Czujniki i uchwyty do serii SSI Szpilkowe D32-D320

Osprzęt do siłowników ISO 6431/15552 D32–D320, a w szczególności czujniki i uchwyty czujników do serii SSI Szpilkowe D32–D320, obejmuje rozwiązania umożliwiające precyzyjne monitorowanie położenia tłoczyska w siłownikach pneumatycznych. Te specjalistyczne akcesoria, oferowane przez CPP PREMA i dedykowane do siłowników ISO oraz CNOMO, stanowią nieodłączny element nowoczesnych aplikacji automatyki przemysłowej. W skład tej kategorii produktów wchodzą:

• Uchwyt czujnika siłownika SSI ISO/CNOMO D80–D200 tuleja okrągła, kształtowa/profilowa D32–D125

• Uchwyt czujnika do siłownika ISO, CNOMO D80–D200 tuleja okrągła i kształtowa/profilowa D32–D125

• Uchwyt czujnika do siłownika D32/63 ISO/CNOMO do czujnika pola magnetycznego

• Uchwyt czujnika do siłownika ISO, CNOMO D250/320 ISO do śruby dwustronnej M24

• Czujnik kontraktonowy 24V DC BALLUFF –3m BMF 305K-R-PS-F-3-03 BMF0062 do siłownika ISO, CNOMO

• Uchwyt czujnika do siłownika ISO/VDMA serii STK D32–D100 tuleja okrągła

• Uchwyt czujnika do siłownika ISO/CNOMO serii SSI, SCN D160–D250 tuleja okrągła

• Czujnik półprzewodnikowy 24V DC BALLUFF –5 m BMF 305K-PS-C-2-PU-05 BMF0057

• Czujnik pola magnetycznego kontaktronowy 0–240V AC/DC BALLUFF – 3 m

• Czujnik kontaktronowy 2-przewodowy 0–240V AC/DC BALLUFF –5 m BMF 305K-R-US-L-3-05 BMF00CR

Wspomniane produkty tworzą komplementarne zestawy dedykowane do siłowników o różnych średnicach i konstrukcjach – od standardów ISO 6431/15552 po normy CNOMO. Dzięki tym akcesoriom można efektywnie zamocować lub zainstalować czujniki położenia tłoka, które zapewniają precyzyjne odczyty oraz możliwość dokładnej kontroli procesów produkcyjnych.

Czujniki magnetyczne używane w tych zestawach to zarówno czujniki kontaktronowe, jak i czujniki półprzewodnikowe (np. z wyjściem PNP czy NPN). Pozwalają one na detekcję pola magnetycznego wytwarzanego przez magnes umieszczony na tłoku siłownika. Kontakt tronowy (reed switch) to rozwiązanie bazujące na stykach, które zwierają się w obecności pola magnetycznego. Z kolei czujniki półprzewodnikowe działają na zasadzie Hall lub innej technologii, która nie wymaga fizycznego styku – gwarantuje to dłuższą żywotność i niezawodność.

W ofercie znajdują się różne długości przewodów, co daje użytkownikowi swobodę w planowaniu tras kablowych i dopasowaniu czujnika do konkretnego środowiska pracy. BALLUFF – renomowany producent czujników – zapewnia tutaj odpowiednią jakość oraz niezawodność. Marka ta oferuje m.in. modele z wytrzymałymi powłokami PUR czy PVC, co przekłada się na wysoką odporność na czynniki mechaniczne i chemiczne spotykane w przemyśle.

Każdy uchwyt czujnika zaprojektowany jest tak, aby możliwy był montaż na tulei okrągłej lub w specjalnym profilu siłownika (tzw. rowek typu C, rowek typu T, rowek trapezowy). To ułatwia integrację w istniejących aplikacjach oraz umożliwia szybką i łatwą wymianę urządzeń w razie potrzeby.

Wyróżnikiem całej gamy akcesoriów marki CPP PREMA jest też uniwersalność. Elementy mocujące są przystosowane do szerokiej rozpiętości średnic siłownika – od D32 aż do D320 – w zależności od typu i standardu projektowanego układu pneumatycznego. Dzięki temu można wybrać jeden zestaw uchwytów do różnych rozmiarów siłowników i jednocześnie utrzymać jednolitą standaryzację części zamiennych w zakładzie przemysłowym.

Wysiłek włożony w precyzyjne zaprojektowanie i wykonanie tych akcesoriów skutkuje wysoką trwałością i stabilnością mocowania czujnika. Dotyczy to zarówno mocowania na tulei okrągłej, jak i mocowania w rowku. Istotną cechą jest także ochrona czujnika przed uszkodzeniami mechanicznymi czy przed drganiami typowymi dla środowiska maszynowego.

Zalety opisywanych produktów to między innymi:

1. Wysoka jakość wykonania – solidne materiały zapewniają długą żywotność.

2. Kompatybilność z wieloma standardami – ISO 6431, ISO 15552, CNOMO, VDMA.

3. Prosta i szybka instalacja – możliwość regulacji położenia czujnika i odpowiednie adaptery montażowe.

4. Różnorodność technologii – czujniki kontaktronowe oraz półprzewodnikowe z wyjściami PNP, NPN i innymi.

5. Bezpieczeństwo – dostępne warianty z wbudowanymi zabezpieczeniami przeciwzwarciowymi, chroniące instalację przed błędami polaryzacji.

6. Elastyczność zastosowania – różne długości przewodów i rodzaje wtyczek, w tym M8, M12 czy wersje z kablem.

Wspomniana kategoria akcesoriów – Czujniki i uchwyty do serii SSI Szpilkowe D32–D320 – wyróżnia się na rynku szerokim wyborem mocowań dopasowanych do specyficznych rozmiarów siłowników. Niezależnie, czy potrzebujesz tulei okrągłej dla siłownika D32, czy uchwytu na śrubę dwustronną M24 dla siłownika D250/D320, w ofercie CPP PREMA znajdziesz dopasowane rozwiązanie.

