zgodnych z zaleceniami.
- Upewnij się, że dostępne jest wstrzymanie dopływu sprężonego powietrza do obszaru roboczego. Brak ciśnienia w układzie to warunek konieczny przed rozpoczęciem demontażu lub montażu komponentów.
Montaż i wymiana uszczelek w zaworze (Komplety naprawcze ZEM)
- Wyłącz ciśnienie w układzie i odłącz przewody od zaworu, jeśli to niezbędne. Następnie zdemontuj korpus zaworu, postępując zgodnie z zaleceniami producenta konkretnego modelu.
- Starannie usuń zużyte uszczelki, oringi i ewentualne pozostałości starego smaru. W przypadku trudnych do usunięcia elementów przydatne może być plastikowe narzędzie do podważania, aby nie porysować rowków.
- Oczyść i odtłuść wnętrze zaworu. Zwróć uwagę na kanały przepływowe oraz gniazda, w których osadzają się oringi. Ewentualne zanieczyszczenia mogą prowadzić do mikronieszczelności.
- Wyjmij nowe elementy z Kompletów naprawczych ZEM, dopasowane do konkretnego typu zaworu (3/2, 5/2). Załóż je w ściśle określonej kolejności, sprawdzając, czy rozmiary i kształty pokrywają się z oryginalnym projektem zaworu.
- Ewentualnie nałóż cienką warstwę smaru silikonowego (lub innego zalecanego przez CPP PREMA) na powierzchnie uszczelek, aby ułatwić ich pozycjonowanie i zabezpieczyć przed ścieraniem.
- Złóż zawór, dokręcając śruby z zalecanym momentem. Zbyt silny docisk może zgnieść uszczelki i spowodować nieszczelności, natomiast zbyt słaby – umożliwić wyciekanie powietrza.
Instalacja płyty przyłączeniowej (Płyty przyłączeniowe ZEM)
- Określ, w którym miejscu instalacji znajdzie się płyta przyłączeniowa. Zdecyduj, czy montaż będzie poziomy czy pionowy (w większości przypadków płyty można montować w dowolnym położeniu, o ile zapewni się stabilne mocowanie).
- Przygotuj powierzchnię montażową, w której będą znajdowały się otwory na śruby mocujące. Upewnij się, że nic nie blokuje kanałów płyty i że miejsce to zapewnia łatwy dostęp do podłączenia przewodów pneumatycznych.
- Przykładaj płyty do konstrukcji maszyny lub panelu montażowego, przykręcając śruby równomiernie, by nie dopuścić do skręcenia czy odkształcenia materiału. Jeśli to możliwe, używaj klucza dynamometrycznego z odpowiednim momentem dokręcania.
- Przeanalizuj schemat przepływów w płycie, aby jednoznacznie zidentyfikować port zasilania P, porty wyjściowe (A, B) i wydechy (R, S), zwłaszcza gdy płyta obsługuje kilka zaworów 3/2 lub 5/2.
Osadzanie zaworów w płycie przyłączeniowej
- Upewnij się, że zawory mają odpowiedni rozstaw otworów i kanałów dla wybranej płyty ZEM (np. G1/4). W przypadku standardu NAMUR, sprawdź czy to właśnie wersja NAMUR płyty i zaworów jest zgodna.
- Przed montażem zaworów na płycie możesz nałożyć nowe oringi (z zestawu dopasowanego do wyspy zaworowej). W niektórych konstrukcjach oringi są integralną częścią korpusu zaworu.
- Delikatnie dociśnij zawór do wyznaczonego gniazda, zwracając uwagę na poprawne ułożenie uszczelek. Przykręć śruby mocujące krzyżowo, tak by uniknąć jednostronnego obciążenia.
- Zachowaj ostrożność, by nie przesadzić z momentem dokręcania. Zbyt duży nacisk może spowodować zgniecenie oringów i generować nieszczelności.
Podłączanie przewodów pneumatycznych
- Przy każdym gwincie G1/4 zastosuj złączki i węże o odpowiedniej średnicy wewnętrznej. Nadmiernie wąskie przekroje mogą ograniczać przepływ, a za duże – powodować luźne spasowanie.
