Elektrozawory NAMUR

Elektrozawory NAMUR marki CPP PREMA to urządzenia służące do sterowania przepływem sprężonego powietrza lub innych gazów w układach pneumatycznych. Nazwa „NAMUR” odnosi się do standardu montażu i interfejsu, który upraszcza instalację zaworu na siłowniku lub w linii rozdzielającej. Dzięki temu rozwiązaniu można łatwo dopasować elektrozawór do wielu aplikacji przemysłowych, bez konieczności stosowania dodatkowych łączników czy specjalnie projektowanych przejściówek.

CPP PREMA, jako uznana polska marka, od lat dostarcza wysokiej jakości zawory pneumatyczne i elektrozawory. Każdy produkt wyróżnia się precyzją wykonania i dbałością o szczegóły. Seria ZMG NAMUR to linia elektrozaworów cechujących się różnymi konfiguracjami (3/2, 5/2) i sposobami działania (monostabilne lub bistabilne). Producent umożliwia wybór z szerokiej palety napięć zasilania, w tym 24V DC, 24V AC, 110V AC czy 230V AC. Moc cewek zwykle oscyluje w granicach 6,5 W/VA, choć występują też warianty niskoenergetyczne (np. 3W) i modele z diodą LED sygnalizującą załączenie.

Dlaczego stosuje się elektrozawory NAMUR? Głównym atutem jest możliwość bezpośredniego montażu na siłowniku wyposażonym w standardowy interfejs NAMUR. Wówczas odpadają dodatkowe przewody pneumatyczne, bo zawór znajduje się bezpośrednio przy elementach roboczych. Taka konstrukcja skraca czasy reakcji, zmniejsza straty ciśnienia i upraszcza serwis. Wystarczy odkręcić kilka śrub, by wymienić uszkodzony elektrozawór bądź dołożyć inny model o podobnych wymiarach.

Elektrozawory NAMUR CPP PREMA z serii ZMG nadają się do wielu zastosowań, zaczynając od linii pakujących, przez robotykę montażową, po zastosowania w przemyśle spożywczym czy chemicznym. Różnica między wersjami 3/2 a 5/2 polega na liczbie portów i sposobie rozdzielania powietrza:

• W wariancie 3/2: trzy porty i dwie pozycje suwaka. Zawór kieruje przepływ sprężonego powietrza na jedną linię wyjściową (A), zaś w drugim stanie odpowietrza tę linię.

• W wariancie 5/2: pięć portów i dwie pozycje suwaka. Powietrze może trafić do jednej lub drugiej linii (A lub B). Drugie wyjście jest wtedy odprowadzane do atmosfery (R lub S), co umożliwia sterowanie siłownikiem dwustronnego działania.

Wersje monostabilne mają jedną cewkę. Po jej zasileniu następuje przełączenie zaworu w pozycję roboczą, zaś po zaniku napięcia, zawór powraca do stanu wyjściowego (najczęściej dzięki sprężynie). Bistabilne modele posiadają dwie cewki. Zasilenie jednej cewki ustawia suwak w pierwszej pozycji, a zasilenie drugiej – w drugiej. Po odłączeniu napięcia zawór utrzymuje poprzednio wybrany stan, co przydaje się w układach wymagających utrzymania pozycji nawet przy zaniku zasilania.

CPP PREMA przykłada dużą wagę do jakości materiałów i precyzji obróbki. Korpusy zaworów ZMG NAMUR wykonuje się z aluminium bądź stopów metalu, które anoduje się dla dodatkowej ochrony przed korozją. Suwak bywa stalowy lub mosiężny, często z powłoką teflonową (PTFE) redukującą tarcie. Uszczelnienia – głównie z NBR (kauczuk nitrylowy) – zapewniają niezawodną szczelność, choć w razie potrzeb można stosować wersje z Vitonem (FKM) w aplikacjach podwyższonej temperatury lub kontaktu z chemikaliami.

W ramach omawianej kategorii znajdują się takie produkty jak:

• Elektrozawór pneumatyczny NAMUR ZMG 3/2 G1/4 bistabilny, cewki 24V DC 6,5W – wybór do sterowania siłownikami w instalacjach, gdzie kluczowe jest utrzymanie stanu suwaka także po zaniku zasilania.

• Elektrozawór pneumatyczny ZMG NAMUR 5/2 G1/4 monostabilny, cewka 24V DC 3W – wariant niskoenergetyczny, przydatny tam, gdzie ograniczona jest moc wyjściowa sterownika, a zależy nam na zachowaniu sprężonego powietrza.

• Elektrozawór pneumatyczny ZMG NAMUR 5/2 G1/4 monostabilny, cewka z diodą LED 230V AC 6,5VA – wersja wygodna dla operatorów, bo dioda LED sygnalizuje załączenie cewki.

Zastosowanie standardu NAMUR ułatwia, by zawór można było podłączyć bezpośrednio do siłownika z kołnierzem, gdzie rozstaw otworów i kanałów jest znormalizowany. Wystarczy dopasować pakiet uszczelek i cztery śruby. Montaż staje się prosty, a ewentualne modyfikacje w liniach produkcyjnych przebiegają szybko.

Oprócz walorów konstrukcyjnych, elektrozawory NAMUR od CPP PREMA odznaczają się wsparciem technicznym – firma zapewnia dokumentację, rysunki CAD i karty katalogowe, co ułatwia inżynierom dobór właściwego modelu do danej aplikacji. Przy ewentualnym serwisie można liczyć na dostępność części zamiennych, takich jak cewki, sprężyny, czy oringi.

Dodatkową zaletą jest szeroki zakres napięć zasilania. Oprócz najpopularniejszego 24V DC spotykane są 24V AC, 110V AC, 230V AC, co umożliwia wkomponowanie zaworów w różnorodne układy sterujące, często bez konieczności stosowania transformatorów. Moce rzędu 6,5 W / 6,5 VA zapewniają szybkie przełączanie, natomiast warianty 3W pozwalają oszczędzać energię i minimalizować nagrzewanie cewki.

Co wyróżnia serię ZMG? Przede wszystkim solidna, kompaktowa konstrukcja i uniwersalność. Modele 3/2 monostabilne z cewką 24V DC 6,5W są często stosowane w prostych układach sterowania małymi siłownikami jednokierunkowymi. Z kolei 5/2 bistabilne cewki 110V AC 6,5VA sprawdzają się w większych instalacjach, gdzie wymagana jest praca siłownika dwustronnego, a ewentualny zanik zasilania nie powinien przestawiać zaworu. Wersje z diodą LED pomagają w codziennej pracy operatorów i służb utrzymania ruchu, bo pozwalają jednym rzutem oka sprawdzić, czy zawór jest w stanie aktywnym.