Bardzo ważnym atutem tych produktów jest też ich zgodność z wymaganiami norm przemysłowych. Niezależnie, czy mamy do czynienia z prostymi układami manipulacyjnymi, czy zaawansowanymi liniami produkcyjnymi w branży spożywczej lub farmaceutycznej, możliwość szybkiego i pewnego wykrywania skrajnych położeń tłoka ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa i niezawodności całego procesu.

Wszelkie dane techniczne zawarte w kartach katalogowych pozwalają dobrać odpowiedni czujnik oraz uchwyt w zależności od warunków pracy, takich jak:

• temperatura otoczenia,

• napięcie zasilania,

• rodzaj wyjścia sygnałowego,

• maksymalny prąd obciążenia,

• stopień ochrony IP (odporność na kurz i wodę).

Z kolei wieloletnie doświadczenie producentów, w tym firmy BALLUFF, przekłada się na wysoką precyzję działania. Czujniki są projektowane tak, by reagować na zmieniające się pole magnetyczne z dużą czułością i stabilnością czasową. Dzięki temu generowany sygnał pozwala sterownikowi PLC lub innej jednostce nadrzędnej podejmować błyskawiczne decyzje sterujące w maszynach i urządzeniach.

Jednym z produktów cieszących się uznaniem w branży jest Czujnik kontraktonowy 24V DC BALLUFF –3m BMF 305K-R-PS-F-3-03 BMF0062, który łączy wysoką wytrzymałość mechaniczną z prostotą montażu w rowku siłownika. Podobnie Czujnik półprzewodnikowy 24V DC BALLUFF –5 m BMF 305K-PS-C-2-PU-05 BMF0057 oferuje nowoczesną technologię, która eliminuje konieczność posiadania styków w elemencie detekcyjnym.

Warto zaznaczyć, że wśród sensorów i uchwytów występują również modele o podwyższonej odporności na trudne warunki środowiskowe. Niektóre warianty mogą pracować w skrajnych temperaturach i posiadają dodatkowe zabezpieczenia przeciw zwarciom, odwróceniu polaryzacji czy innym niepożądanym zjawiskom.

Osprzęt do siłowników ISO 6431/15552 D32–D320 obejmujący Czujniki i uchwyty czujników do serii SSI Szpilkowe D32–D320 to kompleksowa gama rozwiązań pozwalających na bezpieczne i skuteczne wykrywanie położeń tłoka w pneumatyce przemysłowej. Jakość, kompatybilność z wieloma normami, a także szeroki wybór wariantów czyni je nieodzownym elementem wyposażenia w każdej profesjonalnej linii produkcyjnej.

Osprzęt do siłowników pneumatycznych, w tym czujniki oraz uchwyty czujników z serii SSI Szpilkowe D32–D320, znajduje zastosowanie w wielu obszarach przemysłu i automatyki. Główną funkcją tych akcesoriów jest precyzyjny pomiar położenia tłoka w siłownikach ISO 6431/15552 oraz siłownikach produkowanych według norm CNOMO i VDMA. Informacja o położeniu tłoka jest kluczowa dla zapewnienia bezpieczeństwa, koordynacji ruchów maszyn oraz dla zautomatyzowanego sterowania procesami produkcyjnymi.

1. Przemysł spożywczy i opakowaniowy
   W zakładach przetwórstwa spożywczego czy w liniach pakujących konieczna jest szybka i niezawodna automatyzacja. Siłowniki pneumatyczne odpowiadają za wykonywanie ruchów roboczych w maszynach dozujących, zamykających czy segregujących. Czujniki pola magnetycznego przekazują sygnały do sterownika PLC o osiągnięciu skrajnego położenia. Dzięki temu system może przystąpić do kolejnego cyklu pracy bez opóźnień. Uchwyty czujników, montowane na tulei okrągłej lub w rowku, zapewniają stabilne mocowanie i chronią sensor przed uszkodzeniami wynikającymi z wibracji.

2. Branża motoryzacyjna
   Montaże komponentów samochodowych w zrobotyzowanych liniach produkcyjnych wymagają wielokrotnie powtarzalnych cykli. Siłowniki ISO 6431/15552 obsługują stanowiska zgrzewania, nitowania czy malowania. Precyzja pozycjonowania tłoka siłownika jest krytyczna dla zachowania jakości i dokładności procesu. Czujniki kontaktronowe lub półprzewodnikowe pozwalają na skuteczną kontrolę pracy narzędzi, informując o osiągnięciu przez tłok pozycji końcowej lub pośredniej. Uchwyty czujników dopasowane do siłowników o średnicy od D32 do D320 umożliwiają bezproblemową instalację, także w potężnych siłownikach stosowanych w maszynach o dużej mocy.

3. Przemysł farmaceutyczny
   Urządzenia dozujące, pakujące i etykietujące w przemyśle farmaceutycznym wymagają niezwykle wysokiej niezawodności i czystości. Siłowniki pneumatyczne często są wykonane ze stali nierdzewnej, a sensor musi spełniać rygorystyczne wymogi higieniczne. Uchwyty czujników i czujniki do serii SSI Szpilkowe w tym kontekście sprawdzają się dzięki kompatybilności z siłownikami ISO i CNOMO. Dodatkowo zastosowanie materiałów odpornych na działanie środków czyszczących pozwala utrzymać środowisko pracy w wymaganej sterylności.

4. Robotyka i mechatronika
   W systemach zautomatyzowanych, gdzie manipulatory czy roboty przemysłowe współdziałają z siłownikami, precyzyjna informacja o położeniu tłoka wpływa na synchronizację ruchów. Często w takich aplikacjach używa się czujników półprzewodnikowych z szybkim czasem reakcji. Uchwyty mocujące zaprojektowane dla rowków typu C lub T umożliwiają zminimalizowanie przestrzeni potrzebnej do instalacji czujnika.

5. Linie montażowe i testowe
   W procesach montażu i testowania produktów, siłowniki pneumatyczne wykonują cykle dociskania, zwalniania, ustalania pozycji czy blokowania elementów. Czujniki magnetyczne wykrywają, czy tłok osiągnął dany stan, co inicjuje kolejny krok w procesie produkcyjnym. Uchwyty czujników dedykowane do tulei okrągłej i kształtowej pozwalają na szybkie przezbrojenie linii przy zmianie średnicy siłownika.