- Nakładaj taśmę teflonową (lub inny uszczelniacz zalecany przez producenta) na gwinty, nie doprowadzając jej do zatkania kanału. Początek taśmy warto umieścić 1–2 zwoje od krawędzi, by uniknąć jej wciągnięcia do wnętrza.
- Wkręcaj złączki solidnie, ale z wyczuciem. Jeśli zobaczysz, że złącze chwieje się lub wciąż można je obrócić przy niewielkim nacisku, dołóż jedną warstwę taśmy lub dokręć je mocniej.
- Każdy przewód powinien mieć tak poprowadzony łuk, by unikać zaginania w ostrych kątach. Zbyt duże naprężenia mogą prowadzić do pęknięć węża i utraty szczelności.
Próba szczelności i test funkcjonalny
- Zanim doprowadzisz do pełnego ciśnienia (np. 6–10 bar), wykonaj wstępny test przy niskim ciśnieniu (1–2 bar). Nasłuchuj wszelkich szumów lub syczenia powietrza.
- Możesz użyć płynu do wykrywania nieszczelności (np. woda z mydłem) na gwintach i połączeniach. Pojawiające się pęcherzyki ujawnią miejsce ucieczki powietrza.
- Stopniowo zwiększaj ciśnienie do docelowej wartości. Następnie wykonaj kilka cykli załączania zaworów, aby sprawdzić, czy wszystko działa poprawnie, a oringi są właściwie ułożone.
- Weryfikuj, czy siłowniki lub inne urządzenia odbiorcze reagują zgodnie z oczekiwaniem, czy nie występują opóźnienia przełączenia.
Konserwacja i przeglądy okresowe
- Nawet najlepiej zamontowane zestawy wymagają przeglądów. Regularnie obserwuj wskaźniki ciśnienia w układzie, by wcześnie wykryć spadki ciśnienia sugerujące nieszczelność.
- Co pewien czas (np. co kilka miesięcy w zakładach pracujących w trybie ciągłym) przeprowadź kontrolę wizualną płyty przyłączeniowej i zaworów. Zwróć uwagę na ewentualne uszkodzenia mechaniczne, korozję czy oznaki zużycia oringów.
- Jeśli instalacja pracuje w środowisku o dużym zapyleniu, przemywaj lub przedmuchuj płyty sprężonym powietrzem o niższym ciśnieniu, by usunąć nagromadzony pył.
Częste błędy montażowe
- Nadmierne smarowanie: zbyt gruba warstwa smaru przyspiesza osadzanie się pyłu na uszczelkach i może blokować kanały przepływowe.
- Zbyt słabe dokręcenie: prowadzi do mikronieszczelności. W efekcie układ stale traci powietrze, obniżając efektywność i zwiększając koszty energii.
- Ignorowanie kolejności elementów: w kompletach naprawczych liczy się precyzyjne dopasowanie każdej uszczelki w konkretnym miejscu. Błąd w kolejności potrafi unieruchomić zawór albo skutkować kolizją wewnętrznych części.
- Brak czystości: drobne wióry czy pył łatwo zarysowują gniazda uszczelnień i powodują szybsze zużywanie się oringów.
Bezpieczeństwo pracy
- Zawsze opatrz miejsce montażu tabliczką lub ostrzeżeniem, by nikt nie włączył przypadkiem zasilania powietrza w trakcie instalacji.
- Stosuj okulary ochronne przy przedmuchiwaniu kanałów i staraj się nie kierować strumienia powietrza w stronę twarzy.
- Jeśli masz wątpliwości co do stanu zaworu lub płyty, skonsultuj się z personelem technicznym CPP PREMA lub doświadczonym serwisantem.
Uruchomienie i finalna inspekcja

Po zmontowaniu i zakończonym teście ciśnieniowym, wykonaj próbną pracę układu w normalnych warunkach (z pełnym obciążeniem siłowników czy narzędzi pneumatycznych).