Elektrozawory NAMUR od CPP PREMA znajdują szerokie zastosowanie w przemyśle, głównie dlatego że umożliwiają bezpośredni montaż na siłownikach wyposażonych w ten standardowy interfejs, a także zapewniają łatwe dopasowanie do warunków pracy. Poniżej przedstawiamy przykłady branż i obszarów, w których takie urządzenia stanowią kluczowe ogniwo w sterowaniu przepływami sprężonego powietrza.

1. Systemy automatyzacji w liniach montażowych
   Elektrozawory NAMUR 5/2, monostabilne czy bistabilne, są chętnie stosowane do sterowania siłownikami dwustronnego działania. W sektorze automotive, gdzie tempo i bezpieczeństwo mają duże znaczenie, zawory NAMUR gwarantują szybki montaż na siłowniku i sprawne przełączanie. Dzięki bezpośredniemu przykręceniu do siłownika, projektanci unikają skomplikowanej pajęczyny przewodów pneumatycznych. Ewentualna wymiana zaworu, np. z wersji monostabilnej na bistabilną, wymaga jedynie zmiany modułu, co skraca przestoje linii.

2. Przemysł spożywczy i pakowanie
   Na liniach pakujących często instalowane są różne siłowniki otwierające, zamykające czy przesuwające opakowania. Elektrozawory NAMUR z cewką 24V DC lub AC pozwalają ograniczyć liczbę węży, które mogłyby gromadzić zanieczyszczenia. W branży spożywczej higiena stanowi priorytet, więc minimalizacja punktów mogących zatrzymywać resztki produktu czy wilgoć staje się ważna. Bezpośredni montaż na siłowniku ułatwia też mycie.

3. Instalacje chemiczne
   W środowiskach, gdzie występują agresywne opary lub środki chemiczne, liczy się odporność materiałów i prostota serwisu. Elektrozawory NAMUR (3/2 lub 5/2) z uszczelnieniami FKM (Viton) radzą sobie w wyższych temperaturach i w obecności substancji agresywnych. Możliwość szybkiego wypięcia zaworu z siłownika redukuje czas ekspozycji personelu na ewentualne opary. Jeśli ciśnienie w instalacji nie jest wysokie, wystarczy standardowy wariant, a jeśli warunki są bardziej wymagające, można dobrać egzemplarz z wzmocnionym korpusem.

4. Przemysł farmaceutyczny
   W laboratoriach i halach produkcyjnych wytwarzających leki i materiały medyczne obowiązują surowe normy czystości. Elektrozawory NAMUR zapewniają kompaktowość, co przekłada się na mniejszą liczbę miejsc potencjalnego zanieczyszczenia. Również w sterylnych pomieszczeniach, tzw. cleanroom, ważne jest, aby konstrukcja była łatwa w czyszczeniu i nie posiadała nadmiaru szczelin. Zawory monostabilne 3/2 przydają się w procedurach dozowania maleńkich dawek substancji, gwarantując szybki powrót suwaka do pozycji wyjściowej.

5. Instalacje wodno-ściekowe
   Choć elektrozawory NAMUR głównie kojarzą się z powietrzem, zdarza się, że w niektórych systemach sterowania w oczyszczalniach ścieków lub przy filtrach powietrza, używa się siłowników pneumatycznych z interfejsem NAMUR. Tam zawory 5/2 (często w wariancie monostabilnym) regulują dopływ sprężonego powietrza do zaworów nożnych czy zasuw. Tego typu instalacje cenią modułowość i uproszczoną wymianę. W razie awarii wystarczy wykręcić wadliwy element i wstawić nowy.

6. Układy sterowania zaworami procesowymi
   W przemyśle procesowym (np. rafinerie, zakłady petrochemiczne), duże zawory odcinające i przepustnice wyposażone są w siłowniki pneumatyczne. Zawory NAMUR 3/2 monostabilne odpowiadają często za otwieranie bądź zamykanie, a 5/2 bistabilne – za dwukierunkowe sterowanie przepływem w rurociągach. Bardzo przydatna bywa cecha bistabilności: w sytuacjach awaryjnych siłownik utrzymuje ostatnio wybraną pozycję nawet przy braku napięcia.

7. Robotyka przemysłowa i mechatronika
   Manipulatory i roboty pick-and-place nierzadko korzystają z siłowników obrotowych czy tłokowych, w standardzie NAMUR. Montaż elektrozaworu bezpośrednio na obudowie siłownika skraca czasy przełączania i pozwala zachować dużą precyzję ruchu, co jest kluczowe w branżach wymagających szybkich cykli. Bistabilne elektrozawory 5/2 pozwalają na zdefiniowanie sekwencji ruchów, w których robot podtrzymuje pozycję, a monostabilne automatycznie resetują się do stanu początkowego w momencie zaniku zasilania.

8. Maszyny budowlane i ciężki sprzęt stacjonarny
   Chociaż w maszynach mobilnych częściej występują układy hydrauliczne, w pewnych sytuacjach (np. prasy, stacje stacjonarne do obróbki kruszywa) stosuje się napędy pneumatyczne. NAMUR 5/2 lub 3/2 potrafi sterować siłownikiem wytrzymującym średnie obciążenia. Gdy ciśnienie wynosi ok. 6–8 bar, siłownik z interfejsem NAMUR i zaworem monostabilnym okazuje się wystarczająco mocny do wielu operacji. Prostota serwisu wyróżnia te rozwiązania przy intensywnym użytkowaniu.

9. Systemy testowe w laboratoriach
   Niektóre stanowiska badawcze wymagają wielokrotnego przełączania przepływu sprężonego powietrza w krótkich odstępach. Zawory monostabilne 3/2 z cewką 24V DC 3W radzą sobie w tych warunkach, bo pobierają niewiele energii i szybko przełączają suwak. Przetestowanie tysięcy cykli dziennie nie stanowi problemu, jeśli zapewniona jest dobra filtracja powietrza i stabilne zasilanie.

10. Układy bezpieczeństwa
    W pewnych procesach kluczowe jest, by w razie zaniku zasilania siłownik zablokował się bądź wrócił do stanu określonego jako „bezpieczny”. Wówczas z pomocą przychodzi monostabilny elektrozawór NAMUR 5/2, który automatycznie odpowietrza siłownik albo blokuje go, zależnie od konfiguracji. To istotne np. w aplikacjach zagrażających wyciekiem cieczy niebezpiecznych.