6. Przemysł chemiczny i petrochemiczny
   W środowisku, gdzie występują agresywne media oraz wysokie wymagania co do niezawodności i bezpieczeństwa, konieczne jest stosowanie akcesoriów o wysokiej odporności chemicznej. Czujniki i uchwyty do siłowników pneumatycznych muszą wytrzymać kontakt z rozpuszczalnikami czy kwasami. Wielu producentów, w tym BALLUFF, oferuje wersje czujników w obudowach PUR, odpornych na działanie różnych substancji.

7. Układy transportu i logistyki wewnętrznej
   W automatycznych magazynach i systemach przenośników, siłowniki pneumatyczne pracują przy sortowaniu, rozdzielaniu i pozycjonowaniu ładunków. Czujniki montowane w rowkach siłowników ułatwiają sterowanie bramkami, odgałęzieniami czy mechanizmami zatrzymującymi. Uchwyty czujników z serii SSI Szpilkowe D32–D320 są kompatybilne z różnymi rozmiarami siłowników, co pozwala unifikować park maszynowy i ograniczać liczbę typów części zamiennych.

8. Maszyny specjalne i prototypy
   Dla inżynierów tworzących nietypowe maszyny prototypowe liczy się elastyczność i możliwość szybkiej konfiguracji. Uchwyty czujników w wersjach dla śrub dwustronnych M24 lub tulei okrągłych D32–D125 pozwalają na swobodne dopasowanie do niestandardowych konstrukcji. Dzięki temu można wygodnie testować różne rozwiązania, wykorzystując te same sensory w różnych rozmiarach siłowników.

W każdym z tych obszarów zastosowań kluczowa jest możliwość szybkiego wykrywania położenia tłoka, co przekłada się na bezpieczeństwo operatorów, wydajność produkcji i ochronę przed uszkodzeniami mechanicznymi. Jeśli tłok nie osiągnie planowanego położenia, sterownik powinien przerwać cykl lub wywołać alarm, co zapobiega poważniejszym awariom w całym układzie.

Wielu projektantów systemów pneumatycznych korzysta z dobrodziejstw standaryzacji, którą niosą normy ISO (m.in. ISO 6431, ISO 15552) oraz CNOMO. To ułatwia wybór czujników i uchwytów, bo producenci tacy jak CPP PREMA czy BALLUFF oferują rozwiązania ściśle dopasowane do wspomnianych norm.

Dodatkowo, w niektórych aplikacjach przemysłowych konieczne jest stosowanie czujników o podwyższonej odporności na temperatury (np. do +105°C), ciśnienie czy wibracje. Dzięki modułowej budowie i różnorodności asortymentu można wybrać taki uchwyt, który pozwoli na montaż czujnika w możliwie najbardziej chronionym miejscu.

Zastosowanie czujników kontaktronowych w branży jest wciąż bardzo popularne z uwagi na prostotę i niską cenę. Z kolei czujniki półprzewodnikowe stają się standardem tam, gdzie wymagana jest wyższa szybkość przełączania, brak elementów stykowych i lepsza żywotność pod obciążeniem. Obie grupy sensorów spełniają jednak tę samą główną funkcję – monitorują ruch tłoka w siłowniku pneumatycznym, wykorzystując pole magnetyczne generowane przez magnes zatopiony w tłoku.

Niezależnie od branży, wybór odpowiedniego czujnika i uchwytu ma kluczowe znaczenie dla trwałości i stabilności pracy całego układu. Uchwyty montażowe CPP PREMA dla siłowników ISO/CNOMO D80–D200 i D250/320 (np. z mocowaniem do śruby dwustronnej M24) gwarantują pewność instalacji nawet w dużych siłownikach. Natomiast kompaktowe uchwyty kształtowe D32–D125 dobrze sprawdzają się w mniejszych instalacjach, gdzie wymagana jest duża elastyczność montażu.

Ponadto czujniki te mogą współpracować z innymi elementami systemów automatyki, takimi jak zawory rozdzielające czy moduły bezpieczeństwa. Informacja o położeniu tłoka często służy do blokowania zaworów lub może aktywować sekwencję zacisku w chwytaku pneumatycznym. Dzięki temu sterownik otrzymuje spójny obraz przebiegu operacji, co przekłada się na wyższą wydajność i mniejsze ryzyko nieplanowanych postojów.

Rozbudowane aplikacje, w których stosuje się wiele siłowników, wymagają często zastosowania dużej liczby czujników i uchwytów. W takim przypadku kluczowa staje się powtarzalność rozwiązań. Oznacza to, że stosowanie jednego modelu czujnika do różnych siłowników, o ile to możliwe, potrafi obniżyć koszty magazynowania części zamiennych. Uchwyty do tulei okrągłych i kształtowych, standardowe rowki typu C i T, a także rowek trapezowy – wszystko to jest znormalizowane tak, by uprościć wymianę i montaż w warunkach przemysłowych.

Na wielu liniach produkcyjnych eksploatowanych w trybie 24/7, czujniki mogą być poddawane intensywnym obciążeniom. Nagłe zmiany temperatur, kontakt z olejami i chłodziwami czy drgania maszyn stanowią poważne wyzwanie. W takich warunkach właściwe mocowanie czujnika, czyli uchwyt odpowiednio dopasowany do średnicy i kształtu siłownika, nabiera znaczenia. Gwarantuje to brak przesunięć czy luzów, które mogłyby fałszować sygnały z sensora.

Zestawy Czujnik + Uchwyt do serii SSI Szpilkowe D32–D320 mają także tę zaletę, że są produkowane z materiałów wyselekcjonowanych pod kątem dużej wytrzymałości. Niektóre uchwyty są anodowane lub wykonane ze stali nierdzewnej, co zwiększa ich odporność na korozję. Dzięki temu, w środowiskach narażonych na wilgoć lub kontakt z substancjami chemicznymi, pewność działania instalacji jest większa.