Dokonaj ostatecznych regulacji, np. ciśnienia roboczego czy szybkości przełączania. Monitoruj parametry, takie jak przepływ i temperatura w newralgicznych punktach instalacji.
Zapisz w dokumentacji datę montażu, typ użytych uszczelek, moment dokręcania i wyniki próby szczelności. Taka dokumentacja przyda się przy kolejnych przeglądach i ułatwi późniejszą konserwację.

Poniższa sekcja odpowiada na najczęstsze wątpliwości dotyczące serii ZEM, w skład której wchodzą Komplety naprawcze ZEM i Płyty przyłączeniowe ZEM. Stworzyliśmy zestawienie pytań i odpowiedzi, które ułatwią codzienną eksploatację oraz pomogą w szybkiej reakcji na typowe problemy spotykane w środowisku przemysłowym.

Czy komplety naprawcze ZEM pasują wyłącznie do zaworów marki CPP PREMA?
Zostały zaprojektowane przede wszystkim do zaworów ZEM produkcji CPP PREMA, ale w wielu przypadkach są kompatybilne z zaworami innych producentów, o ile zachowują te same wymiary montażowe i układ wewnętrzny. Przed zakupem warto sprawdzić tablicę zgodności lub skonsultować się z działem technicznym CPP PREMA.
Jak rozpoznać, że mój zawór wymaga wymiany uszczelek?
Podstawowe symptomy to nieszczelność (słyszalne syczenie powietrza), opóźnione przełączanie zaworu, nierówna praca siłowników czy spadek ciśnienia w układzie. Jeśli zawór z trudnością powraca do pozycji wyjściowej albo generuje nietypowe dźwięki, wówczas użycie kompletu naprawczego może rozwiązać problem bez konieczności kupowania całego nowego zaworu.
Czy można samodzielnie dostosować płyty przyłączeniowe ZEM do innego rozmiaru gwintu niż G1/4?
Standardem w serii ZEM jest G1/4, lecz nic nie stoi na przeszkodzie, by użyć redukcji lub złączek przejściowych do węży o innym rozmiarze. Natomiast mechaniczne przetaczanie czy przewiercanie płyty przyłączeniowej może prowadzić do utraty gwarancji i nieszczelności, dlatego takich modyfikacji nie zaleca się wykonywać bez konsultacji z producentem.
Jak długo komplet naprawczy ZEM może być przechowywany, zanim zacznie tracić właściwości?
Jeśli przechowujesz go w warunkach suchych, w szczelnych opakowaniach i z dala od promieni słonecznych, to elastomery (NBR, FKM itd.) zachowają swe właściwości przez kilka lat. Po tym czasie mogą one zacząć się starzeć. W praktyce ważne jest przestrzeganie zasady “pierwsze weszło, pierwsze wyszło” (FIFO), by nie stosować zbyt starych uszczelek.
Co robić, gdy podczas montażu zauważę zarysowanie w gnieździe uszczelki w zaworze?
Delikatna rysa może powodować nieszczelność. Spróbuj ją usunąć przez delikatne przeszlifowanie drobnym papierem ściernym lub polerowanie, zachowując ostrożność, by nie zmienić geometrii. Głębsze uszkodzenia mogą wymagać fachowej regeneracji korpusu lub wymiany zaworu.
Czy do smarowania oringów mogę użyć dowolnego oleju?
Nie. Stosuj wyłącznie smary zalecane przez producenta, najlepiej smar silikonowy lub inny dedykowany do kontaktu z danym elastomerem. Oleje mineralne mogą powodować pęcznienie uszczelek z EPDM, natomiast smary niewiadomego pochodzenia mogą wpływać na właściwości FKM czy NBR.
Czy płyty przyłączeniowe można montować poziomo i pionowo?
Tak. Większość płyt przyłączeniowych ZEM można instalować w dowolnej orientacji, o ile zapewnisz stabilne mocowanie i nie narażasz płyty na niekontrolowane obciążenia boczne. W pionowym montażu warto zwrócić uwagę na to, by przewody nie wyciągały zaworów w dół swoim ciężarem.
Jak sprawdzić, ile zaworów mogę zamontować na jednej płycie?