11. Systemy HV lub HVAC
    W instalacjach wentylacyjnych i klimatyzacyjnych steruje się klapami lub zasuwami, które można wyposażyć w siłowniki z kołnierzem NAMUR. Elektrozawory 3/2 monostabilne pozwalają na proste otwarcie/zamknięcie klapy, z kolei 5/2 przydaje się, gdy klapa ma dwie stabilne pozycje. W branży HVAC docenia się niską awaryjność i łatwą konserwację.

12. Transport i logistyka
    W automatycznych magazynach, sortowniach paczek czy systemach rozdzielania ładunków manipuluje się klapami, prowadnicami i zaporami obsługiwanymi pneumatycznie. Elektrozawory NAMUR 5/2 monostabilne umożliwiają szybką zmianę kierunku przepływu w siłowniku, co zapewnia zwinność linii logistycznej. Montaż bezpośrednio na siłowniku przyspiesza sygnał przełączenia – w systemach, gdzie liczy się każda milisekunda, takie uproszczenie jest nieocenione.

13. Branża energetyczna
    Elektrownie i elektrociepłownie często posiadają spore instalacje pneumatyczne. Zawory NAMUR potrafią sterować przepustnicami w obiegu pary, klapami w kotłach czy systemami wdmuchiwania powietrza do palników. Zwłaszcza w trudnych warunkach (wysoka temperatura otoczenia) docenia się modele z powłoką anodowaną i uszczelnieniami Viton, odporne na przegrzanie i opary olejowe.

14. Zastosowania w turbinach i sprężarkach
    W niektórych sprężarkach i turbinach kontroluje się przepływ gazów roboczych siłownikiem z interfejsem NAMUR. Bistabilne 5/2 gwarantują trwałe utrzymanie pozycji zasuw czy łopatek kierowniczych. Tego typu mechanizmy potrzebują zaworów odpornych na wibracje, a ZMG NAMUR, przy właściwym montażu, dobrze radzą sobie z obciążeniem drganiami.

15. Aplikacje mobilne i przenośne
    Choć NAMUR jest kojarzony głównie z siłownikami stacjonarnymi, czasem występuje w sprzęcie mobilnym (np. wozach strażackich używających pneumatycznych wysięgników). Jeśli konstruktor przewidział standard NAMUR na siłowniku, elektrozawór 3/2 monostabilny sprawdza się do prostego otwierania i zamykania dopływu powietrza do wysięgnika, a bistabilny – do zatrzymania go w danym kącie.

16. Maszyny rolnicze i sadownicze
    W przemyśle rolniczym występują czasem małe siłowniki do sterowania mechanizmami w kombajnach, sortownikach owoców czy przenośnikach do warzyw. Jeśli producent maszyn zdecydował się na standard NAMUR w siłownikach, łatwo dobrać i zamontować kompaktowy elektrozawór 3/2. Taki zabieg upraszcza budowę maszyn i ogranicza koszty eksploatacji.

17. Sterownie w środowiskach wybuchowych
    W strefach ATEX niekiedy dopuszcza się stosowanie elektrozaworów NAMUR w wersjach iskrobezpiecznych. Wtedy należy zadbać, aby cewka miała certyfikat ATEX, a obudowa zapewniała właściwą klasę szczelności. Montaż bezpośredni eliminuje niepotrzebne przewody, co z kolei minimalizuje ryzyko uszkodzeń mechanicznych i iskrzenia.

18. Linie testowe i pomiarowe
    W laboratoriach uniwersyteckich i działach R&D firm inżynieryjnych, bywa potrzeba szybkiego przełączania strumienia powietrza między różnymi ścieżkami, np. w testach przepływu. Elektrozawór NAMUR 5/2 monostabilny pozwala na niezwłoczne otwarcie i zamknięcie kanału w ustalonym rytmie. Bistabilne natomiast sprawdzają się, gdy warto zatrzymać przepływ w danej pozycji i badać zjawiska w dłuższym horyzoncie bez ciągłego zasilania cewki.

19. Mini linie montażowe w warsztatach
    Nawet w niewielkich warsztatach stawia się na efektywną pneumatyzację urządzeń. Jeśli siłowniki posiadają standard NAMUR, to wystarczy dobrać niewielki elektrozawór monostabilny 3/2 do prostego podnoszenia lub obrotu. Takie układy charakteryzują się łatwością konfiguracji i elastycznością. Warsztatowcy doceniają też, że w razie rozbudowy wystarczy dołożyć kolejną pozycję na listwie zasilającej powietrze.

Wybór elektrozaworów NAMUR powinien opierać się na dokładnej analizie parametrów technicznych. Mimo że nazwa „NAMUR” wskazuje na określony standard montażowy, istnieje szereg dodatkowych cech, które decydują o tym, czy dany zawór pasuje do wymagań aplikacji. Poniżej przedstawiamy kluczowe dane, na które warto zwrócić uwagę w kontekście produktów ZMG NAMUR od CPP PREMA:

1. Korpus i rozstaw otworów
   Elektrozawory NAMUR przeznaczone są do montażu bezpośrednio na siłowniku lub płycie przyłączeniowej zgodnej z tą normą. Rozstaw otworów oraz uszczelnień (często w postaci oringów) jest zdefiniowany w standardzie. W praktyce oznacza to, że wystarczy dopasować uszczelki i wkręty, by zawór ściśle przylegał do kanałów w siłowniku.

2. Liczba portów: 3/2 lub 5/2

   • Wersja 3/2 posiada trzy porty (wejście, wyjście, wydech) i dwie pozycje pracy. Służy do sterowania siłownikiem jednostronnego działania lub do zadań przełączających, np. załącz-wyłącz dopływ powietrza.

   • Wersja 5/2 ma pięć portów (wejście P, dwa wyjścia A i B, dwa wydechy R i S) i pozwala na kierowanie powietrza do jednej lub drugiej komory siłownika dwustronnego działania. W tym samym czasie port przeciwległy jest odpowietrzany.

3. Konfiguracja monostabilna lub bistabilna

   • Monostabilna (jedna cewka): Zawór wraca do pozycji wyjściowej za pomocą sprężyny lub ciśnienia obcego, gdy cewka jest odłączona.

   • Bistabilna (dwie cewki): Po załączeniu jednej cewki zawór przechodzi w pierwszą pozycję i tam zostaje, nawet jeśli sygnał zaniknie. Po załączeniu drugiej cewki przechodzi w drugą pozycję. Taka konstrukcja pozwala „zapamiętać” stan nawet bez prądu.