Możliwości zastosowania osprzętu do siłowników ISO i CNOMO – w postaci czujników i uchwytów czujników – są niezwykle szerokie. Każda branża, która korzysta z pneumatyki przemysłowej, czerpie korzyści z precyzyjnego monitorowania położenia tłoka. Dzięki takiej kontroli zyskujemy wyższą produktywność, szybsze cykle robocze i mniejszą awaryjność. Z uwagi na standaryzację oraz bogatą ofertę producentów, integracja tego typu akcesoriów nie stanowi większego wyzwania i może być z powodzeniem zrealizowana na większości nowoczesnych linii produkcyjnych.

Dane techniczne czujników i uchwytów czujników odgrywają zasadniczą rolę przy doborze odpowiednich komponentów do aplikacji pneumatycznych. W tabelach i kartach katalogowych produktów CPP PREMA oraz renomowanych producentów, takich jak BALLUFF, znajdziemy parametry obejmujące:

• Zakresy napięć zasilania (np. 10–30 V DC, 8,2 V DC dla czujników NAMUR, 0–240 V AC/DC w przypadku kontaktronów wielonapięciowych).

• Maksymalny prąd obciążenia (zwykle od 100 mA do 200 mA w czujnikach półprzewodnikowych, ale kontaktronowe potrafią obsłużyć nawet kilkadziesiąt mA przy napięciu do 240 V AC/DC).

• Typ wyjścia sygnałowego (PNP, NPN, 2-przewodowe, 3-przewodowe, NAMUR).

• Rodzaj złącza (kabel, złącze M8, złącze M12, ewentualnie w wersji z różnymi długościami przewodów).

• Rodzaj styku (Styk zwierny – NO, styk rozwierny – NC, styk przełączny).

• Stopień ochrony IP (np. IP65, IP67), który świadczy o odporności na pył, kurz i wodę.

• Temperatura pracy (np. od –25°C do +85°C, a w niektórych wersjach do +105°C).

• Materiał przewodu (PUR, PVC, gumowy, teflonowy), decydujący o odporności na oleje, ścieranie i wysokie temperatury.

• Wskaźnik LED (informacja, czy czujnik posiada diodę sygnalizującą załączenie).

• Zabezpieczenia (przed odwrotną polaryzacją, przed zwarciem, przed przepięciami).

W przypadku uchwytów czujników istotnymi parametrami technicznymi są:

• Średnica siłownika, do którego dany uchwyt jest dedykowany (np. D32, D40, D50, D63, D80, D100, D125, D160, D200, D250, D320).

• Sposób montażu (na tulei okrągłej, w rowku typu T, w rowku typu C, w rowku trapezowym, na śrubie dwustronnej M24, itp.).

• Materiał wykonania (aluminium, stal nierdzewna, tworzywo sztuczne).

• Wymiary i kształt (np. wymiary zewnętrzne, rozstaw otworów montażowych).

• Kompatybilność z czujnikami o określonej szerokości czy typie obudowy.

Przykładowo:

• Uchwyt czujnika siłownika SSI ISO/CNOMO D80–D200 tuleja okrągła i kształtowa/profilowa D32–D125 może mieć parametry takie jak: wytrzymałość mechaniczna do dużych obciążeń wibracyjnych, odporność na korozję dzięki powłoce ocynkowanej czy anodowanej.

• Czujnik kontraktonowy 24V DC BALLUFF –3m BMF 305K-R-PS-F-3-03 BMF0062 może być opisany przez napięcie robocze 24 V DC (zakres 10–30 V DC), maksymalny prąd 100 mA, wyjście PNP, styk NO (normalnie otwarty), stopień ochrony IP67, kabel o długości 3 m z powłoką PUR oraz wbudowany wskaźnik LED.

Warto zwrócić uwagę, że dla czujników kontaktronowych (reed switch) z większym zakresem napięć (np. 0–240 V AC/DC) ograniczeniem jest najczęściej prąd obciążenia. Bywają modele, które obsługują 100 mA przy 24 V DC, ale przy wyższych napięciach AC prąd może być zmniejszany do kilkudziesięciu mA. Dlatego kluczowa jest analiza konkretnych wymagań aplikacji.

Stopień ochrony IP (np. IP67) jest jednym z ważniejszych wskaźników w trudnych warunkach przemysłowych. IP67 oznacza całkowitą pyłoszczelność i odporność na skutki krótkotrwałego zanurzenia w wodzie (do głębokości 1 metra przez 30 minut). Dzięki temu czujnik czy uchwyt czujnika może pracować w środowisku narażonym na zachlapania, a nawet chwilowy kontakt z cieczą.

Zakres temperatur waha się zależnie od konstrukcji czujnika i materiałów izolacyjnych w kablu. Standardowo mieści się w przedziale od –25°C do +85°C. Natomiast w przypadku czujników przeznaczonych do pracy w wyższych temperaturach (np. do +105°C) konstrukcja uwzględnia bardziej odporne materiały i specjalne uszczelnienia.

Materiał powłoki kabla (PVC, PUR) determinuje odporność na oleje, smary, ścieranie i promieniowanie UV. W przemyśle spożywczym i farmaceutycznym częściej stosuje się PUR z uwagi na jego większą odporność mechaniczną i wyższą temperaturę pracy. Z kolei PVC jest popularne w typowych zastosowaniach, gdzie ważny jest niski koszt i wystarczająca elastyczność.

Czujniki PNP i NPN różnią się sposobem realizowania wyjścia sygnałowego. W typie PNP wyjście jest na wysokim potencjale (plus), a w NPN – na niskim (masa). W aplikacjach europejskich najczęściej spotykamy PNP NO, jednak w niektórych systemach i regionach stosuje się również NPN. Czujniki 2-przewodowe z kolei włączają się wprost w obwód zasilania, pobierając niewielki prąd.