Producent oferuje różne warianty płyt: n-2, n-3, n-4…, a nawet n-15, gdzie “n” oznacza liczbę gniazd. Sprawdź w dokumentacji, czy wybrana płyta obsługuje wymaganą liczbę zaworów. Jeśli planujesz przyszłą rozbudowę instalacji, czasem warto wybrać płytę z zapasem gniazd.
Czy płyty przyłączeniowe ZEM są odporne na czynniki chemiczne?
Anodowane aluminium użyte w standardowych płytach wykazuje odporność na korozję i wiele substancji chemicznych, ale w szczególnie agresywnych środowiskach (kwasy, zasady, rozpuszczalniki) lepsza może być stal nierdzewna. W razie wątpliwości sprawdź tabele odporności materiałów bądź skontaktuj się z producentem.
Czy istnieje ryzyko uszkodzenia płyty przyłączeniowej przy krótkotrwałym przekroczeniu zalecanego ciśnienia?
Elementy serii ZEM są zwykle testowane z pewnym marginesem bezpieczeństwa. Jednak stałe przekraczanie nominalnego ciśnienia (np. 10 bar) może skrócić żywotność lub prowadzić do mikropęknięć. Lepiej jest utrzymywać ciśnienie w granicach wartości maksymalnych określonych przez CPP PREMA.
Jak skutecznie usunąć zanieczyszczenia z kanałów w płycie przyłączeniowej?
Najczęściej wystarczy delikatne przedmuchanie sprężonym powietrzem o średnim ciśnieniu. Jeśli osady są uporczywe, można użyć preparatów do czyszczenia pneumatyki (pod warunkiem, że nie uszkodzą anodowanej warstwy). Po oczyszczeniu warto osuszyć płytę, by zapobiec korozji na ewentualnych odsłoniętych krawędziach.
Czy jedna płyta przyłączeniowa może obsługiwać równocześnie zawory 3/2 i 5/2?
Zależy to od konstrukcji płyty. Niektóre rozwiązania pozwalają na mieszanie zaworów, inne zaś mają ściśle wydzielone kanały przepływowe dla jednego typu zaworów. Sprawdź rysunki techniczne lub opisy producenta, by upewnić się, że dana płyta wspiera oba warianty.
Kiedy lepiej wybrać komplety naprawcze zamiast całego nowego zaworu?
Jeżeli korpus zaworu jest w dobrym stanie (bez głębokich rys, pęknięć), a problemem są wyłącznie zużyte uszczelki czy sprężyny, to komplet naprawczy bywa tańszą i szybszą opcją. Wymiana zaworu ma sens wtedy, gdy mamy do czynienia z poważnymi uszkodzeniami mechanicznymi lub nieodwracalną korozją.
Czy dostępne są komplety naprawcze do zaworów w standardzie NAMUR?
Tak, w ofercie CPP PREMA znajduje się również wariant przeznaczony do zaworów NAMUR. Zawiera odpowiednio profilowane uszczelki i elementy zgodne z charakterystycznym układem kanałów. W razie wątpliwości należy dokładnie przeanalizować opisy katalogowe.
Jakie są najczęstsze przyczyny uszkodzeń płyt przyłączeniowych?

Zbyt duży moment dokręcania śrub mocujących zawory, powodujący deformacje materiału.
Niewłaściwe warunki pracy (np. ciśnienie powyżej zalecanych 10–12 barów, skoki temperatur przekraczające dopuszczalny zakres).
Kolizja mechaniczna, gdy płyta jest narażona na silne uderzenia czy wibracje.
Korozja galwaniczna, jeśli w instalacji występują duże różnice potencjałów między różnymi metalami (rzadkie zjawisko, ale możliwe w obecności elektrolitów).

Czy można łączyć kilka płyt przyłączeniowych w jedną rozbudowaną wyspę?
Owszem, w niektórych projektach łączy się kilka modułów, by obsłużyć jeszcze większą liczbę zaworów. Warto jednak pamiętać o logicznym zaplanowaniu zasilania powietrzem oraz wspólnych wydechów, by nie tworzyć skomplikowanej sieci o dużej liczbie połączeń i złączek. Każde dodatkowe złącze to ryzyko nieszczelności.