4. Napięcie zasilania cewki
   Produkty ZMG NAMUR występują w wariantach 24V DC, 24V AC, 110V AC, 230V AC (czasem 12V DC). Najpopularniejsze to 24V DC i 230V AC. Zasilanie DC cechuje stabilna praca i brak brzęczenia cewki, zaś AC umożliwia często bezpośrednie podłączenie do sieci bez transformatora.

5. Moc cewki (W lub VA)
   Najczęściej 6,5 W/VA, co oznacza, że przy 24V DC płynie prąd ok. 0,27 A (6,5W / 24V = 0,27 A), a przy 230V AC zużycie wynosi 6,5VA. Dla energooszczędnych rozwiązań oferowane są cewki 3W lub 3VA. Mniejsza moc oznacza z reguły mniejsze nagrzewanie cewki i oszczędność energii, kosztem ewentualnie nieco wolniejszego przełączania.

6. Czas przełączania
   Zależy głównie od wielkości zaworu, ciśnienia zasilania i mocy cewki. Dla standardowego wariantu 5/2 z cewką 6,5W i ciśnieniem 6 bar można oczekiwać przełączania w granicach kilkudziesięciu milisekund. Przy wersji 3W może być nieco dłużej. Również spadek ciśnienia w instalacji wydłuża czas, bo suwak ma mniejszą siłę działania.

7. Zakres ciśnienia
   Typowo zawory NAMUR działają w przedziale 2–8 bar (czasem 1–10 bar). W zależności od modelu i uszczelnień dopuszczalne wartości mogą się różnić. Wersje standardowe wymagają przynajmniej 2 bar, by sprężyna mogła zostać pokonana i suwak płynnie się przesuwał (w modelach pilotowych). Z kolei górna granica (np. 8 bar) to limit bezpieczeństwa korpusu i uszczelnień.

8. Temperatura pracy
   Zazwyczaj standardowy zakres to od -10°C do +50°C. Wersje z uszczelnieniami Viton (FKM) mogą pracować nawet do +120°C, aczkolwiek warto sprawdzić dopuszczalną temp. cewki. W niskich temperaturach kluczowe jest, by zapobiegać zamarzaniu kondensatu. Gdy warunki otoczenia są trudne (np. strefy mroźnicze), należy dobrać wariant z podgrzewaną cewką lub zapewnić odpowiednie odolejenie i osuszenie sprężonego powietrza.

9. Budowa suwaka i korpusu
   Z reguły korpus to aluminium anodowane lub stop, zapewniający lekkość i odporność na korozję. Suwak w modelach ZMG NAMUR często bywa stalowy, mosiężny lub pokryty teflonem. Taka konstrukcja redukuje tarcie i podnosi trwałość uszczelek NBR. Dokładne parametry można znaleźć w kartach katalogowych.

10. Obudowa cewki
    Najczęściej cewki w standardzie DIN 43650, co oznacza złącze kwadratowe, z uszczelką do IP65. Niektóre modele mają cewki z diodą LED sygnalizującą załączenie. Bywa też spotykana zintegrowana dioda zabezpieczająca przed przepięciami (tzw. dioda flyback) lub układ gaszący iskry w wersjach AC.

11. Przepływ i współczynnik Kv
    Elektrozawory NAMUR nie zawsze podaje się w formie klasycznego Kv, bo siłownik jest tuż przy zaworze. Jednak parametry przepływu w zakresie 600–800 Nl/min (dla G1/4) bywają typowe przy 6 bar i spadku ciśnienia do 1 bar. Taka wartość spokojnie wystarcza w większości aplikacji warsztatowych i lekkich przemysłowych.

12. Opcje LED i 3W

• Cewka 3W: Zapewnia niższy pobór prądu, co przydaje się, gdy sterownik PLC ma ograniczoną wydajność prądową. Może wydłużać czas przełączania o kilka milisekund.

• Diody LED: Dają natychmiastowe potwierdzenie, że cewka jest zasilana. To pomocne w działach utrzymania ruchu, bo minimalizuje czas potrzebny na diagnozę.

13. Kompatybilność z siłownikami
    Każdy siłownik zgodny z interfejsem NAMUR będzie współdziałał z tymi zaworami, pod warunkiem że liczba portów (3/2 czy 5/2) odpowiada konfiguracji siłownika. W razie siłownika jednokierunkowego wystarczy 3/2, natomiast w siłowniku dwustronnym – 5/2. Przy bardziej wymagających scenariuszach można stosować 5/3 (choć rzadziej spotykane w standardzie NAMUR).

14. Klasa szczelności i IP
    Większość cewek oferuje IP65 (ochrona przed strumieniami wody i pyłem). W strefach narażonych na intensywne zachlapanie czy wysokie ciśnienie mycia, warto sprawdzić, czy producent oferuje wyższe IP lub dedykowaną obudowę. W strefach ATEX konieczny jest certyfikat do warunków wybuchowych.

15. Przewidywana żywotność
    Przy założeniu właściwej filtracji powietrza (ok. 40 µm) i niezbyt wysokiej częstotliwości cykli, zawory monostabilne i bistabilne potrafią przepracować miliony cykli. Zużycie uszczelek i suwaka zwiększa się, gdy w instalacji występują pyły, woda lub agresywne opary. Regularna konserwacja i czyszczenie potrafi znacznie wydłużyć żywotność.

16. Temperatura medium
    Większość aplikacji pneumatycznych pracuje z powietrzem otoczenia, co przy typowej temperaturze do 50°C nie stanowi problemu. Jeśli powietrze jest podgrzewane albo mamy do czynienia z gazem o temperaturze przekraczającej 60–80°C, należy upewnić się, że cewka i uszczelnienia to wytrzymają (np. Viton w suwaku).

17. Skoki napięcia i zakłócenia
    Cewki DC bywają wrażliwe na spadki napięcia (jeśli spadnie znacznie, zawór może nie przełączyć suwaka). W przypadku AC nieraz stosuje się dodatkowe tłumiki przepięć. W dokumentacjach często widnieje dopuszczalne odchylenie ±10% od nominalnego napięcia.

18. Szybkość reakcji
    Zawory NAMUR montowane na siłowniku skracają długość przewodów. To ogranicza objętość powietrza w liniach i przyspiesza reakcję. Większość modeli ZMG potrafi przełączać się w kilkadziesiąt milisekund, co jest wystarczające w większości zadań przemysłowych.

19. Pilot wewnętrzny i zewnętrzny
    Zwykle w monostabilnych 3/2 mamy prostą budowę, natomiast w 5/2 bywa pilot wewnętrzny. Przy niskich ciśnieniach (poniżej 2 bar) pilot może nie wystarczyć, wtedy stosuje się pilot zewnętrzny lub tłok różnicowy. W opisach produktowych czasem widać dopisek „z zasilaniem powietrzem wewnętrznym/wspomaganym”, co odnosi się do trybu pilotowania.