Dla czujników NAMUR (wykorzystywanych w strefach zagrożonych wybuchem) parametry techniczne obejmują napięcie zasilania około 8,2 V DC oraz prąd w stanie aktywnym i nieaktywnym (zwykle kilka mA). Te czujniki wymagają specjalnego separatora lub przetwornika sygnału NAMUR, co pozwala na bezpieczną współpracę w obwodach iskrobezpiecznych.

W kontekście uchwytów, ważne jest sprawdzenie, czy dany model przewiduje regulację położenia czujnika wzdłuż rowka lub tulei. Wiele rozwiązań oferuje nakrętkę blokującą i śrubę regulacyjną, umożliwiającą przesunięcie czujnika w dogodnym zakresie. Dzięki temu można łatwo ustawić punkt detekcji przy dowolnej pozycji tłoka.

W tabelach dołączonych do dokumentacji można też znaleźć informację o zalecanym momencie dokręcania śrub mocujących (np. max 0,6 Nm czy 1 Nm w zależności od typu uchwytu). Przekroczenie tego momentu może prowadzić do deformacji obudowy czujnika lub uszkodzenia rowka siłownika.

Wskaźnik LED stanowi bardzo przydatny element w diagnostyce działania czujnika. Dzięki niemu na pierwszy rzut oka widać, czy czujnik jest w stanie załączenia, czy też nie wykrywa pola magnetycznego. To ułatwia szybką identyfikację ewentualnych usterek lub błędnego ustawienia.

Niektóre modele czujników wyposażone są w funkcję prewencyjnej diagnostyki, sygnalizującą np. zbliżanie się do granic dopuszczalnych parametrów pracy. W takich sytuacjach sterownik może wywołać komunikat o konieczności konserwacji lub wymiany czujnika, zanim dojdzie do nieplanowanego przestoju.

Dane mechaniczne uchwytów często zawierają rozmiary (np. średnica wewnętrzna, szerokość, długość), co pozwala zweryfikować kompatybilność z siłownikiem. Uchwyt do tulei okrągłej D32–D125 może mieć elastyczną opaskę lub zatrzask, który pewnie chwyta obwód siłownika. W przypadku rowków trapezowych (seria SDK), kluczowe są parametry szerokości i głębokości kanałka.

Przy siłownikach o średnicach większych (D160–D250, D250–D320) uchwyty muszą być bardziej masywne i odporne na większe drgania. Stąd w dokumentacji technicznej pojawiają się często informacje o zwiększonej grubości ścianki oraz opcji montażu na śrubie M24. Takie mocowanie jest niezbędne, by zapobiec przemieszczaniu się czujnika przy dynamicznych ruchach tłoka.

Materiały używane do wytwarzania czujników i uchwytów czujników w pneumatyce mają ogromny wpływ na trwałość, odporność i bezpieczeństwo eksploatacji. W przypadku osprzętu do siłowników ISO 6431/15552 D32–D320, a w szczególności czujników i uchwytów do serii SSI Szpilkowe D32–D320, producenci wybierają materiały, które spełniają surowe wymogi środowisk przemysłowych.

1. Aluminium
   Wiele uchwytów czujników jest wykonywanych z aluminium lub jego stopów. Aluminium jest lekkie, co ułatwia montaż, a jednocześnie stosunkowo wytrzymałe. Posiada też dobrą odporność na korozję, zwłaszcza jeśli jest dodatkowo anodowane. Proces anodowania wytwarza twardą warstwę tlenku na powierzchni, która chroni przed zarysowaniami i utlenianiem. Uchwyty aluminiowe świetnie sprawdzają się na tulejach okrągłych siłowników, ponieważ nie powodują znacznego obciążenia konstrukcji, a zarazem zapewniają stabilne mocowanie czujnika.

2. Stal nierdzewna
   W aplikacjach o wysokich wymaganiach higienicznych lub w warunkach zwiększonej agresji chemicznej, stosuje się stal nierdzewną (np. gatunki AISI 304, AISI 316). Uchwyty ze stali nierdzewnej są często wykorzystywane w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym i chemicznym. Charakteryzują się wysoką odpornością na korozję, co pozwala na częste mycie, czyszczenie i dezynfekcję. Stal nierdzewna jest jednak cięższa niż aluminium, co może mieć znaczenie w urządzeniach, gdzie każdy gram masy jest istotny (np. w robotyce).

3. Tworzywa sztuczne (Poliamid, PBT, PVC, PUR)
   W niektórych modelach uchwytów, zwłaszcza do rowków trapezowych czy profili kształtowych, stosuje się tworzywa sztuczne o podwyższonej wytrzymałości. Tworzywa takie jak poliamid (PA) czy polibutylene terephthalate (PBT) oferują dobre właściwości mechaniczne, odporność na ścieranie oraz korzystną relację wytrzymałości do masy. Materiały te są także odporne na wiele związków chemicznych.

Z kolei w przypadku kabli czujników dominują materiały izolacyjne takie jak:

3. PVC (polichlorek winylu) – popularny, tani, dostatecznie elastyczny, odporny na oleje i niektóre chemikalia.

4. PUR (poliuretan) – bardziej wytrzymały na ścieranie, lepiej sprawdza się w aplikacjach ruchomych, wyższa odporność na przecięcia i działanie chłodziw przemysłowych.

5. Powłoki ochronne
   W uchwytach ze stali zwykłej lub stali niskostopowej stosuje się czasami galwanizację (np. ocynkowanie ogniowe czy galwaniczne), aby zabezpieczyć element przed korozją. Cynk stanowi barierę ochronną, jednak w środowiskach wysoce korozyjnych może wymagać uzupełnienia dodatkową warstwą lakieru.

Dla elementów montowanych w strefach narażonych na działanie wody morskiej lub wysokiej wilgotności, kluczowe jest dobranie odpowiednich powłok antykorozyjnych. Gdy czujniki i uchwyty pracują w aplikacjach zewnętrznych, narażonych na zmienne warunki pogodowe, warto postawić na stal nierdzewną lub aluminium anodowane z podkładem antykorozyjnym.