Jak szybko można wymienić zestaw naprawczy ZEM w zaworze?
Dla doświadczonego serwisanta proces potrafi zająć kilkanaście minut, w zależności od konstrukcji zaworu i stopnia zanieczyszczenia. Najwięcej czasu schodzi na oczyszczenie rowków oraz staranne założenie wszystkich oringów w odpowiedniej kolejności.
Co zrobić, gdy po zamontowaniu nowych uszczelek zawór nadal przepuszcza powietrze?
Najpierw sprawdź poprawność montażu, zwłaszcza ułożenie oringów. Być może któryś element został pomylony albo uszczelka jest niedopasowana. Warto też skontrolować stan wewnętrznych ścian zaworu: jeśli są w nich bruzdy, nowe oringi mogą nie zapewniać szczelności. Głębokie zarysowania mogą wymagać profesjonalnej regeneracji lub wymiany korpusu.
Czy w razie problemów można liczyć na wsparcie techniczne CPP PREMA?
Tak. Producent oferuje pomoc w doborze odpowiednich zestawów, a także świadczy wsparcie merytoryczne przez telefon czy mail. Przy większych projektach można też skorzystać z usług inżynieryjnych w zakresie konsultacji i szkoleń.
Jakie narzędzia pomiarowe są przydatne podczas wymiany uszczelek?
Suwmiarka i mikrometr pomagają sprawdzić średnice oringów oraz głębokość rowków w zaworze. Optyczna lupa może być użyteczna przy oględzinach rowków w poszukiwaniu mikrorys. Klucz dynamometryczny ułatwia dokręcanie śrub z odpowiednią siłą.
Czy stosowanie płyty przyłączeniowej zawsze ogranicza ryzyko nieszczelności w instalacji?
W większości przypadków tak, ponieważ scalenie kilku zaworów w jednym miejscu zmniejsza liczbę przewodów i połączeń gwintowanych. Jednak kluczowe jest staranne wykonanie montażu oraz użycie wysokiej jakości złączek. Niewłaściwe dokręcenie czy słaby materiał węży może wciąż prowadzić do wycieków.
Czy płyty ZEM mają oznaczone kierunki przepływu?
Zazwyczaj tak – oznaczenia portów (P, A, B, R, S itp.) znajdują się na powierzchni płyty. Producent często zamieszcza schemat, który klarownie pokazuje, jak rozkłada się przepływ wewnątrz płyty. Niewłaściwe podłączenie może uniemożliwić działanie zaworów lub wywołać niepożądane zachowanie instalacji.
Czy można korzystać z kompletów naprawczych w sposób “mieszany” – np. użyć jednego oringu z innego zestawu?
Teoretycznie da się tak zrobić, lecz nie jest to zalecane. Każdy zestaw naprawczy jest zaprojektowany pod konkretną geometrię i skład materiałowy. Mieszanie elementów może prowadzić do drobnych niespasowań, a w efekcie do nieszczelności czy szybkiego zużycia.
Jakie są korzyści ekonomiczne z używania zestawów naprawczych zamiast nowych zaworów?
Najważniejsza to znacznie niższy koszt regeneracji względem ceny pełnego zaworu. Do tego dochodzi skrócenie czasu przestoju maszyn, bo naprawa bywa szybsza niż organizowanie nowego zaworu. W efekcie przedsiębiorstwo oszczędza fundusze i ogranicza straty produkcyjne.
Czy płyty przyłączeniowe ZEM można zintegrować z systemami sterowania w standardzie IO-Link lub podobnym?
Płyta przyłączeniowa to element pneumatyczny, nie posiada elektroniki. Integracja z systemami sterowania zachodzi na poziomie zaworów (np. elektrozaworów) i modułów komunikacyjnych. Jeśli zawór wspiera IO-Link, można go zamontować na płycie, ale sama płyta nie przesyła danych cyfrowych.

Regionalni specjaliści