20. Wymiary i masa
    Elektrozawory NAMUR 3/2 i 5/2 G1/4 są dość kompaktowe. Masa często oscyluje w granicach 0,4–0,7 kg zależnie od modelu. Wymiarowo niewiele większe od standardowych zaworów 5/2, ale kluczowe jest, że interfejs z siłownikiem bazuje na wzorcu NAMUR.

Elektrozawory NAMUR od CPP PREMA, takie jak seria ZMG, bazują na solidnych materiałach, co przekłada się na wieloletnie bezawaryjne działanie. W środowisku przemysłowym odporność na korozję, ścieranie i wpływ czynników chemicznych jest kluczowa. Poniżej przedstawiamy charakterystykę używanych surowców i powłok, omówimy też, jak poszczególne elementy zaworu współpracują w celu zapewnienia szczelności i trwałości.

1. Korpus z aluminium anodowanego
   Wiele elektrozaworów ZMG NAMUR ma korpus wykonany z aluminium anodowanego. Aluminium zapewnia lekkość i wystarczającą wytrzymałość, a anoda chroni przed korozją. Dzięki temu zawór zachowuje estetyczny wygląd, a jednocześnie jest odporny na utlenianie w kontakcie z wilgocią czy mgłą olejową. Proces anodowania wzmacnia powierzchnię, zapobiegając jej ścieraniu się w obszarach styku z uszczelkami.

2. Stalowy lub mosiężny suwak
   Suwak (rdzeń zaworu) podlega największemu obciążeniu mechanicznemu. Dlatego producent często sięga po stal nierdzewną bądź mosiądz (z możliwą powłoką teflonową). Stalowy suwak gwarantuje długą żywotność. Mosiądz z kolei sprawdza się w aplikacjach, gdzie wymagana jest wysoka odporność na korozję i dobra plastyczność. Często nakłada się też powłokę PTFE na suwak, by zredukować tarcie i zapobiec przywieraniu zanieczyszczeń.

3. Sprężyny ze stali sprężynowej
   W zaworach monostabilnych sprężyna odpowiada za powrót suwaka po odcięciu napięcia. W modelach bistabilnych sprężyny mogą być obecne wewnątrz modułu pilotowego. Stal sprężynowa musi zachowywać elastyczność, a jednocześnie być chroniona przed rdzewieniem (np. fosforanowanie, cynkowanie). W modelach wysokotemperaturowych dopuszcza się stopy odporne na odkształcenia cieplne.

4. Uszczelki NBR i FKM (Viton)
   NBR (kauczuk nitrylowy) dominuje w większości standardowych elektrozaworów, bo jest odporny na oleje i typowe warunki przemysłowe (temp. do 80–90°C). W wersjach wysokotemperaturowych lub z kontaktami z agresywnymi mediami preferuje się Viton, który wytrzymuje nawet 120–150°C. Dodatkowym atutem Vitonu jest też większa odporność chemiczna na pewne rozpuszczalniki.

5. Powłoki PTFE (teflon)
   W niektórych egzemplarzach suwaka lub w tulejach prowadzących stosuje się powłokę teflonową. Jej zadaniem jest obniżenie współczynnika tarcia oraz zapobieganie przyleganiu zanieczyszczeń, co bywa istotne przy nieidealnie czystym powietrzu. PTFE działa też jak dodatkowy smar, dlatego w takich układach mniej zależy się od mgły olejowej w powietrzu.

6. Obudowy cewek
   Poliamid, polipropylen, PBT czy PPS to popularne tworzywa, z których wykonuje się obudowy cewek. Odpowiadają za izolację elektryczną, odporność na temperatury i ochronę przed wilgocią. W standardzie mamy złącze DIN 43650 z pakietem uszczelek, zwykle IP65. Czasem stosuje się metalowe osłony cewki w aplikacjach narażonych na wstrząsy czy uderzenia.

7. Elementy pilotowe
   W 5/2 monostabilnych występuje zazwyczaj niewielki mikrozawór pilotowy uruchamiany cewką. Korpus takiego mikrozaworu może być z tworzywa sztucznego, a rdzeń z metalu. Staranna obróbka minimalizuje ryzyko mikronieszczelności. Pilot przenosi niewielki strumień powietrza, lecz od jego jakości zależy szybkość głównego suwaka.

8. Śruby i elementy montażowe
   Montaż do siłownika NAMUR wymaga śrub dopasowanych do otworów w korpusie. Najczęściej są to śruby ze stali nierdzewnej lub ocynkowanej, co zapobiega zjawisku korozji galwanicznej przy kontakcie z aluminium. Dobrze też, jeśli ich łeb jest niskoprofilowy, aby nie odstawały i nie przeszkadzały w obsłudze.

9. Uszczelki między korpusem zaworu a siłownikiem
   Standard NAMUR określa rozstaw kanałów i wymiary oringów, które odpowiadają za szczelne przyleganie zaworu do siłownika. Zwykle stosuje się NBR, ale w przypadku wysokiej temperatury lub agresywnych czynników – Viton. Producent załącza komplet oringów w zestawie. Należy je wymienić, gdy zauważymy oznaki zużycia.

10. Wykończenie i jakość obróbki
    W elektrozaworach ZMG NAMUR kluczowe znaczenie ma precyzja wykonania kanałów powietrznych. Gładkość i brak ostrych krawędzi wewnątrz korpusu zapobiega turbulencjom i stratam ciśnienia. Ponadto, dopracowane powierzchnie stykowe zapewniają lepsze doszczelnienie oringów. Wpływa to na efektywność energetyczną i stabilność cykli pracy.

11. Ochrona antykorozyjna
    W środowiskach zawilgoconych, które mogą sprzyjać korozji, aluminiowy korpus anodowany jest dobrym wyborem. Dodatkowo, ewentualne elementy stalowe (śruby, pierścienie) są cynkowane. Wersje do środowisk silnie korozyjnych (np. mgła solna) mogą mieć nakładane dodatkowe powłoki.

12. Środowiska wysokotemperaturowe
    Jeśli w aplikacji występuje temperatura powyżej 80°C, zwykła sprężyna i uszczelnienia NBR mogą nie wystarczyć. Wtedy sięga się po Viton, stal sprężynową dedykowaną na wysokie temperatury, a także cewkę o wyższej klasie izolacji termicznej (np. F lub H). Takie modyfikacje pozwalają uniknąć deformacji i przedwczesnej utraty elastyczności uszczelnień.