5. Elementy sprężyste
   Niektóre uchwyty czujników wykorzystują elementy sprężyste (np. sprężyny dociskowe, klipsy). W tym celu często stosuje się stal sprężynową lub tworzywa o podwyższonych właściwościach elastycznych. Materiał musi zachować sprężystość przez długi czas, nie ulegając zmęczeniu pod wpływem cyklicznych obciążeń, jakich wiele w pneumatyce.

6. Obudowy czujników
   Obudowy czujników kontaktronowych i półprzewodnikowych wykonywane są zazwyczaj z metalowych profili (aluminium, mosiądz niklowany, stal) lub tworzyw sztucznych (PBT, poliamid, rzadziej ABS). W przypadku czujników montowanych w rowku siłownika wąski profil obudowy (tzw. “c-slot” lub “t-slot”) pozwala na osadzenie sensora wewnątrz rowka i zabezpieczenie go przed zewnętrznymi uszkodzeniami mechanicznymi.

7. Wkładki magnetyczne
   Choć stricte magnes jest w tłoku siłownika, to w niektórych czujnikach może występować element reagujący na pole magnetyczne. W czujniku kontaktronowym jest to zespół styków w hermetycznej rurce szklanej. W czujniku półprzewodnikowym – element Hall lub AMR. Materiały użyte do produkcji tych komponentów muszą być niewrażliwe na wstrząsy i utrzymywać właściwości magnetyczne lub mechaniczne przez długi okres.

8. Złącza wtykowe
   Jeśli czujnik jest wyposażony w złącze typu M8 lub M12, to styki w złączu są zazwyczaj wykonane z mosiądzu pokrytego złotem lub niklem. Zapewnia to niską rezystancję kontaktu i wysoką odporność na utlenianie. Obudowa złącza najczęściej jest z niklowanego mosiądzu lub tworzywa sztucznego wzmacnianego, co zwiększa odporność na wibracje i uderzenia.

9. Kompatybilność materiałowa
   Przy doborze uchwytu do siłownika należy uwzględnić, z jakiego materiału wykonany jest cylinder (np. aluminium anodowane, stal nierdzewna). Mieszanie materiałów o bardzo różnych potencjałach elektrochemicznych może prowadzić do korozji galwanicznej w miejscach styku. Dlatego inżynierowie starają się, by uchwyt i cylinder były wykonane z materiałów ze sobą zgodnych lub by minimalizować kontakt dzięki przekładkom i powłokom izolującym.

1. Przygotowanie narzędzi i stanowiska pracy

   • Zgromadź wkrętaki (płaski, krzyżowy) i klucze sześciokątne (imbusy) w rozmiarach pasujących do śrub mocujących uchwyt.

   • Upewnij się, że masz dostęp do czystej szmatki i odtłuszczacza, by ewentualnie oczyścić powierzchnię siłownika.

   • Sprawdź, czy siłownik jest w pozycji bezpiecznej – odłącz zasilanie sprężonego powietrza i upewnij się, że nie ma ryzyka niekontrolowanego ruchu tłoka.

2. Wybór miejsca montażu

   • Zidentyfikuj rowek siłownika (typu C, T, trapezowy) lub określ obwód tulei okrągłej, na którym zamontujesz uchwyt.

   • Ustal, w którym miejscu wzdłuż siłownika powinien znajdować się czujnik, aby prawidłowo wykryć skrajne położenie tłoka lub inne pozycje pośrednie.

   • Upewnij się, że w docelowym miejscu montażu nie będzie przeszkód utrudniających dostęp do czujnika.

3. Montaż uchwytu na rowku lub tulei

   • W przypadku rowka typu C: wsuń uchwyt w rowek od bocznej strony siłownika (czasem konieczne jest lekkie odchylenie uchwytu lub użycie adaptera). Jeśli uchwyt posiada śrubę blokującą, nie dokręcaj jej na tym etapie do końca.

   • Dla rowka typu T: analogicznie wprowadź uchwyt w szczelinę, zwracając uwagę, by profil uchwytu idealnie pasował do kształtu rowka.

   • Przy tulei okrągłej (np. D32–D125): obejmij korpus siłownika obejmą uchwytu, wyreguluj położenie tak, aby czujnik znalazł się w pobliżu obszaru, gdzie wewnątrz znajduje się magnes tłoka.

   • W siłownikach większej średnicy (np. D160, D200, D250, D320) możesz użyć mocowania na śrubie dwustronnej M24, jeśli taka jest specyfikacja danego uchwytu.

4. Osadzenie czujnika w uchwycie

   • Weź czujnik (np. BALLUFF BMF 305K-PS-C-2-PU-05 lub BALLUFF BMF 305K-R-PS-F-3-03). Sprawdź, czy pasuje do kształtu gniazda w uchwycie.

   • Umieść czujnik w uchwycie zgodnie z instrukcją producenta – zwykle wsuwa się go od bocznej krawędzi lub zatrzaskuje.

   • Jeśli w uchwycie przewidziana jest śruba dociskowa, wkręcaj ją delikatnie, obserwując, czy czujnik nie ulega odkształceniu. Dokręcaj z zalecanym momentem (np. 0,5–0,6 Nm).

5. Wstępne ustawienie pozycji

   • Uruchom powietrze w siłowniku i przesuń tłok w położenie, które ma być monitorowane.

   • Przesuń uchwyt z czujnikiem po rowku lub obwodzie siłownika, aż wskaźnik LED (o ile czujnik go posiada) zasygnalizuje wykrycie pola magnetycznego.

   • Jeśli czujnik nie posiada diody LED, można sprawdzić sygnał za pomocą multimiernika lub wejścia sterownika PLC.

6. Blokowanie uchwytu

   • Gdy znajdziesz odpowiednią pozycję, unieruchom uchwyt, dokręcając śrubę blokującą. Zwróć szczególną uwagę na zalecany moment dokręcania.

   • Nadmierne dokręcenie może uszkodzić rowek siłownika lub obudowę czujnika, zaś zbyt słabe dokręcenie spowoduje przesunięcie uchwytu w trakcie eksploatacji.

7. Poprowadzenie przewodu

   • Staraj się prowadzić przewód czujnika wzdłuż siłownika, unikając ostrych krawędzi czy elementów mogących go przetrzeć.

   • Jeśli to możliwe, użyj opasek kablowych (trytytek) w odstępach zapewniających stabilne mocowanie, ale bez nadmiernego naprężenia przewodu.

   • Upewnij się, że przewód nie będzie narażony na zginanie z małym promieniem (może to powodować przerwanie żył) lub kontakt z ruchomymi częściami maszyny.

8. Podłączenie elektryczne

   • Zidentyfikuj przewody: najczęściej brązowy (BN) to plus zasilania, niebieski (BU) to minus (w czujnikach DC PNP lub NPN). Kolor czarny (BK) bywa wyjściem sygnałowym w wersjach 3-przewodowych. W czujnikach 2-przewodowych (AC/DC) często brązowy i niebieski łączą się szeregowo z obciążeniem.

   • Sprawdź dokumentację, by potwierdzić schemat połączeń. Niektóre modele (np. z wyjściem NAMUR) wymagają dedykowanego separatora iskrobezpiecznego.

   • Po podłączeniu czujnika do sterownika PLC lub modułu wejść cyfrowych, wykonaj test działania.

9. Kalibracja i testy końcowe

   • Przeprowadź serię ruchów tłoka w pełnym zakresie, obserwując działanie czujnika (zapalenie LED lub zmiana sygnału w PLC).

   • Upewnij się, że czujnik nie przełącza się w niepożądanym miejscu ani nie pomija położenia.

   • Jeśli wszystko jest prawidłowo, zablokuj dodatkowo przewód w korytkach kablowych i załóż ewentualne osłony ochronne.

10. Konserwacja i inspekcje

• Regularnie sprawdzaj stan uchwytu i czujnika (szczególnie w ciężkich warunkach – wibracje, wahania temperatury, narażenie na substancje chemiczne).

• Upewnij się, że śruby montażowe pozostają odpowiednio dokręcone.

• Kontroluj przewód pod kątem przetarć i uszkodzeń.

Przestrzeganie powyższych kroków zapewni pewny i stabilny montaż czujnika, a tym samym wiarygodną detekcję położenia tłoka. Należy pamiętać, że każdy model czujnika i uchwytu może mieć nieco inne detale montażowe, dlatego zawsze warto skonsultować się z dokumentacją techniczną producenta (np. instrukcje BALLUFF, CPP PREMA).

Wskazówki dodatkowe:

• Niektórzy producenci dostarczają zestaw montażowy w komplecie z czujnikiem (śrubki, podkładki). Używaj oryginalnych elementów, bo gwarantuje to właściwe dopasowanie.

• Jeśli montujesz czujnik w otoczeniu o wysokiej temperaturze, zwróć uwagę na deklarowaną temperaturę pracy czujnika i materiału uchwytu. W skrajnych przypadkach konieczne jest zastosowanie dodatkowych osłon termicznych.

• W strefach zagrożonych wybuchem (ATEX) montaż czujnika NAMUR wraz z separatorem iskrobezpiecznym wymaga przestrzegania rygorystycznych procedur. Upewnij się, że posiadasz odpowiednie uprawnienia i certyfikaty urządzeń.

 1. Jak wybrać odpowiedni czujnik do konkretnego siłownika pneumatycznego?
Wybór czujnika wynika głównie z:

• Typu rowka lub kształtu tulei – czy siłownik ma rowek typu C, T, trapezowy, czy wymaga obejmy na tulei okrągłej.

• Standardu i średnicy siłownika – np. D32, D63, D80, D100, D125, D160, D200, D250, D320.

• Wymaganego zakresu napięć i typu wyjścia (PNP, NPN, kontaktron 2-przewodowy, 3-przewodowy, NAMUR).

• Warunków pracy (temperatura, zapylenie, kontakt z cieczami).

Warto przejrzeć kartę katalogową siłownika i sprawdzić rekomendacje producenta. Jeśli producent siłownika zaleca konkretny typ czujnika, warto z tego skorzystać.

 2. Czym różni się czujnik kontaktronowy od półprzewodnikowego?

• Kontaktronowy (reed switch): posiada mechaniczne styki w hermetycznej rurce szklanej. Jest prosty w konstrukcji, może pracować przy różnych napięciach (np. 0–240 V AC/DC), ale może być mniej odporny na wibracje i ma określoną liczbę cykli przełączeń.

• Półprzewodnikowy (Hall, AMR): nie posiada styków mechanicznych. Oferuje dłuższą żywotność, często szybsze przełączanie, stabilniejsze działanie. Zwykle pracuje przy napięciach 10–30 V DC (PNP/NPN).

Wybór zależy od aplikacji. Kontaktron jest uniwersalny i tańszy, a półprzewodnik jest bardziej wytrzymały i precyzyjny.

3. Czy wszystkie czujniki mają taki sam poziom ochrony IP?
Nie. Poziom ochrony IP zależy od konstrukcji czujnika. Większość czujników do siłowników ma co najmniej IP65 lub IP67. W środowiskach o wysokiej wilgotności czy intensywnym zmywaniu wodą warto wybrać wyższy IP (np. IP67).

4. Jak zamontować czujnik na siłowniku bez rowka?
W takiej sytuacji stosuje się uchwyt obejmujący tuleję okrągłą siłownika. Dostępne są różne modele uchwytów (np. D32–D125, D160–D200, itp.), które obejmują korpus siłownika i zapewniają stabilne mocowanie czujnika.

5. Jak regulować położenie czujnika na siłowniku?
Czujnik zwykle przesuwa się wzdłuż rowka lub obręczy uchwytu, a następnie unieruchamia śrubą blokującą. Po ustawieniu tłoka w żądanej pozycji wystarczy obserwować sygnał z czujnika i zablokować uchwyt w miejscu, gdzie czujnik sygnalizuje wykrycie pola magnetycznego.