13. Środowiska niskotemperaturowe
    W temperaturach poniżej 0°C, zamarzanie kondensatu bywa dużym zagrożeniem. Producenci zalecają stosowanie osuszaczy, a czasem grzałek na cewce. Sam korpus aluminiowy, jeśli jest zbyt cienki, może łatwo wychłodzić się do punktu, w którym para wodna tworzy lód. Z kolei uszczelki muszą zachować elastyczność w niskiej temperaturze.

14. Uszczelki dynamiczne i statyczne
    Wewnątrz zaworu rozróżniamy uszczelki dynamiczne, przesuwające się wraz z suwakiem, oraz statyczne, zamykające kanały w korpusie. Materiały dobiera się z uwzględnieniem intensywności ruchu suwaka i częstotliwości przełączeń. W monostabilnych 3/2 obciążenie uszczelek bywa nieco mniejsze niż w 5/2 bistabilnych, gdzie suwak częściej przełącza się w obie strony.

15. Trwałość i odporność na zanieczyszczenia
    W praktyce najczęstszą przyczyną problemów jest brudne, niefiltrowane powietrze. Twarde cząstki kurzu mogą porysować powierzchnię suwaka czy kanałów. ZMG NAMUR dba o powłoki i twardość, aby ograniczyć skutki takiego ścierania. Niemniej, wskazane jest stosowanie filtrów 5–40 µm w instalacji, aby zminimalizować ryzyko.

16. Smary fabryczne
    Często elektrozawory są wstępnie nasmarowane specjalnymi środkami, odpornymi na starzenie się i reakcje z olejem. Taki smar przedłuża żywotność i minimalizuje moment startowy suwaka. Nadmierne wypłukiwanie smaru w układach intensywnie przepłukiwanych może wymagać okresowych przeglądów.

17. Wibracje i drgania
    W maszynach intensywnie wibrujących (np. prasy, kruszarki), ważne jest solidne osadzenie korpusu i cewki. Materiały takie jak aluminium anodowane i stopy stali znoszą duże obciążenia dynamiczne. Mocowanie cewki z kolei powinno mieć blokadę przeciwwibracyjną. Dobrze wyprofilowane uszczelki zapobiegają samoistnemu odkręcaniu się śrub.

18. Recykling i środowisko
    Po wyeksploatowaniu zaworu, aluminium i stal dają się ponownie przetworzyć. Dłuższa żywotność urządzenia ogranicza ilość odpadów, co wpisuje się w polityki zrównoważonego rozwoju. Sam montaż NAMUR ogranicza użycie dodatkowych kształtek i węży, co także może korzystnie wpłynąć na ekologię.

19. Możliwość regeneracji
    W razie zużycia uszczelek czy sprężyn, producent często oferuje zestawy naprawcze. Konstrukcja oparta na aluminium i stali pozwala wymienić newralgiczne części bez konieczności zakupu całego nowego zaworu. Taka opcja cieszy się uznaniem służb utrzymania ruchu, bo obniża koszty eksploatacji.

Prawidłowy montaż elektrozaworów NAMUR to klucz do bezawaryjnej i efektywnej pracy siłowników pneumatycznych. Dzięki standardowi NAMUR instalacja staje się prostsza niż w przypadku konwencjonalnych zaworów, ale wciąż należy przestrzegać określonych zasad. W niniejszej sekcji przedstawiamy szczegółową instrukcję, krok po kroku, uwzględniając również wskazówki dotyczące bezpieczeństwa i konserwacji.

1. Wybór właściwego modelu

   • Zanim zaczniesz, upewnij się, że wybrałeś właściwą konfigurację: 3/2 czy 5/2, monostabilną lub bistabilną, z odpowiednim napięciem cewki. Sprawdź także moc (6,5W, 3W) oraz ewentualną diodę LED.

   • Sprawdź, czy siłownik, na którym będziesz montować zawór, jest wyposażony w standardowy kołnierz NAMUR (norma VDI/VDE 3845).

2. Przygotowanie narzędzi

   • Potrzebujesz klucza imbusowego lub nasadowego (zależnie od rodzaju śrub), śrubokręta do podłączenia przewodów, taśmy teflonowej lub innego uszczelniacza (jeśli port zasilający jest gwintowany).

   • Zadbaj o czystość miejsca – usuń kurz, metalowe opiłki, resztki oleju.

3. Odłączenie zasilania

   • Wyłącz dopływ prądu do cewki i upewnij się, że w przewodach elektrycznych nie ma napięcia.

   • Zamknij zawór główny sprężonego powietrza i spuść ciśnienie z układu. To konieczne dla bezpieczeństwa.

4. Kontrola siłownika

   • Oczyść powierzchnię kołnierza NAMUR na siłowniku. W razie potrzeby usuń stare uszczelki.

   • Sprawdź, czy otwory i kanały portów nie są zatkane. Jeżeli siłownik pracował w zapylonym środowisku, przedmuchaj go sprężonym powietrzem.

5. Przygotowanie uszczelek

   • Zwykle w zestawie z zaworem otrzymujesz komplet oringów lub płaskich uszczelek dopasowanych do kanałów NAMUR. Ułóż je zgodnie z instrukcją tak, by nie wystawały poza krawędzie portów.

   • Jeśli któraś uszczelka wygląda na uszkodzoną, wymień ją przed montażem.

6. Pozycjonowanie elektrozaworu

   • Ustaw elektrozawór w taki sposób, aby porty P, A, B (i ewentualnie R/S) pasowały do kanałów siłownika. W niektórych modelach 3/2 przewidziano zaślepki, by wyeliminować nieużywany kanał.

   • Upewnij się, że cewka jest skierowana w dogodnym kierunku. Możesz ją zazwyczaj obracać wokół korpusu, dostosowując do miejsca instalacji.

7. Przykręcanie zaworu do siłownika

   • Użyj śrub dostarczonych w zestawie bądź dedykowanych do kołnierza NAMUR. Wkręcaj je równomiernie, na krzyż, by uniknąć przechyłu.

   • Zbyt silne dokręcanie może uszkodzić gwinty w siłowniku czy w korpusie zaworu. Kieruj się zaleceniami producenta co do momentu dokręcania (np. 2–3 Nm, zależnie od rozmiaru śrub).

8. Podłączenie przewodu zasilającego sprężone powietrze

   • Port zasilający (oznaczony jako P) w zaworach 3/2 lub 5/2 bywa gwintowany G1/4 (zgodnie z opisem: ZMG NAMUR 3/2 G1/4...). Wkręć w to miejsce złączkę, używając minimalnej ilości taśmy teflonowej.