6. Czy można używać jednego czujnika do różnych średnic siłowników?
Jeśli czujnik jest kompatybilny z rowkiem C czy T, a siłowniki mają ten sam typ rowka, to często da się go stosować w różnych rozmiarach. Problemem może być jednak uchwyt, który musi pasować do konkretnej szerokości rowka lub obwodu tulei. W praktyce czasem warto mieć dedykowane uchwyty dla każdej średnicy.

7. Czy czujniki BALLUFF można stosować w obszarach zagrożonych wybuchem (ATEX)?
Zależy to od konkretnego modelu. Niektóre czujniki BALLUFF (np. w wykonaniu NAMUR) są przystosowane do pracy w strefach zagrożonych wybuchem, ale zawsze wymagają odpowiedniego separatora iskrobezpiecznego i muszą spełniać określone normy ATEX. Należy sprawdzić certyfikaty danego czujnika.

8. Jak długi może być przewód czujnika?
Standardowo dostępne są wersje z przewodem 0,3 m, 2 m, 3 m, 5 m, a nawet 6 m (czasem dłuższe). Maksymalna długość przewodu zależy od rodzaju czujnika i spadku napięcia. Przy sygnałach niskonapięciowych długie przewody mogą powodować zakłócenia. Jeśli potrzebujemy bardzo długiego przewodu, warto rozważyć złącze M8/M12 i użycie przedłużaczy ekranowanych.

9. Co oznacza styk NO (normalnie otwarty) i NC (normalnie zamknięty)?

• NO: styk (lub wyjście czujnika) jest otwarty w stanie spoczynku. Przy pojawieniu się pola magnetycznego styk się zamyka.

• NC: styk jest zamknięty w stanie spoczynku i otwiera się pod wpływem pola magnetycznego.
  Wiele aplikacji preferuje czujnik NO, ale wybór zależy od logiki sterowania.

10. Czy potrzebuję specjalnego narzędzia do demontażu uchwytu?
Zwykle wystarczy zwykły klucz imbusowy czy wkrętak. Niektórzy producenci dołączają dedykowane klucze, które ułatwiają wsuwanie uchwytu w rowek typu C czy T.

11. Jak dbać o czujniki i uchwyty, by służyły długo?

• Regularnie czyść powierzchnię siłownika i sam czujnik.

• Unikaj uderzeń i silnych wibracji (o ile to możliwe).

• Sprawdzaj moment dokręcenia śrub.

• Chroń przewód przed przetarciami.

12. Czy można stosować czujniki pola magnetycznego do wykrywania innych elementów niż magnes w tłoku siłownika?
Zwykle nie. Czujniki te projektuje się z myślą o wykrywaniu konkretnego magnesu w tłoku. Inne pola magnetyczne mogą nie generować sygnału w oczekiwany sposób. Istnieją jednak czujniki indukcyjne, fotoelektryczne czy ultradźwiękowe do innych zastosowań.

13. Czy uchwyty do rowka typu T i rowka typu C są wymienne?
Nie, to dwa różne profile. Rowek C ma inny wymiar i kształt niż T. Uchwyty projektuje się pod konkretny typ rowka, by zapewnić właściwe dopasowanie i nie dopuścić do luzów.

 14. Jak rozpoznać rowek trapezowy w siłowniku?
Rowek trapezowy ma charakterystyczny kształt zbieżny lub rozbieżny, przypominający trapez w przekroju. W dokumentacji siłownika często jest oznaczany jako “rowek trapezowy” lub “seria SDK”.

 15. Czy czujnik kontraktonowy 0–240 V AC/DC można podłączyć do sterownika PLC z wejściem 24 V DC?
Tak, choć należy uważać na obciążenie prądowe i ewentualnie zastosować rezystor obciążeniowy, zależnie od wymagań sterownika. Czujnik wielonapięciowy potrafi działać w szerokim zakresie, ale trzeba się upewnić, że prąd i napięcie mieszczą się w katalogowych wartościach minimalnych i maksymalnych.

 16. Kiedy zaleca się czujniki NAMUR z separatorem?
W strefach zagrożonych wybuchem (np. ATEX) lub w przypadku systemów iskrobezpiecznych. Czujniki NAMUR działają przy niskim napięciu i niskim prądzie, co redukuje ryzyko powstania iskry zdolnej do zapłonu atmosfery wybuchowej. Separator iskrobezpieczny umieszcza się zwykle poza strefą Ex.

17. Czy mogę użyć uchwytu czujnika przeznaczonego do siłownika D80 także dla siłownika D63?
Zazwyczaj nie. Choć uchwyty bywały projektowane uniwersalnie dla kilku zakresów średnic (np. D80–D100), to różnice w obwodzie korpusu siłownika nie pozwalają na pewne mocowanie. Warto stosować uchwyt zalecany przez producenta do wskazanego rozmiaru.

18. Jak sprawdzić, czy czujnik działa poprawnie?

• Możesz przybliżyć magnes o znanej polaryzacji i obserwować LED.

• Możesz zmierzyć oporność styków (kontaktron) lub napięcie sygnałowe (czujnik półprzewodnikowy).

• W praktyce najłatwiej jest użyć sterownika PLC i sprawdzić, czy wejście binarne zmienia stan w przewidywanym momencie.

 19. Czy istnieje ryzyko rozmagnesowania magnesu w tłoku pod wpływem czujnika?
Zazwyczaj nie. Czujnik sam z siebie nie rozmagnesowuje magnesu. Do rozmagnesowania może dojść pod wpływem wysokiej temperatury lub silnych pól elektromagnetycznych (np. spawanie w pobliżu), ale to sytuacje wyjątkowe.

 20. Jak rozwiązać problem wibracji prowadzących do rozregulowania położenia uchwytu?

• Zwiększ moment dokręcenia śruby blokującej, ale nie przekraczaj zaleceń producenta.

• Zastosuj podkładki sprężyste lub nakrętki samohamowne, jeśli konstrukcja uchwytu na to pozwala.

• Rozważ użycie uchwytów o wzmocnionej konstrukcji z większą powierzchnią styku.