   • Podłącz wąż z głównego rozdzielacza sprężonego powietrza, upewnij się, że ciśnienie w instalacji jest zgodne z dopuszczalnym (np. 2–8 bar).

9. Podłączenie elektryczne cewki

   • W wersjach złącz DIN 43650, odkręć śrubkę mocującą wtyczkę, zdejmij korpus złącza i podłącz przewody: faza (lub +) i neutralny (lub -). Upewnij się, że jest też przewód PE, jeśli tak wymaga instalacja.

   • Jeśli cewka ma diodę LED lub diodę gaszenia przepięć, zwróć uwagę na ewentualną polaryzację przy prądzie stałym.

   • Przy 230V AC lub 110V AC, uważaj na bezpieczne uziemienie. Złącze powinno zachować szczelność IP65.

10. Powolne napełnienie powietrzem

• Otwórz stopniowo zawór główny instalacji. Pozwól, by ciśnienie rosło równomiernie.

• Sprawdź, czy nie ma wycieków wokół połączenia z siłownikiem i portu P. Jeżeli słyszysz syczenie, dokręć delikatnie śruby lub sprawdź oringi.

11. Test przełączania

• Załącz cewkę (zasil ją napięciem nominalnym). Obserwuj ruch siłownika. Monostabilny 3/2 powinien otworzyć przepływ, a po odłączeniu sygnału powrócić do stanu wyjściowego. W 5/2 bistabilnym należy osobno zasilać cewkę A lub B.

• Jeżeli suwak nie reaguje, upewnij się, że ciśnienie jest wystarczające (co najmniej ok. 2 bar). Sprawdź też, czy cewka się nagrzewa (co wskazuje przepływ prądu).

12. Sprawdzenie kierunku przepływu (jeśli dotyczy)

• W niektórych aplikacjach (szczególnie 3/2) ważne jest, czy powietrze biegnie od P do A, czy odwrotnie. Standard NAMUR bywa elastyczny, pozwalając zamieniać kanały. W razie potrzeby obróć płytkę wewnętrzną, jeśli producent to przewidział.

13. Dławienie wydechu

• Gdy siłownik porusza się zbyt gwałtownie, można zainstalować dławik lub tłumik w portach wydechowych. Zawory NAMUR 5/2 czasem mają porty R i S z gwintem, co ułatwia montaż dławika.

• Wyreguluj przepływ tak, by siłownik poruszał się stabilnie, bez uderzeń.

14. Konserwacja okresowa

• Sprawdzaj filtr sprężonego powietrza, czy nie jest zanieczyszczony.

• Co pewien czas obserwuj, czy oringi uszczelniające nie uległy wykruszeniu. Ich wymiana jest prosta: wystarczy odkręcić zawór, zamontować nowe uszczelki i skręcić ponownie.

15. Diagnozowanie problemów

• Zawór się nie przełącza: Skontroluj zasilanie cewki, ciśnienie, ewentualne zanieczyszczenia suwaka.

• Przeciek powietrza: Może pochodzić z niedokładnie ułożonej uszczelki w strefie NAMUR. Sprawdź oring i docisk śrub.

• Wahania ciśnienia: Przyczyną bywa niewystarczająca wydajność sprężarki lub zbyt cienkie przewody doprowadzające. Można też poszukać dławika w wydechu, który nadmiernie dławi przepływ.

16. Wersje diodą LED

• Jeśli masz model z LED, dioda powinna zaświecić po podaniu napięcia na cewkę. Gdy się nie świeci, a zawór nie działa, sprawdź polaryzację (w DC) lub stan diody (mogła ulec uszkodzeniu). Sam brak świecenia LED niekoniecznie oznacza brak pracy cewki, ale zwykle ułatwia diagnozę.

17. Adaptacja do innego napięcia

• Zamiana cewki 24V DC na 230V AC wymaga nowej cewki przystosowanej do innego napięcia i innej rezystancji uzwojenia. Sam korpus zaworu pozostaje bez zmian. Pamiętaj o sprawdzeniu mocy (W/VA), by uniknąć przegrzania.

18. Sterowanie PLC

• W aplikacjach sterowanych programowalnymi automatami (PLC) warto upewnić się, że wyjście sterownika może dostarczyć wystarczający prąd dla cewki (np. 6,5W oznacza ponad 0,27A przy 24V DC).

• Przy cewkach 3W prąd jest mniejszy, co czasem jest atutem w dużych systemach, gdzie liczba elektrozaworów jest wysoka.

19. Czyszczenie i mycie

• Jeśli pracujesz w branży spożywczej i regularnie myjesz linię, pamiętaj, by unikać bezpośrednich strumieni wody o wysokim ciśnieniu na obudowę cewki, o ile jej IP to 65. W razie konieczności użyj osłony chroniącej złącze.

• Aluminium anodowane jest dość odporne, ale agresywne detergenty mogą uszkadzać powłokę. Stosuj środki zgodne z zaleceniami producenta.

Na koniec prezentujemy zestawienie najczęściej zadawanych pytań związanych z elektrozaworami NAMUR z serii ZMG oferowanymi przez CPP PREMA. Zawarte tu informacje ułatwią codzienną eksploatację, pomogą w konserwacji i rozwiązywaniu typowych trudności, a także przybliżą pojęcia i zagadnienia specyficzne dla tej kategorii produktów.

1. Czym konkretnie jest NAMUR i dlaczego jest tak ważny?
NAMUR to standard definiujący interfejs montażu elektrozaworu bezpośrednio na siłowniku pneumatycznym. Oznacza zestandaryzowany rozstaw otworów oraz układ kanałów przepływowych. Dzięki niemu unikamy stosowania dodatkowych kształtek i węży, co obniża koszty, przyspiesza instalację i ułatwia serwis.

2. Jak odróżnić elektrozawór NAMUR 3/2 od 5/2?

• 3/2 ma trzy porty i dwie pozycje. Służy głównie do sterowania siłownikami jednostronnego działania lub zaworami odcinającymi.

• 5/2 ma pięć portów i dwie pozycje, co umożliwia obsługę siłowników dwustronnych, wymagających zmiennego doprowadzenia powietrza do komór A i B.

3. Kiedy wybrać model monostabilny, a kiedy bistabilny?

• Monostabilny (z jedną cewką) powraca do pozycji spoczynku po zaniku sygnału. Przydaje się, gdy po wyłączeniu zasilania zawór ma wrócić do stanu wyjściowego (np. by zwolnić docisk).

• Bistabilny (z dwiema cewkami) zachowuje ostatnią pozycję, nawet jeśli obie cewki nie mają napięcia. Korzystne, gdy konieczne jest utrzymanie danego stanu siłownika przy braku zasilania.

4. Czy wszystkie siłowniki pneumatyczne mają interfejs NAMUR?
Nie, tylko te zaprojektowane zgodnie ze standardem NAMUR (np. VDI/VDE 3845). Wielu producentów siłowników przemysłowych stosuje ten standard, ale nie każdy. Jeśli Twój siłownik ma kołnierz z otworami zgodnymi z NAMUR, możesz montować takie elektrozawory bezpośrednio.

5. Czy można zamienić cewkę 24V DC na 230V AC?
Można, o ile producent zaworu (CPP PREMA) oferuje cewkę pasującą mechanicznie (ta sama obudowa) i elektrycznie (właściwe napięcie i moc). Musi być kompatybilna z korpusem i pilotem. Nie wystarczy sama zmiana napięcia – potrzebna jest dedykowana cewka.

6. Jak radzić sobie z zanieczyszczeniami w układzie pneumatycznym?
Podstawą jest filtracja sprężonego powietrza. Minimalny filtr 40 µm, a lepiej 5–10 µm w aplikacjach precyzyjnych. Regularnie wymieniaj wkłady i monitoruj poziom kondensatu w odwadniaczu. Zawór NAMUR, choć odporny na zabrudzenia, nie zdziała cudów przy całkowitym braku filtracji.

7. Czy zawory NAMUR 3/2 monostabilne mogą pracować przy ciśnieniu 1 bar?
To zależy od konkretnego modelu. Większość standardów wymaga min. 2 bar, aby suwak prawidłowo się przełączał. Jeśli ciśnienie bywa niższe, rozważ wersję ze wspomaganiem pilotem zewnętrznym lub tłokiem różnicowym, o ile producent to oferuje.

8. Czy wersja z diodą LED pobiera więcej energii?
Różnica jest znikoma. Dioda LED ma niewielki pobór (rzędu miliwatów), co przy cewce 6,5W jest pomijalne. Funkcja LED wyraźnie ułatwia diagnozę, więc zdecydowanie warto mieć tę opcję.

9. Jak często wymieniać uszczelki w elektrozaworach NAMUR?
Nie ma uniwersalnej reguły, zależy to od intensywności pracy i jakości powietrza. W aplikacjach standardowych wystarczy serwis co 1–2 lata. W warunkach dużego zapylenia lub przy pracy 24/7 warto co kilka miesięcy sprawdzać stan oringów.

10. Jak duże obciążenie ciśnieniowe wytrzymuje korpus?
Większość modeli CPP PREMA w wersji ZMG pracuje w zakresie do 8 bar. W kartach katalogowych sprawdzisz maks. ciśnienie robocze (np. 10 bar). Próby przekraczania tej wartości skracają żywotność i grożą nieszczelnościami.

11. Czy da się zdławić przepływ w zaworze NAMUR?
Zazwyczaj sam zawór nie ma wbudowanej regulacji przepływu. Można natomiast użyć dławików na wydechach, ewentualnie w instalacji doprowadzającej. Jeżeli dostępny jest gwint w portach R/S, to tam można wkręcić regulowane tłumiki.

12. W jakich temperaturach cewka się nie przegrzeje?
Standardowe cewki z izolacją w klasie F wytrzymują do ok. 155°C temperatury uzwojenia. Otoczenie zazwyczaj ogranicza się do 50–60°C. Jeśli planujesz montaż w cieplejszym miejscu, zapytaj producenta o wersje wysokotemperaturowe.

13. Co oznacza skrót ZMG w nazwie zaworów?
To nazwa serii lub rodziny wyrobów od CPP PREMA. ZMG wskazuje specyficzny typ konstrukcji suwaka i pilotowania, zaprojektowany pod montaż NAMUR. Pełne rozwinięcie bywa w dokumentacji producenta, ale klientowi zwykle wystarczy wiedza, że to seria sprawdzonych, trwałych elektrozaworów.

14. Czy jest możliwość ręcznego przełączania zaworu NAMUR?
Niektóre modele mają przycisk testowy (tzw. manual override) umożliwiający krótkie ręczne przełączenie. Sprawdź w karcie katalogowej – bywa to przydatne przy uruchamianiu instalacji i testach bez zasilania elektrycznego.

15. Jak odróżnić typ 3/2 monostabilny od 3/2 bistabilnego?
Zwykle w nazwie produktu widnieje „monostabilny” lub „bistabilny”. W monostabilnym znajdziesz jedną cewkę i sprężynę powrotną, w bistabilnym – dwie cewki, brak sprężyny.

16. Czy elektrozawory NAMUR muszą pracować tylko w poziomie?
Z reguły nie. Zazwyczaj można je montować w dowolnej pozycji, o ile cewka jest zabezpieczona przed zbierającą się wilgocią. Pionowy montaż (cewką do góry) ułatwia odprowadzenie kondensatu. Producent często zaznacza w instrukcji akceptowalne położenia.

17. Czy wolno używać mgły olejowej w powietrzu?
Wiele elektrozaworów ZMG NAMUR dopuszcza mgłę olejową. Musi to być jednak czyste, lekkie smarowanie, by nie zatykać kanałów. Jeżeli zawór ma uszczelki NBR, brak przeciwwskazań do standardowych olejów pneumatycznych.

18. Jak zachowuje się zawór NAMUR 5/2 bistabilny, gdy zaniknie zasilanie obu cewek?
Zostaje w ostatniej wybranej pozycji. To esencja bistabilności – suwak wymaga impulsu od jednej lub drugiej cewki, by się przemieścić, ale jeśli żadna cewka nie jest zasilana, trwa w stanie, jaki miało przed utratą sygnału.

19. Czy można sterować elektrozaworem NAMUR sterownikiem PLC bezpośrednio?
Tak, jeśli wydajność prądowa wyjścia PLC wystarcza do zasilenia cewki. Dla cewki 6,5W przy 24V DC to ~0,27A. Jeśli sterownik PLC nie może dostarczyć tyle prądu, użyj przekaźnika lub cewki niskoenergetycznej 3W.

20. Jak postępować przy wymianie zaworu na inny?
Wystarczy zrzucić ciśnienie z siłownika, wykręcić cztery śruby montażowe i zdjąć stary zawór. Zainstaluj nowy, pamiętając o odpowiednich oringach i parametrach cewki. Montaż trwa kilka minut, co jest zaletą standardu NAMUR.